საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობაში შეტანილი ცვლილებები
სიტუაციური სახელმძღვანელოები (მენუალები)
– ივნისის თვეში წარმოდგენილია #1426 სიტუაციური სახელმძღვანელო ქონების გადასახადის ნაწილში, სადაც განხილულია შეღავათები ქონების გადასახადზე 2020 წლისთვის. სიტუაციური სახელმძღვანელო დამტკიცებულია 2020 წლის 25 მაისისთვის მოქმედი საგადასახადო კანონმდებლობის მიხედვით.
ფაქტობრივი გარემოებები
საწარმოს საკუთრებაში აქვს შენობა-ნაგებობა, მასზე დამაგრებული მიწის ნაკვეთით. შენობაში არის კეთილმოწყობილი სასტუმრო ოთახები, რომლებიც გაიცემა საცხოვრებლად მოკლევადიანი პერიოდით ვიზიტორებისათვის. ოთახის დალაგების გარდა ვიზიტორებს შეუძლიათ დამატებით მიიღონ სხვა მომსახურებაც _ პარკირება, სამრეცხაო მომსახურება, აუზი და სატრენაჟორო დარბაზები, სარეკრეაციო საშუალებები, საკონფერენციო და სათათბირო დარბაზები.
საწარმოს საკუთრებაში სხვა ქონება არ გააჩნია.
2020 წლის მაისის თვეში მან დააზუსტა 1 აპრილის სავადოსათვის წარდგენილი ქონების გადასახადის დეკლარაცია. დეკლარაციაში ასახული ქონების ღირებულება და მიწის ფართობი ასახა შეღავათებში, სადაც საფუძვლად მიუთითა სსკ-ის 309-ე მუხლის 115-ე ნაწილი. შესაბამისად საწარმოს საგადასახადო ვალდებულება ამ დეკლარაციით არ წარმოექმნა.
შეფასება
საგადასახადო კოდექსის 309-ე მუხლის 115-ე ნაწილის მიხედვით იმ ქონების გადასახადისგან (მ.შ მიმდინარე გადასახდელისაგან), რომლის გადახდა ამ კოდექსის შესაბამისად გათვალისწინებულია 2020 წელს, გათავისუფლებულია „ეკონომიკური საქმიანობის სახეების საქართველოს ეროვნული კლასიფიკატორის“ (სეკ 006 -2016):
ა) 55.1 კოდით (სასტუმროები და განთავსების მსგავსი საშუალებები) ან/და 55.2 კოდით (დასასვენებელი და სხვა მოკლევადიანი განთავსების საშუალებები) გათვალისწინებულ საქმიანობაში გამოყენებული ქონება;
ბ) 56.1 კოდით (რესტორნები და საკვებით მობილური მომსახურების საქმიანობები) გათვალისწინებულ საქმიანობაში გამოყენებული ქონება;
გ) 79 კოდით (ტურისტული სააგენტოები, ტურ-ოპერატორები და სხვა დაჯავშნის მომსახურება და მათთან დაკავშირებული საქმიანობები) გათვალისწინებულ საქმიანობაში გამოყენებული ქონება.
შენიშვნა: ამ ნაწილით გათვალისწინებული საგადასახადო შეღავათი ვრცელდება იჯარით, ლიზინგით ან სხვა ამგვარი ფორმით გადაცემულ ქონებაზედაც, თუ ეს ქონება გამოიყენება ამავე ნაწილით განსაზღვრულ რომელიმე საქმიანობაში.
იმის გათვალისწინებით, რომ საწარმოს ქონება გამოიყენებოდა ეკონომიკური საქმიანობის სახეების საქართველოს ეროვნული კლასიფიკატორის 55.1 კოდით გათვალისწინებულ საქმიანობაში, აღნიშნული ქონება, რომლის გადახდის ვადა დგება 2020 წელს, თავისუფლდება ქონების გადასახადისაგან.
ღონისძიებები
პირის ქმედებაში საგადასახადო სამართალდარღვევა არ იკვეთება და დამატებით საგადასახადო ვალდებულებების დაკისრება არ ხდება.
ცვლილება საგადასახადო კოდექსში
– 12 ივნისს მიღებულ იქნა #6343-IIს კანონი, რომლის თანახმად დაკორექტირდა საგადასახადო კოდექსის რამდენიმე მუხლი და რომელიც ამოქმედდა 4 ივლისს. კერძოდ კი, სსკ-ის 182-ე მუხლის პირველი ნაწილის „დ“ ქვეპუნქტში, სადაც აქციზის გადამხდელთა ჩამონათვალში მოხსენიებული იყო პირი, რომელიც ახორციელებს ბუნებრივი აიროვანი კონდენსატის ან ბუნებრივი აირის ავტოსატრანსპორტო საშუალებებისათვის მიწოდებას _ ჩანაცვლდა პირით, რომელიც ახორციელებს ბუნებრივი აირის (აირისებრ მდგომარეობაში) ავტოსატრანსპორტო საშუალებებისათვის მიწოდებას.
პუნქტი დ1 - პირი, რომელიც ახორციელებს საგარეო-ეკონომიკური საქმიანობის ეროვნული სასაქონლო ნომენკლატურის 2711 12, 2711 13, 2711 14 000 00, 2711 19 000 00 კოდებში მითითებული ნავთობპროდუქტების აირების ავტოსატრანსპორტო საშუალებებისათვის მიწოდებას – იქნა ამოღებული.
