ააფი
ბიზნესმენი
გამოწერა
კონსალტინგი
წიგნები
კონტაქტი
კითხვა–პასუხი
აუდიტორული საქმიანობა
აღრიცხვა და გადასახადები
იურიდიული კონსულტაცია
საბანკო სისტემა
სადაზღვევო საქმიანობა
სტუმარი
ლოგიკური ამოცანა
სხვადასხვა
შრომის ბირჟა
ნორმატიული დოკუმენტები
შეკითხვა რედაქციას
აღრიცხვა და გადასახადები
საგადასახადო და საფინანსო სფეროსთან დაკავშირებული საკანონმდებლო სიახლეები: დეკემბერი-2021 - №12(264), 2021
საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობაში შეტანილი ცვლილებები 

ცვლილება საგადასახადო კოდექსში 

2021 წლის დეკემბრის თვეში საგადასახადო კოდექსში რამდენიმე ცვლილება შევიდა, რომელთაც წარმოგიდგენთ თანმიმდევრულად. 

- 14.12.2021-ის #1082-VIმს-Xმპ კანონით, დაკორექტირდა კოდექსის 309-ე მუხლის 79-ე ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტი. დღგ-ისგან ჩათვლის უფლებით თავისუფლდება უძრავი ქონების მიწოდება, ასევე უძრავი ქონების მიმწოდებლის მიერ მიწოდებულ ქონებასთან დაკავშირებული სამშენებლო-სამონტაჟო მომსახურების გაწევა, თუ: 

„ბ) მიწოდებული უძრავი ქონება განთავსებულია იმ ობიექტში, რომელიც აკმაყოფილებს ერთ-ერთ შემდეგ პირობას: 

ბ.ა) ობიექტი 2008 წლის 8 აგვისტოსთვის ძალაში მყოფი მშენებლობის ნებართვით არის გათვალისწინებული; 

ბ.ბ) ობიექტზე 2008 წლის 8 აგვისტოს მდგომარეობით საპროექტო დოკუმენტაცია (არქიტექტურული პროექტი) უფლებამოსილ ორგანოსთან შეთანხმებული იყო, მშენებლობის ნებართვა კი შემდგომ გაიცა; 

ბ.გ) ამ ნაწილის „ბ.ა“ ან „ბ.ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ ობიექტზე 2008 წლის 8 აგვისტოს შემდგომ პერიოდში შეიცვალა საპროექტო დოკუმენტაცია (არქიტექტურული პროექტი) ან განხორციელდა არსებული შენობის დემონტაჟი და გაიცა ახალი მშენებლობის ნებართვა“. 

- 17.12.2021-ის #1165-VIმს-Xმპ კანონის თანახმად: 

192-ე მუხლის 1 1 ნაწილს, რომელიც ეხება აქციზურ მარკებს, დაემატა 1 2 ნაწილი, რომლის მიხედვითაც, საგარეო-ეკონომიკური საქმიანობის ეროვნული სასაქონლო ნომენკლატურის 3824 90 980 01 კოდში მითითებული საქონლის იმპორტი იმპორტიორის მიერ აქციზური საქონლის აქციზური მარკებით სავალდებულო ნიშანდებას ექვემდებარება ფინანსთა მინისტრის ბრძანებით განსაზღვრული წესით. 

შესაბამისად, აქციზური მარკებით სავალდებულო ნიშანდებისაგან, გარდა ფინანსთა მინისტრის მიერ დადგენილი შემთხვევებისა, თავისუფლდება მხოლოდ სასაქონლო ნომენკლატურის 2401, 2403 11 000 00, 2403 19 000 00 და 2403 91 000 00 კოდებში მითითებული საქონლის იმპორტი. 
309-ე მუხლს დაემატა 132-ე ნაწილი, რომლის თანახმად: 

"2023 წლის 1 იანვრამდე დღგ-ისგან გათავისუფლებულია საქონლის იმპორტი ამ კოდექსის 199-ე მუხლის „დ“ და „ო“ ქვეპუნქტების მოთხოვნების შესაბამისად, იმავე მუხლის შენიშვნის გათვალისწინებით, გარდა თავისუფალი ინდუსტრიული ზონიდან საქონლის იმპორტისა". 

- 22.12-2021-ის #ნ1205-VIIრს-Xმპ კანონით 309-ე მუხლის ფარგლებში გრძელდება მე-15 ნაწილის მოქმედება და 2023 წლის 1 იანვრამდე საკონტროლო-სალარო აპარატების გამოყენების ვალდებულებისგან თავისუფლდებიან ფიზიკური პირები, რომლებიც არ იყენებენ დაქირავებულ პირთა შრომას და მათ ეკონომიკურ საქმიანობას წარმოადგენს ბაზრის ტერიტორიაზე განლაგებული არასტაციონარული სავაჭრო ადგილები, მათ შორის, დახლი, ეს არ ეხება პირებს, რომელთაც მინიჭებული აქვთ მცირე ბიზნესის სტატუსი ან რომელიც დარეგისტრირებულია ან ვალდებულია დარეგისტრირდეს დღგ-ის გადამხდელად. 

შესაბამისად კოდექსის 262 მუხლის (ბაზრობის ორგანიზება) მე-5 ნაწილის და 290 2 მუხლის მოქმედება შეჩერდა 2023 წლის 1 იანვრამდე. 

- 22.12-2021-ის #1191-VIIრს-Xმპ კანონის საფუძველზე, რომელიც ამოქმედდა 2022 წლის 1 იანვრიდან, კოდექსის მე-80 მუხლს დაემატა მე-7 და მე-8 ნაწილები, რომელთა მიხედვითაც ფიზიკური პირის, რომელიც აზარტული თამაშობის სისტემურ-ელექტრონული ფორმით მოწყობიდან იღებს შემოსავალს, ამ საქმიანობის ნაწილში, საშემოსავლო გადასახადით დაბეგვრის ობიექტია აზარტულ თამაშობებზე მოთამაშეებისგან მიღებულ ფსონებსა და მოთამაშეებზე გაცემულ მოგებას შორის სხვაობა და მიღებული დასაბეგრი შემოსავალი იბეგრება 10 პროცენტით. 

ფიზიკური პირი ვალდებულია ყოველთვიურად, არაუგვიანეს საანგარიშო თვის მომდევნო თვის 15 რიცხვისა საგადასახადო ორგანოს წარუდგინოს დეკლარაცია საშემოსავლო გადასახადის შესახებ. 