188-ე მუხლის პირველი ნაწილის ცხრილის მე-5 გრაფა ჩამოყალიბდა შემდეგი რედაქციით:
– ასევე 12 ივნისს მიღებული #6301 კანონის საფუძველზე, რომელიც ამოქმედდება 11 ივლისს, დაკორექტირდა კოდექსის 39-ე მუხლის მეორე ნაწილი, იგი განსაზღვრავს იმ პირებს, რომლებისთვისაც შეიძლება გადაიცეს ის ინფორმაცია, რომელიც საგადასახადო ორგანოს, მისი თანამშრომლის, მოწვეული სპეციალისტის ან ექსპერტის მიერ ცნობილი გახდა სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას.
მოცემულ მუხლში დაკორექტირდა სსი პ-ის სახელწოდება, მონაცემთა გაცვლის სააგენტოს ნაცვლად, წარმოდგენილია ციფრული მმართველობის სააგენტო. შესაბამისად საგადასახადო ორგანოს თუ მოწვეულ სპეციალისტს უფლება აქვს, ცალკეული გადასახადის გადამხდელის შესახებ იდენტიფიცირებული ინფორმაცია გადასცეს ციფრული მმართველობის სააგენტოსაც.
– 12 ივნისს მიღებული #6297 კანონის თანახმად კი ძალადაკარგულად გამოცხადდა „საჯარო სამართლის იურიდიული პირის − მონაცემთა გაცვლის სააგენტოს შექმნის შესახებ“ 2009 წლის 17 ივლისის კანონი და ჩამოყალიბდა კანონი ციფრული მმართველობის სააგენტოს შესახებ, სადაც განსაზღვრულია სააგენტოს რეგულირების სფერო, საქმიანობის სამართლებრივი საფუძვლები, მიზნები და უფლებამოსილებები.
დაუმთავრებელ მშენებლობაზე სპეციალური შეთანხმების გაცემისთვის მოსაკრებლის გადამხდელი თავისუფლება
– 10 ივნისს მიღებული #6076-IIს კანონის საფუძველზე ცვლილება შევიდა „ადგილობრივი მოსაკრებლების შესახებ“ კანონში, რომელიც ამოქმედდება 20 ივლისისთვის.
კანონს დაემატა 175 პუნქტი, რომლის თანახმად სპეციალური (ზონალური) შეთანხმების გაცემისათვის მოსაკრებლის გადამხდელი თავისუფლდება ამ კანონის ამოქმედებამდე გაცემული სპეციალური შეთანხმების გაცემისათვის გადაუხდელი მოსაკრებლის გადახდისაგან, თუ:
– ობიექტი დაუმთავრებელ მშენებლობად ითვლება.
– ობიექტის ექსპლუატაციაში მიღების მიზნით უფლებამოსილი ორგანო ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტს 2025 წლის 1 იანვრამდე გამოსცემს.
მთავრობის 10 ივლისის #428 დადგენილების საფუძველზე კი განისაზღვრა, რომ ობიექტი მიიჩნევა დაუმთავრებელ მშენებლობად, თუ იგი აკმაყოფილებს ერთ-ერთ შემდეგ პირობას:
– ობიექტზე მშენებლობის ნებართვა გაცემული იყო 2013 წლის 1 იანვრამდე და ამასთან, ამ ნებართვის საფუძველზე ნაწარმოებია სამშენებლო სამუშაოები, თუმცა ობიექტი არ არის დასრულებული.
– მაღალი სახელმწიფოებრივი და საზოგადოებრივი ინტერესიდან გამომდინარე, მუნიცი პალიტეტის საკრებულოს მიერ მიღებულია გადაწყვეტილება ობიექტის დაუმთავრებელ მშენებლობად მიჩნევის შესახებ და ასევე, ამ ობიექტზე დამტკიცებულია განაშენიანების რეგულირების გეგმა ან განაშენიანების დეტალური გეგმა.
დადგენილების თანახმად მოცემული მიზნებისთვის დასრულებულად მიიჩნევა ის ობიექტი, რომლის ძირითადი კონსტრუქციული სისტემისა და ექსტერიერის სამშენებლო სამუშაოები დასრულებულია, გარდა მოსაპირკეთებელი და კეთილმოწყობის სამუშაოებისა.
გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ
– ფინანსთა მინისტრის 4 მაისს მიღებული #124 ბრძანებით ცვლილება შევიდა `გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ~ ინსტრუქციაში, კერძოდ კი დაკორექტირდა გადახდის წყაროსთან დაკავებული გადასახადის დეკლარაციის ნაწილი III.
– 57-ე უჯრაში _ სულ საანგარიშო პერიოდში ბიუჯეტში გადასახდელი წყაროსთან დაკავებული გადასახადების ჯამი შესამცირებელი საშემოსავლო გადასახადის გათვალისწინებით (39-ე, 56-ე, 56 5 უჯრებში და „დეკლარაციის დანართი „დ“-ს მე-6 სვეტში ასახული თანხების ჯამს გამოკლებული „დეკლარაციის დანართი „ა“-ს მე-14 სვეტში ასახული თანხების ჯამი).
– მე-11 სვეტის ჯამს გამოკლებული მე-14 სვეტის ჯამი უნდა შეესაბამებოდეს დეკლარაციის III ნაწილის 57-ე უჯრაში ასახულ თანხას.