სისტემურ-ელექტრონული ფორმით მოწყობილ აზარტულ ანდა მომგებიან თამაშობებში (გარდა სისტემურ-ელექტრონული ფორმით მოწყობილი წამახალისებელი გათამაშებისა) მონაწილე პირის საშემოსავლო გადასახადით დაბეგვრის ობიექტია მის მიერ სისტემურ-ელექტრონული სათამაშო ანგარიშიდან გატანილი თანხა, რომელიც იბეგრება 2 პროცენტით. 

ამავე ბრძანების მიხედვით აზარტული თამაშობის სისტემურ-ელექტრონული ფორმით მოწყობის შემთხვევაში საქმიანობის ამ ნაწილში პირის მოგების გადასახადით დაბეგვრის ობიექტია მოთამაშეებისგან მიღებულ ფსონებსა და მოთამაშეებზე გაცემულ მოგებას შორის სხვაობა (მოგების თანხის იდენტიფიცირებისთვის მიიჩნევა, რომ პირის მიერ დივიდენდის განაწილებისას პირველ რიგში ეს თანხა გაიცემა). მოგების გადასახადის განაკვეთი არის 15 პროცენტი. აღნიშნული პირისთვის საანგარიშო პერიოდია კალენდარული თვე. 

309-ე მუხლს დამატებული 133-ე ნაწილის თანახმად: 

„133. აზარტული თამაშობის სისტემურ-ელექტრონული ფორმით მომწყობი პირის მიერ აღნიშნული საქმიანობიდან 2022 წლის 1 იანვრამდე საანგარიშო პერიოდში მიღებული წმინდა მოგებიდან დივიდენდის განაწილება მიიჩნევა მოგების განაწილებად და იბეგრება ამ კოდექსის 97-ე მუხლის მე-10 ნაწილის შესაბამისად“. 

სიტუაციური სახელმძღვანელოები 

- 21.12.2021-ში ქონების გადასახადის ნაწილში გამოქვეყნდა #1428 სიტუაციური სახელმძღვანელო, რომელიც ეხება ფარმაცევტულ საქმიანობაში გამოყენებული ქონების დაბეგვრას ქონების გადასახადით. მენუალი დამტკიცებულია 2021 წლის 15 დეკემბრისათვის მოქმედი საგადასახადო კანონმდებლობის მიხედვით. 

ფაქტობრივი გარემოებები: 

ფარმაცევტული საწარმოს სტატუსის მქონე პირის საქმიანობას წარმოადგენს ფარმაცევტული პროდუქციის წარმოება და მიწოდება. 

აღნიშნული პირი თვლის, რომ მისი საქმიანობა მიეკუთვნება სამედიცინო საქმინობას და აქედან გამომდინარე, სარგებლობს საგადასახადო შეღავათით ქონების გადასახადში. 

შესაბამისად, ქონების გადასახადის წლიური დეკლარაციის წარდგენისას მან ისარგებლა სსკ-ის 206-ე მუხლის პირველი ნაწილის "წ" და "ჭ" ქვეპუნქტებით. 

შეფასება: 

სსკ-ის 206-ე მუხლის პირველი ნაწილის მიხედვით, შესაბამისი დაბეგვრის ობიექტის მიხედვით ქონების გადასახადისაგან გათავისუფლებულია: 

წ) სამედიცინო საქმიანობისათვის გამოყენებული ქონება, გარდა მიწისა, რომელიც სამედიცინო დაწესებულებათა საკუთრებაშია ან ასეთ დაწესებულებებზე ლიზინგით არის გაცემული; 

ჭ) სამედიცინო საქმიანობისათვის გამოყენებული, სამედიცინო დაწესებულებებზე დამაგრებული მიწის ნაკვეთები; 

„ჯანმრთელობის დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-3 მუხლის ჩ1 ქვეპუნქტის მიხედვით, ცნება სამედიცინო საქმიანობა (სამედიცინო მომსახურება) არის საქმიანობა, რომელიც დაკავშირებულია დაავადებათა პროფილაქტიკასთან, დიაგნოსტიკასთან, მკურნალობასთან, პაციენტის ჯანმრთელობის მდგომარეობის შენარჩუნებასთან, გაუმჯობესებასთან და აღდგენასთან (ფსიქიკურ, სოციალურ, სამედიცინო და ფიზიკურ რეაბილიტაციასთან), პალიატიურ მზრუნველობასთან, პაციენტის სამედიცინო მოვლასთან, პროთეზირებასთან, პაციენტის სამედიცინო ტრანსპორტირებასთან, პაციენტის სამედიცინო განათლებასთან, სასამართლო-სამედიცინო ექსპერტიზასთან, სასამართლო-ფსიქიატრიულ ექსპერტიზასთან, საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის დაცვის ღონისძიებებთან და სამედიცინო დაწესებულებებში გაწეულ, სამედიცინო საქმიანობასთან დაკავშირებულ თანმხლებ მომსახურებასთან და ხორციელდება დადგენილი წესით. 

ამავე კანონის 64-ე მუხლით, ფარმაცევტული საქმიანობა არის მოსახლეობის ხარისხიანი, უსაფრთხო და ეფექტიანი ფარმაცევტული პროდუქციით უზრუნველყოფა, ფარმაცევტული პროდუქტის წარმოება, იმპორტი, დისტრიბუცია, რეალიზაცია. 

ვინაიდან აღნიშნული ნორმების თანახმად, ქონების გადასახადისგან გათავისუფლებულია სამედიცინო საქმიანობისათვის გამოყენებული სამედიცინო დაწესებულების ქონება ან მათზე დამაგრებული მიწის ნაკვეთები, ხოლო აღნიშნული პირი ახორციელებს მხოლოდ ფარმაცევტულ საქმიანობას, რომელიც `ჯანმრთელობის დაცვის შესახებ~ საქართველოს კანონის თანახმად არ წარმოადგენს სამედიცინო საქმიანობას, ფარმაცევტული საწარმო ვერ ისარგებლებს ქონების გადასახადში აღნიშნული შეღავათით. 

ღონისძიებები: 

პირს დაერიცხება ქონების გადასახადი და დეკლარაციაში თანხის შემცირებისთვის დაჯარიმდება სსკ-ის 275-ე მუხლით გათვალისწინებული ჯარიმით. 

- ასევე 21.12.2021-ში მოგების გადასახადით დაბეგვრის ახალი წესების ნაწილში გამოქვეყნდა #2663 მენუალი – შეღავათის გავრცელების მიზნებისთვის თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონაში საქმიანობა. 

ფაქტობრივი გარემოებები: 

თიზ-ში რეგისტრირებული საწარმო ახორციელებს საქართველოს ფარგლებს გარეთ საქონლის ყიდვა-გაყიდვას, ისე, რომ საქართველოს და თიზ-ის ტერიტორიაზე საქონლის შეტანა არ ხდება. 

თიზ-ის საწარმო მოგებას იღებს მხოლოდ საქართველოს ფარგლებს გარეთ საქონლის ყიდვა-გაყიდვით, აღნიშნული საქმიანობას თვლის თიზ-ის საწარმოს მიერ თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონაში ნებადართულ საქმიანობად და მიღებული მოგების განაწილებაზე სარგებლობს მოგების გადასახადში საგადასახადო შეღავათით. 

შეფასება: 

`თავისუფალი ინდუსტრიული ზონების შესახებ~ საქართველოს კანონის შესაბამისად, თავისუფალი ინდუსტრიული ზონა არის საქართველოს ტერიტორიის ნაწილი განსაზღვრული საზღვრებითა და კანონით მინიჭებული სპეციალური სტატუსით. 

თავისუფალი ინდუსტრიული ზონის საწარმო შეიძლება იყოს ნებისმიერი ორგანიზაციულ-სამართლებრივი და საკუთრების ფორმის საწარმო, რომელიც რეგისტრირებულია თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონაში საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი საწარმოთა რეგისტრაციის ნორმების შესაბამისად. 

თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონაში საქმიანობას ახორციელებენ ამ ზონაში რეგისტრირებული საწარმოები. 

თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონაში დასაშვებია ნებისმიერი საქონლის წარმოება, გადამუშავება ან მომსახურების გაწევა, გარდა ამ კანონის მე-12 მუხლით განსაზღვრული საქმიანობისა. 

თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონაში გადასახადებთან დაკავშირებული საკითხები წესრიგდება საქართველოს საგადასახადო კოდექსითა და საქართველოს საბაჟო კოდექსით. 

სსკ-ის 99-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ნ“ ქვეპუნქტის შესაბამისად, მოგების გადასახადისაგან თავისუფლდება თიზ-ის საწარმოს მიერ თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონაში ნებადართული საქმიანობიდან მიღებული მოგების განაწილება. 

ზემოაღნიშნული სამართლებრივი ნორმებიდან გამომდინარე, თუ თიზ-ის საწარმოს საქმიანობას წარმოადგენს საქართველოს ფარგლებს გარეთ საქონლის შესყიდვა და რეალიზაცია, თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონაში საქმიანობისგან დამოუკიდებლად, ამ საქმიანობიდან მიღებული მოგების განაწილება ვერ იქნება მიჩნეული თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონაში ნებადართული საქმიანობიდან მიღებული მოგების განაწილებად და შესაბამისად, მასზე ვერ გავრცელდება სსკ-ის 99-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ნ“ ქვეპუნქტით დადგენილი შეღავათი. 

ღონისძიებები: 

თიზ-ის საწარმოს დაერიცხება კუთვნილი მოგების გადასახადი და დეკლარაციაში თანხის შემცირებისათვის, დაეკისრება ჯარიმა სსკ-ის 275-ე მუხლის შესაბამისად. 

გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ 

დეკემბრის თვეში ფინანსთა მინისტრის ბრძანებებით გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ ინსტრუქციაში ორი ცვლილება შევიდა. 

– 08.12.2021-ის #325 ბრძანების მიხედვით დაკორექტირდა 563 მუხლის (დღგ-ის გადახდისაგან თავის არიდების, მათ შორის უსაქონლო ოპერაციის ან ფიქტიური გარიგების წინააღმდეგ მიმართული ადმინისტრირების ღონისძიებები) პირველი პუნქტი, რომლის მიხედვითაც საგადასახადო ორგანოს უფლება აქვს დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრირებულ პირს შეუჩეროს ამ ინსტრუქციის 51-ე (დღგ-ით დასაბეგრი ოპერაციების აღრიცხვის დოკუმენტები) და 561 მუხლებით გათვალისწინებული საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურებისა და საგადასახადო დოკუმენტების გამოყენების (ელექტრონული ფორმით გამოწერის, დადასტურების ანდა ჩათვლის მიღების) უფლება ან უარი უთხრას ამ დოკუმენტების მატერიალური ფორმით გაცემაზე შემდეგ მოცემულობებში: 

„ა) დღგ-ის გადახდისაგან თავის არიდების, მათ შორის, უსაქონლო ოპერაციის ან ფიქტიური გარიგების ნიშნების გამოვლენისას. ამ შემთხვევაში საქმის მასალები გადაიგზავნება შესაბამის საგამოძიებო ორგანოში; 

ბ) შესაბამისი საგამოძიებო ორგანოს მოთხოვნისას (მის წარმოებაში არსებული სისხლის სამართლის საქმის ფარგლებში); 

გ) შემოსავლების სამსახურის უფროსის ბრძანების საფუძველზე და მის მიერ დამტკიცებული მეთოდოლოგიის მიხედვით.“. 

– 13.12.2021-ის #332 ბრძანების მიხედვით, ინსტრუქციის 47-ე მუხლის ფარგლებში დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაცია უქმდება „რეაბილიტაციისა და კრედიტორთა კოლექტიური დაკმაყოფილების შესახებ“ კანონით დადგენილი წესით გაკოტრების რეჟიმის გახსნისას, როდესაც სასამართლოს მიერ გამოტანილი იქნება გაკოტრების რეჟიმის გახსნის შესახებ განჩინება. 

ასევე ეხება სხვა მუხლებს, სადაც "გადახდისუუნარობის საქმის წარმოების შესახებ" წესის მიხედვით ხდებოდა ხელმძღვანელობა ანუ "გადახდისუუნარობის საქმის წარმოების შესახებ~ კანონის ნაცვლად „რეაბილიტაციისა და კრედიტორთა კოლექტიური დაკმაყოფილების შესახებ“ კანონით დადგენილი წესით მოხდება საკითხის რეგულირება. 

ფინანსთა მინისტრის ბრძანებები 

- 07.12.2021-ის ფინანსთა მინისტრის #323 ბრძანებით, ცვლილება შევიდა ამავე პირის #633 ბრძანებით დამტკიცებულ „ორმაგი დაბეგვრის თავიდან აცილების შესახებ საერთაშორისო შეთანხმებით განსაზღვრული საგადასახადო შეღავათით სარგებლობისა და არარეზიდენტისათვის საქართველოში გადახდილი გადასახადის დაბრუნების წესში“. 