– მე-14 სვეტში აისახება საგადასახადო კოდექსის 309 ე მუხლის 112-ე ნაწილის საფუძველზე შესამცირებელი საშემოსავლო გადასახადის თანხა, რომელიც უნდა იყოს დაქირავებულისათვის ხელფასიდან დაკავებულ საშემოსავლო გადასახადის თანხასა (სვ. 11) და 150 ლარს შორის უმცირესი.
მაგალითი 1.
საწარმოს მიერ 2020 წლის მაისის თვეში დაქირავებულზე დარიცხული ხელფასი (დასაქმებულის სახელით საპენსიო ანგარიშზე განხორციელებული საპენსიო შენატანის ჩათვლით) შეადგენს 1500 ლარს, რომელიც გაიცა იმავე თვეში. დაქირავებული არ სარგებლობს საგადასახადო შეღავათით.
მოცემულ შემთხვევაში:
ვინაიდან დაქირავებულის ხელფასი არ აღემატება 1500 ლარს, ხოლო საშემოსავლო გადასახადით დაბეგრილი ხელფასი აღემატება 750 ლარს, საწარმო უფლებამოსილია, „დეკლარაციის დანართი „ა“-ს მე-14 სვეტში („შესამცირებელი საშემოსავლო გადასახადი“) ასახოს 150 ლარი (750 ლარის ოდენობით გაცემული ხელფასის შესაბამისი საშემოსავლო გადასახადი).
მაგალითი 2.
საწარმოს მიერ 2020 წლის მაისის თვეში დაქირავებულზე დარიცხული ხელფასი შეადგენს 700 ლარს, რომელიც გაიცა იმავე თვეში. დაქირავებული არ სარგებლობს საპენსიო სქემით და საგადასახადო შეღავათით.
მოცემულ შემთხვევაში:
საწარმო უფლებამოსილია, „დეკლარაციის დანართი „ა“-ს მე-14 სვეტში („შესამცირებელი საშემოსავლო გადასახადი“) ასახოს 140 ლარი (700 ლარის ოდენობით გაცემული ხელფასის შესაბამისი საშემოსავლო გადასახადი). შესაბამისად, ამ შემთხვევაში ბიუჯეტში გადასახდელი საშემოსავლო გადასახადი არ წარმოიქმნება.
მაგალითი 3.
საწარმოს მიერ 2020 წლის მაისის თვეში დაქირავებულზე დარიცხული ხელფასი შეადგენს 1 700 ლარს, რომელიც გაიცა იმავე თვეში. დაქირავებული სარგებლობს საპენსიო სქემით და საგადასახადო შეღავათით. შეღავათების გათვალისწინებით, საშემოსავლო გადასახადით დასაბეგრი ხელფასის თანხამ შეადგინა 1 400 ლარი.
მოცემულ შემთხვევაში:
საწარმოს საშემოსავლო გადასახადის შესამცირებელი თანხა არ წარმოექმნება _ საწარმო არ არის უფლებამოსილი „დეკლარაციის დანართი „ა“-ს მე-14 სვეტში („შესამცირებელი საშემოსავლო გადასახადი“) ასახოს რაიმე თანხა, რადგან ხელფასის ოდენობა აღემატება 1500 ლარს.“
– 23 ივნისს მიღებული #137 ბრძანების თანახმად, თუ სათამაშო ბიზნესის მოსაკრებლის გადამხდელი (გარდა სისტემურ-ელექტრონული ფორმით მოწყობილი თამაშობისა) საქმიანობას ანახლებს საქართველოს მთელ ტერიტორიაზე საგანგებო მდგომარეობის გაუქმების შემდგომ საანგარიშო პერიოდის განმავლობაში, მაშინ მოსაკრებლის გადახდის ნიშანი გაიცემა მიმდინარე საანგარიშო კვარტალზე, ხოლო მოსაკრებელი საანგარიშო პერიოდზე გადაიხდება მოსაკრებლის გადახდის ნიშნის გაცემის მოთხოვნის შესახებ განცხადების შემოტანიდან საანგარიშო კვარტალის დასრულებამდე დარჩენილი დღეების პროპორციულად.
ფინანსთა მინისტრის ბრძანება #994
– 24 ივნისს მიღებული #140 ბრძანებით ცვლილება შევიდა მიმდინარე კონტროლის პროცედურების ჩატარების, სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ჩამოწერის, აღიარებული საგადასახადო დავალიანების დაფარვის, საგადასახადო დავალიანების გადახდევინების უზრუნველყოფის ღონისძიებების განხორციელების, სამართალდარღვევათა საქმისწარმოების წესში, რომელიც ამოქმედდა 2020 წლის პირველ ივლისს.
წესს დაემატა 3717 და 37 18 მუხლები, რომლებშიც განმარტებულია სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ჩამოწერის გამარტივებული წესი და სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ჩამოწერის გამარტივებული წესით სარგებლობის უფლების გაუქმება.
„მუხლი 3717. სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ჩამოწერის გამარტივებული წესი
1. სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ჩამოწერის გამარტივებული წესი გულისხმობს ვადაგასული ან/და გამოსაყენებლად ან შემდგომი მიწოდებისათვის უვარგისი სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ჩამოწერას ამ მუხლის შესაბამისად, ამავე წესის 32-ე-37-ე მუხლებით დადგენილი პროცედურებისგან განსხვავებული წესით.
2. სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ჩამოწერის გამარტივებული წესი ვრცელდება მხოლოდ საზოგადოებრივი კვების საქმიანობის ნაწილში, ჩამოწერას დაქვემდებარებული სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების მიმართ (გარდა აქციზური საქონლისა).