ცვლილების თანახმად პირველ მუხლს დაემატა 11 მუხლი: 

- შემოსავლის ბენეფიციური მფლობელი, რომლის მოქმედება ვრცელდება დივიდენდზე, პროცენტსა და როიალტზე და გამოიყენება იმ ნაწილში, რომლითაც შეესაბამება კონკრეტული საერთაშორისო შეთანხმების დებულებებს. 

აღნიშნული მუხლის თანახმად პირის შემოსავლის ბენეფიციურ მფლობელად მიჩნევა უნდა მოხდეს საერთაშორისო შეთანხმების არსის, შემოსავლებსა თუ კაპიტალზე ორმაგი დაბეგვრის თავიდან აცილებისა და გადასახადების გადაუხდელობის აღკვეთის მიზნების გათვალისწინებით. 

- შემოსავლის მიმღები წარმოადგენს ამ შემოსავლის ბენეფიციურ მფლობელს მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ მას გააჩნია სრული უფლებები შესაბამისი შემოსავლის გამოყენებასთან, სარგებლობასა და განკარგვასთან დაკავშირებით და იგი არ იზღუდება ისეთი სახელშეკრულებო ან კანონისმიერი ვალდებულებით, რომელიც გულისხმობს მიღებული შემოსავლის სხვა პირისათვის გადაცემას. 

- საერთაშორისო შეთანხმებით განსაზღვრული საგადასახადო შეღავათები ვრცელდება შემოსავლის მხოლოდ იმ მიმღებზე, რომელიც წარმოადგენს შესაბამისი შემოსავლის ბენეფიციურ მფლობელს. 

- შემოსავლის ბენეფიციურ მფლობელად არ განიხილება პირი, რომელიც მოქმედებს როგორც აგენტი, წარმომადგენელი, შემოსავლების ნომინალური მფლობელი/ მიმღები ან/და შუამავალი, მიუხედავად იმისა, რომ იგი შეიძლება იყოს შესაბამისი შემოსავლის პირდაპირი მიმღები ან ფორმალური მფლობელი. 

- საერთაშორისო შეთანხმებით განსაზღვრული საგადასახადო შეღავათები არ გავრცელდება იმ შემთხვევაში, თუ შემოსავლის ბენეფიციური მფლობელი წარმოადგენს არა რომელიმე ხელშემკვრელი სახელმწიფოს, არამედ მესამე სახელმწიფოს რეზიდენტს. 

მიუხედავად ზემოთ აღნიშნული გათვალისწინებული პირობების დაკმაყოფილებისა, შემოსავლის მიმღებმა შეიძლება უარი მიიღოს საერთაშორისო შეთანხმებით განსაზღვრული საგადასახადო შეღავათით სარგებლობაზე, თუ კონკრეტული ოპერაციის ფორმისა და შინაარსის გათვალისწინებით, გამოიკვეთება, რომ გარიგების ან შეთანხმების დადების მთავარ მიზანს გადასახადებისაგან თავის არიდება წარმოადგენს. 

ამავე წესის ფარგლებში დაკორექტირდა მე-3 მუხლის (არარეზიდენტის დეკლარაცია საქართველოში გადახდილი/დაკავებული გადასახადების შესახებ და მოთხოვნა თანხის დაბრუნების თაობაზე) მე-3–მე-5 პუნქტები, რომლის მიხედვითაც შემოსავლის მიმღებმა საგადასახადო ორგანოს უნდა წარუდგინოს ფორმა #2 ერთ ეგზემპლარად, საგადასახადო კოდექსით განსაზღვრული ხანდაზმულობის ვადის გასვლამდე. თუ არარეზიდენტისათვის ზედმეტად გადახდილი გადასახადის დაბრუნების შესახებ საგადასახადო ორგანოს დადებითი გადაწყვეტილების მიღების დღისათვის გადასახადის დაბრუნების უფლების წარმოშობის კალენდარული წელი ხანდაზმულ პერიოდს მიეკუთვნება, ხანდაზმულობის ვადა არ მიიჩნევა გასულად, თუ ფორმა #2 წარდგენილია ამ ვადის გასვლამდე. 

- დეკემბრის თვეში ფინანსთა მინისტრის ბრძანების საფუძველზე ცვლილება შევიდა „მიმდინარე კონტროლის პროცედურების ჩატარების, სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ჩამოწერის, აღიარებული საგადასახადო დავალიანების დაფარვის, საგადასახადო დავალიანების გადახდევინების უზრუნველყოფის ღონისძიებების განხორციელების, სამართალდარღვევათა საქმისწარმოების წესში“. კერძოდ, 13.12.2021 წ. ის #333 ბრძანებით წესის მე-40 მუხლს დაემატა 401 მუხლი - საგადასახადო გირავნობის/იპოთეკის უფლების გაუქმება პირის (რეგისტრირებადი ქონების ახალი მესაკუთრის) მიერ გადასახადის გადამხდელის (რეგისტრირებადი ქონების ყოფილი მესაკუთრის) აღიარებული საგადასახადო დავალიანების დაფარვის შემთხვევაში. 

მოცემული მუხლის ფარგლებში გადასახადის გადამხდელის აღიარებულ საგადასახადო დავალიანების თანხად განსაზღვრულია ის ოდენობა, რომლის ფარგლებშიც პირის მიერ შეძენილ ქონებაზე გავრცელებულია საგადასახადო გირავნობა/იპოთეკა საგადასახადო კოდექსის 239-ე მუხლის მე-5 ნაწილის საფუძველზე. აღიარებული საგადასახადო დავალიანების თანხა განისაზღვრება არაუმეტეს იმ ოდენობისა, რა ვალდებულებაც ეკისრებოდა გადასახადის გადამხდელს პირის მიერ ამ ქონების მარეგისტრირებელ ორგანოში ახალ შემძენზე რეგისტრაციის მომენტში. 

(239-ე მუხლის მე-5 ნაწილი: 

თუ საგადასახადო გირავნობით/იპოთეკით დატვირთული ქონება გაიყიდება ან რაიმე გზით გადაეცემა სხვა მფლობელს საგადასახადო გირავნობის/იპოთეკის უფლების გაუქმების გარეშე, საგადასახადო გირავნობის/ იპოთეკის უფლება კვლავ გავრცელდება ამ ქონებაზე მისი ახალი მფლობელის მიმართ. აღნიშნულ ქონებაზე ყადაღის დადება და მისი რეალიზაცია ხორციელდება ამ კოდექსის 241-ე და 242-ე მუხლების შესაბამისად.) 

პირმა (რეგისტრირებადი ქონების ახალი მესაკუთრემ), გადასახადის გადამხდელის (რეგისტრირებადი ქონების ყოფილი მესაკუთრის) აღიარებული საგადასახადო დავალიანების დაფარვის შემთხვევაში საგადასახადო ორგანოში უნდა წარადგინოს განცხადება საგადასახადო გირავნობის თუ იპოთეკის უფლების გაუქმების მოთხოვნით და მითითებული იყოს შემდეგი ინფორმაცია: 

ა) პირის (რეგისტრირებადი ქონების ახალი მესაკუთრის) დასახელება/სახელი და გვარი, საიდენტიფიკაციო/პირად ნომერი. 

ბ) იმ გადასახადის გადამხდელის დასახელება/ სახელი და გვარი, საიდენტიფიკაციო/პირადი ნომერი, რომლის აღიარებული საგადასახადო დავალიანების თანხის გადახდევინების უზრუნველყოფის მიზნით მისი ქონების მიმართ გავრცელებულია საგადასახადო გირავნობა/იპოთეკა. 

გ) ქონების საკუთრებაში გადასვლის თარიღი (მარეგისტრირებელ ორგანოში ახალ შემძენზე რეგისტრაციის თარიღი). 

განცხადებას უნდა დაერთოს საგადასახადო გირავნობით, იპოთეკით დატვირთული რეგისტრირებადი ქონების ახალ შემძენზე საკუთრების უფლების დამადასტურებელი დოკუმენტი (მათ შორის, ამონაწერი ქონების მარეგისტრირებელი ორგანოდან) და აღიარებული საგადასახადო დავალიანების დაფარვის დამადასტურებელი დოკუმენტები. 

„საგადასახადო ორგანოს გადაწყვეტილებით, რეგისტრირებადი ქონების ახალ მესაკუთრეზე რეგისტრირებულ ქონებაზე შესაძლებელია გაუქმდეს საქართველოს საგადასახადო კოდექსით გათვალისწინებული საგადასახადო დავალიანების გადახდევინების უზრუნველყოფის ღონისძიებები, მათ შორის, საგადასახადო გირავნობის/იპოთეკის უფლება, თუ ამ მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრული აღიარებული საგადასახადო დავალიანების თანხა დაფარულია გადასახადის გადამხდელის (რეგისტრირებადი ქონების ყოფილი მესაკუთრის) პირადი აღრიცხვის ბარათზე, რომლის აღიარებული საგადასახადო დავალიანების თანხის გადახდევინების უზრუნველსაყოფადაც მისი ქონების მიმართ გავრცელებულია საგადასახადო გირავნობის/იპოთეკის უფლება“. 

- 29.12.2021-ში ფინანსთა მინისტრის მიერ მიღებული #352 ბრძანებით, ცვლილება შევიდა საქართველოს საბაჟო ტერიტორიაზე საქონლის გადაადგილებისა და გაფორმების შესახებ ინსტრუქციებში. 

„საბაჟო ზედამხედველობის შესახებ“ ინსტრუქციას დამატებული მე-10 მუხლის 11 და 12 პუნქტების მიხედვით საქონლისა და სატრანსპორტო საშუალების გამოცხადების ელექტრონულად დადასტურებამდე დაუშვებელია იდენტიფიკაციის საშუალების მოხსნა ანდა საქონლის ჩამოტვირთვა, ასევე საქართველოს საბაჟო ტერიტორიაზე საბაჟო ზედამხედველობის ქვეშ ტრანზიტულად გადაადგილებული ან საბაჟო ტერიტორიიდან რეექსპორტით გასატანი (გარდა შიდა გადამუშავების ან დროებით შემოტანის პროცედურაში მოქცეული საქონლის რეექსპორტისა, ან როდესაც დადგინდა, რომ თავისუფალ მიმოქცევაში გაშვებულ საქონელს აქვს დეფექტი ან მისი რაოდენობა, ხარისხი, შეფუთვა ან აღწერილობა არ შეესაბამება საგარეო-ეკონომიკური გარიგების პირობებს და ამის გამო იგი მომწოდებელს ან მის მიერ მითითებულ სხვა პირს უბრუნდება) საქონლის საერთაშორისო მიმოსვლისთვის გახსნილი საზღვაო ნავსადგურიდან 10 კილომეტრის რადიუსში განლაგებულ საბაჟო კონტროლის ზონაში ან საქართველოს საერთაშორისო აეროპორტის მომიჯნავედ განლაგებულ საბაჟო საწყობში წარდგენისას, საბაჟო საწყობი ვალდებულია, საქონლისა და სატრანსპორტო საშუალების გამოცხადების ელექტრონულად დადასტურებამდე აღრიცხოს და საბაჟო ორგანოს, მასთან შეთანხმებული ფორმით, ელექტრონულად მიაწოდოს სატრანსპორტო საშუალების მფლობელის მიერ წარდგენილი გზათსარგებლობის საფასურის გადახდის დამადასტურებელი შესაბამისი დოკუმენტის მონაცემები. 

საბაჟო ტერიტორიაზე მის კონტროლის ქვეშ სეს ესნ-ის 8701 (ტრაქტორები და უნაგირა საწევარები) ან 8704 (ძრავიანი სატრანსპორტო საშუალებები ტვირთების გადასაზიდად (გარდა მიკროავტობუსებისა)) სასაქონლო პოზიციით გათვალისწინებული მექანიკური სატრანსპორტო საშუალებით ტრანზიტულად გადაადგილებული საქონლის საერთაშორისო მიმოსვლისთვის გახსნილი საზღვაო ნავსადგურიდან 10 კილომეტრის რადიუსში განლაგებულ საბაჟო კონტროლის ზონაში ან საქართველოს საერთაშორისო აეროპორტის მომიჯნავედ განლაგებული საბაჟო საწყობის ტერიტორიაზე გადმოტვირთვა დაუშვებელია გზათსარგებლობის საფასურის ბარათის ან გზათსარგებლობის საფასურის საბანკო დაწესებულებაში გადახდის დამადასტურებელი დოკუმენტის ან გზათსარგებლობის საფასურის გადახდის დამადასტურებელი ქვითრის შესაბამისი საბაჟო საწყობისათვის წარდგენამდე. 