3. პირი უფლებამოსილია სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ჩამოწერის გამარტივებული წესით ისარგებლოს, თუ კმაყოფილდება შემდეგი კრიტერიუმები:
ა) მიმდინარე კალენდარული წლის წინა ორი კალენდარული წლის თითოეული შედეგით, პირი აკმაყოფილებს „ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილ „პირველი კატეგორიის საწარმოს“ ან/და „მეორე კატეგორიის საწარმოს“ კრიტერიუმებს და, ამასთან, მიმდინარე კალენდარული წლის წინა კალენდარულ წელს, პირს ევალებოდა და დადგენილ ვადაში წარადგინა ამავე კანონით გათვალისწინებული „ფინანსური ანგარიშგება“.
ბ) შესაბამისი განცხადებით მიმართვიდან წინა უწყვეტი 6 კალენდარული თვის განმავლობაში, პირის მიმართ არ არსებობს საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 279-ე მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული სამართალდარღვევისთვის პასუხისმგებლობის დაკისრების თაობაზე კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილება;
გ) შესაბამისი განცხადებით მიმართვიდან წინა უწყვეტი 6 კალენდარული თვის განმავლობაში, პირის მიმართ არ არსებობს საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 281-ე მუხლის პირველი, მე-3 ან მე-5 ნაწილით, აგრეთვე, 286-ე მუხლის პირველი, მე-2 ან 3 1 ნაწილით გათვალისწინებული სამართალდარღვევებისთვის პასუხისმგებლობის დაკისრების თაობაზე კანონიერ ძალაში შესული ორი ან მეტი გადაწყვეტილება.
4. ამ მუხლის მე-3 პუნქტის „ბ“ და „გ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში მხედველობაში არ მიიღება საგადასახადო ორგანოს/დავის განმხილველ ორგანოს ან სასამართლოს კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილება გადასახადის გადამხდელის სანქციისაგან გათავისუფლების თაობაზე.
5. ამ მუხლით გათვალისწინებული რეგულაციით სარგებლობის მიზნით, დაინტერესებული პირის მიერ შემოსავლების სამსახურს წარედგინება განცხადება, რომელიც უნდა შეიცავდეს დაინტერესებული პირის სახელწოდებას/საფირმო სახელწოდებას და საიდენტიფიკაციო ნომერს.
6. ამ მუხლის მე-5 პუნქტით გათვალისწინებული განცხადების მიღებისთანავე, შემოსავლების სამსახური დაუყოვნებლივ უზრუნველყოფს დაინტერესებული პირის შესახებ მონაცემების სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების გამარტივებული ჩამოწერის რეესტრში (შემდგომში – რეესტრი) შეტანას. რეესტრს აწარმოებს შემოსავლების სამსახური.
7. ყოველი კალენდარული თვის დასრულებიდან არაუგვიანეს 5 სამუშაო დღისა, პირი საგადასახადო ორგანოს #24 5 დანართის შესაბამისად წარუდგენს შეტყობინებას „ვადაგასული ან/და გამოსაყენებლად ან შემდგომი მიწოდებისათვის უვარგისი სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ჩამოწერის შესახებ“, სადაც ასახავს გასული კალენდარული თვის განმავლობაში ვადაგასული ან/და გამოსაყენებლად ან შემდგომი მიწოდებისათვის უვარგისი სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების შესახებ მონაცემებს.
8. თუ გასული კალენდარული თვის განმავლობაში პირს არ გააჩნია ვადაგასული ან/და გამოსაყენებლად ან შემდგომი მიწოდებისათვის უვარგისი სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობები, იგი აღნიშნულის შესახებ საგადასახადო ორგანოს წარუდგენს ნულოვან ანგარიშგებას ამ მუხლის მე-7 პუნქტით დადგენილ ვადაში.
9. არაუგვიანეს მომდევნო ანგარიშგების წარდგენისთვის დადგენილი თარიღისა, პირი უფლებამოსილია დააზუსტოს წინა კალენდარული თვის ანგარიშგება.
10. სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ჩამოწერის გამარტივებული წესით სარგებლობის უფლების მოქმედების პერიოდში უფლებამოსილი პირის მიერ #24 5 დანართის ფორმით წარმოდგენილი „შეტყობინება ვადაგასული ან/და გამოსაყენებლად ან შემდგომი მიწოდებისათვის უვარგისი სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ჩამოწერის შესახებ“ საგადასახადო ორგანოს მიერ ექვემდებარება ავტომატურ დადასტურებას.
11. სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ჩამოწერის გამარტივებული წესით სარგებლობის უფლების მოქმედების პერიოდში პირი, გამარტივებულ ჩამოწერას დაქვემდებარებულ საქონელთან მიმართებით, ვალდებულია:
ა) სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების აღრიცხვა აწარმოოს ელექტრონულად და ბუღალტრული აღრიცხვის საერთაშორისო სტანდარტით განსაზღვრული „უწყვეტი მეთოდით“.
ბ) საგადასახადო ორგანოს მიერ ყოველთვიური ანგარიშგების ავტომატურ დადასტურებამდე, გასული კალენდარული თვის განმავლობაში ვადაგასული ან/და გამოსაყენებლად ან შემდგომი მიწოდებისათვის უვარგისი სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობები ასახოს სპეციალურ საბალანსო (ბუღალტრულ) ანგარიშზე.