- 31.12.2021 წ. მიღებული ფინანსთა მინისტრის #365 ბრძანებით ცვლილება შევიდა „საბიუჯეტო ორგანიზაციების ფინანსური ანგარიშგების მომზადებისა და წარდგენის წესის შესახებ ინსტრუქციაში დამტკიცების თაობაზე“ ამავე პირის 2021 წლის 4 თებერვლის #24 ბრძანებაში. 

ინსტრუქციის მე-8 მუხლს, რომელიც ეხება ფინანსური ანგარიშგების მომზადებასა და პასუხისმგებლობას, დაემატა მე-3 პუნქტი, რომლის თანახმად ერთეულის ფინანსურ ანგარიშგებას ხელს აწერს ბუღალტერი და ერთეულის შიდა პოლიტიკით განსაზღვრული შესაბამისი უფლებამოსილების მქონე სხვა პირი (ან პირები) და ხელმძღვანელი ან ხელმძღვანელობისთვის პასუხისმგებელი პირი. 

ამოღებულია ინსტრუქციის მე-10 მუხლის მე-5 პუნქტი: 

„5. ფინანსური ანგარიშგების ზემოთ ჩამოთვლილი ფორმებიდან, ფულადი სახსრების მოძრაობის ანგარიშგებას მოამზადებენ მხოლოდ ქვემოთ ჩამოთვლილი ერთეულები: 

ა) სახაზინო სამსახური, რომელიც სსბასს-ების მოთხოვნების შესაბამისად, აკონტროლებს ხაზინის ერთიან ანგარიშზე არსებულ ფულად სახსრებს; 

ბ) უცხო ქვეყნებში საქართველოს საელჩოები და წარმომადგენლობები; 

გ) სხვა ერთეულები, რომლებიც სსბასს-ების მოთხოვნების შესაბამისად, აკონტროლებენ ფულად სახსრებს“. 

მე-7 მუხლი წარმოდგენილია შემდეგნაირად - ამოღებულია საცნობარო ანგარიშები: 

„7. ფინანსური ანგარიშგებისა და განმარტებითი შენიშვნების ფორმებში აქტივები, ვალდებულებები, წმინდა აქტივები/კაპიტალი, შემოსავლები და ხარჯები (ასევე, საცნობარო ანგარიშები) წარმოდგენილია ფინანსური ანგარიშგების არსებითობის და აგრეგირების პრინცი პის გათვალისწინებით. არსებითი მუხლები დეტალურადაა მოცემული, ხოლო არაარსებითი – აგრეგირებულადაა წარმოდგენილი“. 

ინსტრუქციის მე-15 მუხლს პირველი პუნქტის შემდეგ დაემატა 11 პუნქტი, რომლის მიხედვითაც ფულადი სახსრების მოძრაობის ანგარიშგება უნდა მომზადდეს ქვემოთ ჩამოთვლილი ერთეულების მიერ, რომლებიც სსბასს-ების მოთხოვნების შესაბამისად აკონტროლებენ და მართავენ ფულად სახსრებს: 

„ა) სახაზინო სამსახურის მიერ, ხაზინის ერთიან ანგარიშზე სახელმწიფო ბიუჯეტის ორგანიზაციების კუთვნილ ფულად სახსრებთან დაკავშირებით; 

ბ) უცხო ქვეყნებში საქართველოს საელჩოების და წარმომადგენლობების და შესაბამისად, საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროს მიერ; 

გ) მუნიციპალიტეტების და ავტონომიური რესპუბლიკების მიერ, ხაზინის ერთიან ანგარიშზე ადგილობრივი ბიუჯეტების ორგანიზაციების კუთვნილ ფულად სახსრებთან დაკავშირებით; 

დ) სხვა ერთეულების მიერ, რომლებიც სსბასს-ების მოთხოვნების შესაბამისად, აკონტროლებენ და მართავენ ფულად სახსრებს“. 

ბრძანების მოქმედება ვრცელდება 2022 წლის 1 იანვრიდან წარმოშობილ სამართლებრივ ურთიერთობებზე. 

სხვა ცვლილებები 

- 22.12.2012-ში მიღებული #1188-VIIრს-Xმპ კანონის საფუძველზე, ცვლილება შევიდა „რეკლამის შესახებ“ კანონში, რომელიც ამოქმედდება 2022 წლის 1 მარტიდან. კერძოდ, კანონს დაემატა 83 მუხლი - აზარტული თამაშობის, ტოტალიზატორის, ლოტოს, ბინგოს, აზარტული თამაშობის ორგანიზატორის, ტოტალიზატორის ორგანიზატორის, ლოტოს ორგანიზატორის და ბინგოს ორგანიზატორის შესახებ რეკლამის გავრცელება და აბრის განთავსება. 

აღნიშნული მუხლის თანახმად მოცემულ შინაარსთან მიმართებაში რეკლამის რაიმე ფორმით ან საშუალებით, მათ შორის, ელექტრონული საკომუნიკაციო ქსელით, გავრცელება დაუშვებელია, იმ გამონაკლისების გარდა როდესაც: 

"ა) აღნიშნული რეკლამა ვრცელდება იმ ვებგვერდზე განთავსებით, რომელზედაც დაშვებულია სისტემურ-ელექტრონული ფორმით აზარტული თამაშობის ან/და ტოტალიზატორის მოწყობა; 

ბ) აღნიშნული რეკლამა ვრცელდება სპორტული ღონისძიების, სპორტული შეჯიბრების გამართვის ადგილზე ან/და სპორტული ორგანიზაციის საქმიანობის ადგილზე და აღნიშნული არის მათი საქმიანობის სპონსორობის სანაცვლო პირობა; 

გ) აღნიშნული რეკლამა ვიზუალურად განთავსებულია იმ ობიექტზე, სადაც დაშვებულია აზარტული თამაშობის, ტოტალიზატორის, ლოტოს ან/და ბინგოს მოწყობა; ამასთანავე, ამ რეკლამის განთავსების ფართობი 10 კვ.მ-ს არ აღემატება და იგი აზარტული თამაშობის, ტოტალიზატორის, ლოტოს, ბინგოს, აზარტული თამაშობის ორგანიზატორის, ტოტალიზატორის ორგანიზატორის, ლოტოს ორგანიზატორის და ბინგოს ორგანიზატორის შესახებ ერთადერთი რეკლამაა აღნიშნულ ობიექტზე; 

დ) აღნიშნული რეკლამა განთავსებულია საერთაშორისო მიმოსვლისთვის გახსნილი აეროპორტის ტერიტორიაზე ან/და სასაზღვრო-საბაჟო გამშვებ პუნქტზე".
 
ამასთან დაუშვებელია ინფორმაციის შემცველი ერთზე მეტი აბრის განთავსება. ეს აბრა 10 კვ.მ-ს არ უნდა აღემატებოდეს. 

სპორტული ღონისძიების, სპორტული შეჯიბრების გამართვის ადგილზე ანდა სპორტული ორგანიზაციის საქმიანობის ადგილზე სპონსორობის სანაცვლოდ რეკლამის გავრცელება ნებადართულია მხოლოდ ვიზუალური ფორმით, სპორტული ღონისძიების თუ შეჯიბრების გამართვის ადგილის შიდა პერიმეტრზე, ბანერის განთავსებით ან აღნიშნულ სპორტულ ღონისძიებაზე მოთამაშეთა უნიფორმაზე განთავსება. 

- 17.12.2021-ში მიღებული #1164-VIმს-Xმპ კანონის საფუძველზე ცვლილება შევიდა საბაჟო კოდექსში. 

ცვლილების მიხედვით 2023 წლის 1 იანვრამდე იმ თავისუფალი ვაჭრობის პუნქტში, რომელიც არ მდებარეობს სასაზღვრო-საბაჟო გამშვებ პუნქტზე ან საერთაშორისო მიმოსვლისთვის გახსნილი აეროპორტის ტერიტორიაზე, უცხო ქვეყნების დიპლომატიური წარმომადგენლობებისა და მათთან გათანაბრებული წარმომადგენლობების სამსახურებრივი სარგებლობისთვის, ამ წარმომადგენლობებისა და დიპლომატიური მისიების წევრების,მათთან მცხოვრები ოჯახის წევრების ჩათვლით, პირადი სარგებლობისთვის მათზე საცალო წესით შესაძლებელია რეალიზებულ იქნეს უცხოური ან საქართველოს საქონელი სატარიფო და არასატარიფო ღონისძიებების განხორციელების გარეშე. 

ოქროს სიაში შეყვანილ პირს უფლება აქვს 2023 წლის 1 იანვრამდე, კუთვნილი საქონლის საქართველოს საბაჟო ტერიტორიაზე შემოტანისას ან საქართველოს საბაჟო ტერიტორიიდან გატანისას ისარგებლოს გამარტივებული პროცედურებით. 

ამავე კანონის თანახმად წიგნი X - საბაჟო ვალდებულებისგან გათავისუფლების მოქმედება ჩერდება 2023 წლის 1 იანვრამდე, შესაბამისად ამ თარიღამდე საბაჟო ორგანოსთვის ამ კოდექსის 155 ე მუხლით გათვალისწინებული საქონლის გატანის ზოგადი დეკლარაციის წარდგენა არ მოითხოვება. საქონლის შემოტანის ზოგადი დეკლარაციის წარდგენად მიიჩნევა საქონლის საქართველოს საბაჟო ტერიტორიაზე შემოტანის შემთხვევაში საბაჟო გამშვებ პუნქტში დეკლარანტის ან მისი წარმომადგენლის მიერ გათვალისწინებული დოკუმენტების საბაჟო ორგანოსთვის წარდგენა. 

- 01.12.2021-ში მიღებული #1039-VIმს-Xმპ ორგანული კანონით ცვლილება შევიდა შრომის კოდექსში. 

ცვლილების თანახმად დაკორექტირდა კოდექსის მე-12 მუხლის მე-6 პუნქტი, რომელიც ეხება შრომითი ხელშეკრულების დადებას და გულისხმობს, რომ ვადიანი შრომითი ხელშეკრულების დადებაზე ამ მუხლით დაწესებული შეზღუდვები არ ვრცელდება „მეწარმეთა შესახებ“ კანონით გათვალისწინებულ მეწარმეზე, თუ მისი სახელმწიფო რეგისტრაციიდან 48 თვე არ გასულა ანუ არის დამწყები საწარმო და ის აკმაყოფილებს მთავრობის მიერ დადგენილ დამატებით პირობებს (ასეთი პირობების დადგენის შემთხვევაში), იმ პირობით, რომ ამ პუნქტის მიზნებისთვის ვადიანი შრომითი ხელშეკრულების ხანგრძლივობა არ შეიძლება იყოს 3 თვეზე ნაკლები.
 
- ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის ზედამხედველობის სამსახურის უფროსის 30.12.2021 წ. №ნ-15 ბრძანებით, რომელიც ამოქმედდა 2022 წლის 1 იანვრიდან, ცვლილება შევიდა „პროფესიული სერტიფიცირების სტანდარტისა და სასერტიფიკაციო პროგრამებისა და საგამოცდო პროცესის აღიარების წესის დამტკიცების შესახებ“ ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის ზედამხედველობის სამსახურის უფროსის 2017 წლის 25 სექტემბრის №ნ-16 ბრძანებაში. ამ ცვლილების თანახმად: 

- „პროფესიული სერტიფიცირების სტანდარტისა და სასერტიფიკაციო პროგრამებისა და საგამოცდო წესის დამტკიცების შესახებ“ ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის ზედამხედველობის სამსახურის უფროსის 2017 წლის 25 სექტემბრის №ნ-16 ბრძანებაში შეტანილ იქნეს ცვლილება და ბრძანებით დამტკიცებული „პროფესიული სერტიფიცირების სტანდარტის“ (დანართი №1) 24-ე მუხლის: 

ა) პირველი პუნქტის შემდეგ დაემატოს შემდეგი შინაარსის 11 პუნქტი: 

„11. იმ პირების მიმართ, რომელთაც უმაღლესი განათლება მიღებული აქვთ ბიზნესის ადმინისტრირების მიმართულებებით – ბუღალტრული აღრიცხვა, მენეჯმენტი, ფინანსები და სოციალური მიმართულებით ეკონომიკის დარგში და კვალიფიკაცია მინიჭებული აქვს 2005 წლის შემდეგ, მაგრამ არაუგვიანეს 2023 წლის პირველი იანვრისა, პროფესიული ორგანიზაცია უფლებამოსილია სასერტიფიკაციო გამოცდებზე დაშვებისათვის გათვალისწინებული სასწავლო კურსის/ საგნის ჩათვლა განახორციელოს დიპლომის დანართში ასახული ჩათვლილი/ჩაბარებული სასწავლო კურსის/ საგნის შესაბამისად“; 

ბ) მე-2 პუნქტი ამოღებულია; 

გ) 21 პუნქტი ჩამოყალიბდა შემდეგი რედაქციით: 