მუხლი 37 (18). სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ჩამოწერის გამარტივებული წესით სარგებლობის უფლების გაუქმება
1. სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ჩამოწერის გამარტივებული წესით სარგებლობის უფლების გაუქმების და პირის რეესტრიდან ამოღების საფუძველია, თუ:
ა) პირი საგადასახადო ორგანოს წერილობით მიმართავს რეესტრიდან ამოღების მოთხოვნით;
ბ) საგადასახადო კონტროლის ღონისძიებების შედეგად დადგინდა, რომ:
ბ.ა) რეესტრში შეტანის დროს პირი არ აკმაყოფილებდა 37 (17) მუხლით დადგენილ მოთხოვნებს;
ბ.ბ) პირი არ ასრულებს ამ წესის 37 (17) მუხლის მე- 11 პუნქტით დადგენილ ვალდებულებებს;
ბ.გ) პირის მიმართ გამოვლინდა საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 279-ე მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული სამართალდარღვევისათვის პასუხისმგებლობის დაკისრების თაობაზე კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილება;
ბ.დ) ყოველ უწყვეტ 6 თვეში პირს მინიმუმ 2-ჯერ გამოუვლინდა საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 281-ე მუხლის პირველი, მე-3 ან მე-5 ნაწილით, 286-ე მუხლის პირველი, მე-2 ან 3 1 ნაწილით გათვალისწინებული სამართალდარღვევისათვის პასუხისმგებლობის დაკისრების თაობაზე კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილება.
2. ამ მუხლის პირველი პუნქტის „ბ.გ“ და „ბ.დ“ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული გარემოებების არსებობისას რეესტრიდან ამოღება არ ხორციელდება, თუ არსებობს საგადასახადო ორგანოს/დავის განმხილველი ორგანოს ან სასამართლოს გადაწყვეტილება გადასახადის გადამხდელის შესაბამისი სანქციისაგან გათავისუფლების თაობაზე.
3. განცხადების საფუძველზე რეესტრიდან ამოღება ხორციელდება ამავე განცხადებაში მითითებული თარიღიდან.
4. ამ მუხლის პირველი პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებულ შემთხვევებში რეესტრიდან ამოღება ხორციელდება შესაბამისი საფუძვლის წარმოშობის თარიღიდან.
5. რეესტრიდან ამოღების შემთხვევაში საგადასახადო ორგანოსთვის ხელახლა მიმართვა შესაძლებელია რეესტრიდან ამოღებიდან 6 კალენდარული თვის შემდეგ.
6. რეესტრიდან პირის ამოღების შემთხვევაში, 37 (17) მუხლის შესაბამისად ჩამოწერილი სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობები იბეგრება მოქმედი კანონმდებლობის შესაბამისად“.
სხვა ცვლილებები
– 2 ივნისს შემოსავლების სამსახურის მიერ მიღებული #14473 ბრძანების საფუძველზე გადასახადის გადამხდელთა პირადი აღრიცხვის ბარათების წარმოების წესის შესახებ მეთოდური მითითების მეოთხე მუხლს, რომელშიც გადმოცემულია ბარათზე საურავების ასახვის წესები, დაემატა 20-22 პუნქტები.
მოცემული ცვლილების თანახმად:
„20. გადასახადის გადამხდელს უუქმდება გადასახადის გადამხდელის პირადი აღრიცხვის ბარათზე ყოველი წლის 31 დეკემბრის მდგომარეობით რიცხული ზედმეტად გადახდილი თანხა, რომელზეც მომდევნო წლის პირველი იანვრის მდგომარეობით გასულია საგადასახადო ორგანოსათვის გადასახადის გადამხდელის მოთხოვნის წარდგენის ხანდაზმულობის ვადა, თუ მას გაუქმების ოპერაციის გატარების თარიღამდე ბოლო 3 წლის განმავლობაში არ უფიქსირდება გადასახადის გადამხდელის პირადი აღრიცხვის ბარათზე (მათ შორის, დროებითი აღრიცხვის ბარათზე) გატარებული ოპერაცია. ამ მიზნით, მხედველობაში არ მიიღება ოპერაცია, რომლის საფუძველზე გადასახდელად დასარიცხი გადასახადის თანხა ნულის ტოლია (გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც წარდგენილი საგადასახადო დეკლარაციით/გაანგარიშებით ჩასათვლელი თანხა დარიცხული თანხის ტოლია).
21. ამ მუხლის მე-20 პუნქტით განსაზღვრული ქმედება არ ხორციელდება სახელმწიფოს ან ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების, ასევე სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებული ან საქართველოს ორგანული კანონის „ადგილობრივი თვითმმართველობის კოდექსი“ შესაბამისად შექმნილი საჯარო სამართლის იურიდიული პირების, აგრეთვე, სახელმწიფოს, სახელმწიფო მმართველობის ორგანოების ან ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების მიერ დაფუძნებული არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების გადასახადის გადამხდელის პირადი აღრიცხვის ბარათზე.
22. ამ მუხლის მე-20 პუნქტის შესაბამისად, გადასახადის გადამხდელის პირადი აღრიცხვის ბარათზე ზედმეტად გადახდილი თანხის გაუქმება ხორციელდება საინფორმაციო ტექნოლოგიების ცენტრის მიერ, ყოველი წლის პირველ იანვარს“.
ბრძანება ძალაში შევიდა ხელმოწერისთანავე და მისი ამოქმედებიდან ერთი თვის ვადაში, იმ ზემოაღნიშნულ გადასახადის გადამხდელებს გაუუქმდებათ 2019 წლის 31 დეკემბრის მდგომარეობით რიცხული ზედმეტად გადახდილი თანხა, რომელიც ფიქსირდება ზედმეტად გადახდილად და რომელზეც 2020 წლის 1 იანვრის მდგომარეობით გასულია საგადასახადო ორგანოსთვის გადასახადის გადამხდელის მოთხოვნის წარდგენის ხანდაზმულობის ვადა.
– ფინანსთა მინისტრის #131 ბრძანებით, რომელიც მიღებული იქნა 12 ივნისს, დაკორექტირდა ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის საბჭოს დებულებისა და საბჭოს მიერ საჩივრის განხილვის წესის მე-8 მუხლი, რომლის თანახმადაც, აუდიტის საბჭოს უფლება აქვს ზეპირი სხდომის გარეშე, ელექტრონული საშუალებებით განახორციელოს თავისი უფლება-მოვალეობა, საჩივარის განხილვა თუ ზეპირი მოსმენა გამართოს დისტანციურად, ტექნიკური საშუალებების გამოყენებით.
– 10 ივნისის ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის ზედამხედველობის სამსახურის უფროსის #ნ-8 ბრძანებით ჩამოყალიბდა მონიტორინგის ეფექტიანად განხორციელების მიზნით აუდიტორისაგან ან აუდიტორული ფირმისგან ინფორმაციის თუ დოკუმენტაციის ელექტრონული ფორმით გამოთხოვის წესი, რომელიც სრულად ამოქმედდა მიმდინარე წლის პირველი ივლისიდან.
სამსახური საქმიანობის ინდივიდუალურად განმახორციელებელი აუდიტორული ფირმისგან, რომელსაც გავლილი არ აქვს მონიტორინგი ან ბოლო მონიტორინგის შედეგად მიენიჭა მეხუთე კატეგორიის დასკვნითი შეფასება, ელექტრონული ფორმით გამოითხოვს ინფორმაციას პირველი, მეორე და მესამე ზომითი კატეგორიის სუბიექტთათვის ჩატარებულ ფინანსური ანგარიშგების აუდიტთან დაკავშირებით. თავის მხრივ აუდიტორი ვალდებულია აუდიტორული მომსახურების შესახებ ხელშეკრულების დადებიდან ათ სამუშაო დღეში ელექტრონული ფორმით ასახოს ინფორმაცია:
ა.ა) სუბიექტის შესახებ (საიდენტიფიკაციო ნომერი, სახელწოდება და კატეგორია).
ა.ბ) აუდიტორული მომსახურების უწყვეტად განხორციელებული წლების რაოდენობის შესახებ.
ა.გ) აუდიტორული მომსახურების ხელშეკრულების თარიღისა და საგნის შესახებ.
ა.დ) გარიგების პარტნიორის ვინაობისა და რეესტრში რეგისტრაციის ნომრის შესახებ.
ა.ე) აუდიტს დაქვემდებარებული საანგარიშგებო პერიოდის დაწყებისა და დასრულების თარიღის შესახებ.
ა.ვ) ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ანაზღაურების (დღგ-ის გარეშე) შესახებ (თანხა აისახება ეროვნულ ვალუტაში).
ა.ზ) გარიგების შეფასებული რისკის შესახებ (დამკვეთის აყვანის ან ურთიერთობის გაგრძელების ეტაპზე).
ბ) კვარტალში ერთხელ, არაუგვიანეს აპრილის/ ივლისის/ოქტომბრის/იანვრის თვის 20 რიცხვისა, ელექტრონული ფორმით ასახოს ინფორმაცია:
ბ.ა) გარიგებაზე დასაქმებული პერსონალის რაოდენობის შესახებ;
ბ.ბ) აუდიტორული მომსახურების დაწყებისა და დასრულების თარიღის შესახებ;
ბ.გ) გარიგების შეწყვეტის შესახებ.
ბ.დ) დასკვნის გაცემის თარიღის შესახებ;
ბ.ე) აუდიტორული მოსაზრების ტი პის შესახებ.
გარიგების შეწყვეტის შემთხვევაში არ მიეთითება ,,ბ.დ“ და ,,ბ.ე“ ქვეპუნქტებით განსაზღვრული ინფორმაცია.
გარიგების შეწყვეტის შემთხვევაში აუდიტორი ვალდებულია საწარმოსთან დადებული ხელშეკრულებიდან გასვლა შესაბამისი დასაბუთებით შეატყობინოს სამსახურს.
რაც შეეხება ინფორმაციის გამოყენების ფარგლებს, წესის შესაბამისად წარდგენილი ინფორმაცია არ ექვემდებარება გასაჯაროვებას.
საფინანსო სფეროში შეტანილი ცვლილებები
– 10 ივნისს მიღებული ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის #119/04 ბრძანების საფუძველზე დაკორექტირდა კომერციული ბანკების სტანდარტული სადეპოზიტო სერტიფიკატების დებულების პირველი მუხლის მე-3 პუნქტი, სადაც განმარტებულია სადეპოზიტო სერთიფიკატის რაობა და რომელიც წარმოადგენს სტანდარტულ სადეპოზიტო სერტიფიკატს. სტანდარტულ სადეპოზიტო სერტიფიკატად ითვლება მოცემული დებულებით განსაზღვრული პირობებისგან განსხვავებული პირობებით ფინანსთა სამინისტროსთვის გამოშვებული სადეპოზიტო სერტიფიკატები.
– 29 ივნისს მიღებული და შვიდ ივლისს ამოქმედებული #6674-რს ეროვნული ბანკის შესახებ ორგანული კანონის თანახმად ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია ფასიანი ქაღალდების შესახებ კანონმდებლობის მოთხოვნათა დარღვევის გამო ბანკის მიერ დაკისრებული სანქციების შესახებ ინფორმაცია თავის მიერ დადგენილი წესით გამოაქვეყნოს ეროვნული ბანკის ოფიციალურ ვებგვერდზე.
ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი წესების ან ფასიანი ქაღალდების შესახებ კანონმდებლობის მოთხოვნათა შესაძლო დარღვევის ან ინვესტორთა ინტერესებისთვის შესაძლო საფრთხის შექმნის შემთხვევაში, ასევე შესაბამისი ურთიერთგაგების მემორანდუმის ფარგლებში სხვა ქვეყნის იმ ორგანოსგან მიღებული წერილობითი მიმართვის საფუძველზე, რომელსაც ეროვნული ბანკის ფუნქციების მსგავსი ფუნქციები აქვს, ნებისმიერი პირისგან თავის მიერ დადგენილი წესით მოითხოვოს და მიიღოს ახსნა-განმარტება წერილობითი ან ზეპირი ფორმით.
ფასიანი ქაღალდების ბაზრის რეგულირებად მონაწილეებს და სხვა პირებს დაუწესოს სანქციები, მათ შორის, ფულადი ჯარიმა. ფულადი ჯარიმის ოდენობა და დაკისრების წესი განისაზღვრება ეროვნული ბანკის ნორმატიული აქტით. ფულადი ჯარიმის თანხა მიიმართება სახელმწიფო ბიუჯეტში.
– 29 ივნისს ეროვნული ბანკის #132-04 ბრძანების საფუძველზე დამტკიცდა დროებითი ბანკის ლიცენზირების, მართვისა და ბაზრიდან გასვლის წესი, რომელიც ამოქმედდება 2021 წლის პირველი იანვრიდან.
ფინანსთა სამინისტრო საბანკო საქმიანობის ლიცენზიის მიღების მიზნით, წერილობით მიმართავს ეროვნულ ბანკს. საბანკო საქმიანობის ლიცენზიის მიღების შესახებ წერილობით მიმართვას უნდა ერთვოდეს შემდეგი დოკუმენტაცია:
– ამონაწერი მეწარმეთა და არასამეწარმეო იურიდიული პირების რეესტრიდან.
– ინფორმაცია ადმინისტრატორების „კომერციული ბანკების საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონისა და კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტებით განსაზღვრულ შესაფერისობის კრიტერიუმებთან შესაბამისობის შესახებ.
– კაპიტალის შევსების დამადასტურებელი საბანკო ამონაწერი „კომერციული ბანკებისათვის საზედამხედველო კაპიტალის მინიმალური ოდენობის განსაზღვრის შესახებ“ ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის ბრძანების შესაბამისად, გარდა მოცემული წესის მე-8 მუხლის მე-7 პუნქტით განსაზღვრული შემთხვევისა როდესაც, ეროვნულ ბანკს უფლება აქვს ფინანსური სექტორის სტაბილურობის ინტერესებიდან გამომდინარე, დროებითი ბანკი გაათავისუფლოს დადგენილი („კომერციული ბანკებისათვის საზედამხედველო კაპიტალის მინიმალური ოდენობის განსაზღვრის შესახებ“ ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის 2017 წლის 3 მაისის №61/04 ბრძანებით) საზედამხედველო კაპიტალის მინიმალური ოდენობის მოთხოვნის დაცვისგან მასზე საბანკო საქმიანობის ლიცენზიის გაცემიდან არაუმეტეს 6 თვის განმავლობაში.
იმ შემთხვევაში, თუ აუცილებელია დროებითი ბანკის სარეზოლუციო ინსტრუმენტის მყისიერი გამოყენება რეზოლუციის მიზნების გათვალისწინებით და ფინანსთა სამინისტროს მიერ ვერ ხერხდება ჩამოთვლილი საჭირო ინფორმაციისა და დოკუმენტაციის წარდგენა, საბანკო საქმიანობის ლიცენზიის მიღების მიზნით წერილობით მიმართვასთან ერთად, ეროვნულ ბანკს აქვს უფლება, კანონით დადგენილ ვადებში, გასცეს საბანკო საქმიანობის ლიცენზია მხოლოდ მეწარმეთა და არასამეწარმეო იურიდიული პირების რეესტრიდან ამონაწერის საფუძველზე.
დოკუმენტები წარდგენილი უნდა იყოს დედნების ან სანოტარო წესით ან აპოსტილით დამოწმებული ან ლეგალიზებული ასლების სახით, რომელთა წარდგენაც დასაშვებია როგორც ფიზიკური, ისე ელექტრონული ფორმით.
დამტკიცებულ წესში წარმოდგენილია ინფორმაცია, აქციების, აქტივებისა და ვალდებულებების დროებითი ბანკისათვის გადაცემის, დროებითი ბანკის ხელმძღვანელი ორგანოების, დროებითი ბანკისათვის ნებადართული და აკრძალული საბანკო ოპერაციების, ბანკის მართვა და ანგარიშგების და დროებითი ბანკისათვის საბანკო საქმიანობის ლიცენზიის გაუქმების შესახებ.
– ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის #129-04 ბრძანებით ასევე 29 ივნისს დამტკიცდა კომერციული ბანკის კრიტიკული ფუნქციების განსაზღვრისა და შეფასების წესი.
წესი განსაზღვრავს კომერციული ბანკების და უცხოური ბანკის ფილიალის კრიტიკული ფუნქციებისა და დამხმარე კრიტიკული მომსახურებების იდენტიფიცირებისა და შეფასების კრიტერიუმებს.
იმ შემთხვევაში, თუ დადგენილი წესი ვერ მოაწესრიგებს კრიტიკული ფუნქციების განსაზღვრის ან შეფასების შესახებ გარკვეულ საკითხს, ბანკი, ეროვნულ ბანკთან შეთანხმებით, იხელმძღვანელებს ამ კუთხით არსებული საუკეთესო მოწინავე პრაქტიკით, რომელიც მოიცავს ფინანსური სტაბილურობის საბჭოს (FშB) და ევროპის საბანკო ორგანოს (EBA) მიერ დამკვიდრებულ შესაბამის ტექნიკურ სტანდარტებსა და მარეგულირებელ აქტებს.
პირი, რომელიც ზედაპირული წყლების გამოყენებით აკვაკულტურის ნებართვის საფუძველზე ახორციელებს აკვაკულტურის საქმიანობას, ბუნებრივი რესურსებით სარგებლობისათვის მოსაკრებლის გადამხდელია
24 ივნისს მიღებულ იქნა #6409-IIს კანონი, რომელიც გამოქვეყნდა პირველ ივლისს და რომელიც ამოქმედდება 2024 წლის პირველი იანვრიდან.
აღნიშნული კანონის მიხედვით, ბუნებრივი რესურსებით სარგებლობისათვის მოსაკრებლის გადამხდელად ითვლება პირი, რომელიც ზედაპირული წყლების გამოყენებით აკვაკულტურის ნებართვის საფუძველზე ახორციელებს აკვაკულტურის საქმიანობას. აკვაკულტურის კონსტრუქციაში გამოყენებული ბუნებრივი წყლის რესურსებით სარგებლობისათვის მოსაკრებლის ოდენობა განისაზღვრა აკვაკულტურის კონსტრუქციის 1მ 3-ზე _−0,8 ლარით, ტბორისთვის _−0,005 ლარით, საზღვაო წყლისთვის _−0,1 ლარით. ასევე 24 ივნისს მიღებული იქნა # 6408-IIს კანონი აკვაკულტურის შესახებ, სადაც განმარტებულია საქმიანობასთან დაკავშირებული სხვდასხვა მნიშვნელოვანი დეტალი.
ჯარიმები წამახალისებელი გათამაშების შესაბამისი ნებართვის გარეშე მოწყობისთვის
26 ივნისის #6491-IIს კანონის საფუძველზე ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსს დაემატა 1764 მუხლი, რომელიც ეხება წამახალისებელი გათამაშების შესაბამისი ნებართვის გარეშე მოწყობას, კერძოდ კი, წამახალისებელი გათამაშების „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ“ კანონით განსაზღვრული შესაბამისი ნებართვის გარეშე მოწყობა გამოიწვევს მომწყობის დაჯარიმებას 20 000 ლარით და გათამაშებული თუ გასათამაშებელი საპრიზო ფონდის 10 პროცენტის ოდენობით. თუ გათამაშებული ან გასათამაშებელი საპრიზო ფონდის ოდენობა 5 000 ლარს არ აღემატება, შესაძლებელია სამართალდამრღვევის მიმართ გამოყენებულ იქნეს გაფრთხილება.
განმეორებით ჩადენილი იგივე ქმედება, გამოიწვევს მომწყობის დაჯარიმებას 40 000 ლარით და საპრიზო ფონდის 10 პროცენტის ოდენობით.
იხილეთ ასევე:
– 25.06.2020 წ. #6487-IIს კანონი, „ლატარიების, აზარტული და მომგებიანი თამაშობების მოწყობის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის შესახებ.
– 24.06.2020 წ. ფინანსთა მინისტრის #141 ბრძანება, „საქართველოს საბაჟო ტერიტორიაზე საქონლის გადაადგილებისა და გაფორმების შესახებ ინსტრუქციების დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2019 წლის 29 აგვისტოს #257 ბრძანებაში ცვლილების შეტანის შესახებ.
– 29.06.2020 წ. ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის #130/04 ბრძანება, რეზოლუციის რეჟიმში მყოფი კომერციული ბანკის მნიშვნელოვანი წილის შეძენის გამარტივებული პროცედურების შესახებ წესის დამტკიცების შესახებ.
– 29.06.2020 წ. ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის #131/04 ბრძანება, კომერციული ბანკის გაჯანსაღების გეგმის შემუშავებისა და შეფასების შესახებ წესის დამტკიცების თაობაზე.
– 25.06.2020 წ. მთავრობის #387 დადგენილება, „ი პოთეკური კრედიტების მხარდაჭერის მექანიზმის“ სახელმწიფო პროგრამის დამტკიცების შესახებ.
სხვა სიახლეების გასაცნობად, ისარგებლეთ განახლებადი საკანონმდებლო-საკონსულტაციო ბაზით "ააფ-ინფო კონსულტანტი" (579-29-31-31).
მარიამ აფრასიძე