"21. იმ პირების მიმართ, რომელთაც უმაღლეს საგანმანათლებლო დაწესებულებაში სწავლის პერიოდში, ბიზნესის ადმინისტრირების მიმართულებებით – ბუღალტრული აღრიცხვა, მენეჯმენტი, ფინანსები და სოციალური მიმართულებით ეკონომიკის დარგში 2005 წლის შემდგომ ჩათვლილი/ჩაბარებული აქვთ სასწავლო კურსი/საგანი, მაგრამ არ აქვთ უმაღლესი განათლების დამადასტურებელი შესაბამისი დოკუმენტი, პროფესიული ორგანიზაცია უფლებამოსილია 2023 წლის 1 იანვრამდე სასერტიფიკაციო პროგრამაზე დაშვებისათვის გათვალისწინებული სასწავლო კურსის/საგნის ჩათვლა განახორციელოს უმაღლესი საგანმანათლებლო დაწესებულების მიერ გაცემული ცნობის საფუძველზე, ჩათვლილი/ჩაბარებული სასწავლო კურსის/საგნის შესაბამისად“; 

დ) 21 პუნქტის შემდეგ დაემატა შემდეგი შინაარსის 22 პუნქტი: 

„22. იმ პირების მიმართ, რომელთაც უმაღლესი განათლება მიღებული აქვთ უცხო ქვეყანაში ბიზნესის ადმინისტრირების მიმართულებებით – ბუღალტრული აღრიცხვა, მენეჯმენტი, ფინანსები და სოციალური მიმართულებით ეკონომიკის დარგში, მინიჭებული აქვთ კვალიფიკაცია და ცენტრის მიერ აღიარებულია 2023 წლის 1 იანვრამდე. პროფესიული ორგანიზაცია უფლებამოსილია სასერტიფიკაციო გამოცდებზე დაშვებისათვის გათვალისწინებული სასწავლო კურსის/ საგნის ჩათვლა განახორციელოს დიპლომის დანართში ასახული ჩათვლილი/ჩაბარებული სასწავლო კურსის/ საგნის შესაბამისად“; 

ე) მე-3 პუნქტი ამოღებულია; 

ვ) 31 პუნქტი ჩამოყალიბდა შემდეგი რედაქციით: 

„31. საგანმანათლებლო საქმიანობის განმახორციელებელი პირების ცალკეულ დისციპლინებს (საგნებს) ბიზნესის ადმინისტრირების მიმართულებებით ბუღალტრული აღრიცხვის და აუდიტის, მენეჯმენტის, ფინანსების და ეკონომიკის პროგრამების ფარგლებში 2023 წლის 1 იანვრამდე აღიარებენ პროფესიული ორგანიზაციები. ამ პუნქტის მიზნებისათვის პროფესიული ორგანიზაცია უფლებამოსილია, თავისი სასერტიფიკაციო პროგრამის ფარგლებში მის მიერ დადგენილი კრიტერიუმების საფუძველზე, უზრუნველყოს საგანმანათლებლო საქმიანობის განმახორციელებელი პირისათვის დისციპლინების (საგნების) აღიარება მხოლოდ კომპეტენციის საბაზო დონეზე~. 

საფინანსო სფეროში შეტანილი ცვლილებები 

- 07.12.2021-ში ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის #172/04 ბრძანებით დამტკიცდა საჯარო ფასიანი ქაღალდების ემიტენტებისათვის კორპორაციული მართვის კოდექსი. ბრძანება ამოქმედდა 2022 წლის 1 იანვრიდან. 

საჯარო ფასიანი ქაღალდების ემიტენტებმა აღნიშნული კოდექსით გათვალისწინებული ანგარიშგება პირველადად უნდა წარადგინონ 2023 წლის წლიური ანგარიშის წარდგენის თარიღისთვის.
 
საჯარო ფასიანი ქაღალდების ემიტენტების კორპორაციული მართვის კოდექსის მიზანად ჩამოყალიბდა საჯარო ფასიანი ქაღალდების ემიტენტებისთვის (საწარმო) კორპორაციული მართვის პრინციპებისა და ანგარიშგების მოთხოვნების განსაზღვრა, რომელიც ბანკის აზრით გაზრდის საწარმოების გამჭვირვალობის ხარისხს, აამაღლებს ინვესტორთა ნდობას საწარმოებისა და მათი მმართველი ორგანოს მიმართ, რაც, თავის მხრივ, ხელს შეუწყობს კაპიტალის ბაზრისა და მთლიანი ფინანსური სექტორის ეფექტიან ფუნქციონირებას. 

საწარმოს კორპორაციული მართვის მოცემული კოდექსის მოთხოვნებთან შესაბამისობაზე პასუხისმგებელია სამეთვალყურეო საბჭო. დირექტორთა საბჭოს კი აქვს ვალდებულება უზრუნველყოს სამეთვალყურეო საბჭოს მიერ დამტკიცებული კორპორაციული მართვის სხვადასხვა პოლიტიკის ეფექტიანი შესრულება. 

კოდექსთან შესაბამისობის აღწერისას, საწარმომ უნდა გაითვალისწინოს შემდეგი: 

"ა) მოთხოვნებთან სრული შესაბამისობის შემთხვევაში, საწარმო აღწერს თუ რა საშუალებები გამოიყენა კორპორაციული მართვის პრინციპებთან შესაბამისობის უზრუნველსაყოფად; 

ბ) თუ საწარმო ნაწილობრივ შეესაბამება ან არ შეესაბამება კოდექსით დადგენილ მოთხოვნებს, მან უნდა განმარტოს შეუსაბამობის მიზეზი და წარმოადგინოს ალტერნატივა, რომელიც აღწერს თუ რა ღონისძიებები გაატარა საწარმომ ან აპირებს, რომ გაატაროს კოდექსის მოთხოვნებთან შესაბამისობის უზრუნველსაყოფად~. 

- 17.12.2021ში მიღებული ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის #176/04 ბრძანების საფუძველზე, ცვლილება შევიდა „ფიზიკური პირის დაკრედიტების შესახებ დებულების დამტკიცების თაობაზე“ ამავე პირის 2020 წლის 13 მარტის #44/04 ბრძანებაში. 

ცვლილების მიხედვით, სესხის მაქსიმალური ხანგრძლივობა ლარით გაცემული იპოთეკური სესხის შემთხვევაში ან თუ მსესხებლის შემოსავალი და სესხი ერთსა და იმავე ვალუტაშია, უნდა იყოს არაუმეტეს ოცი წელი, უცხოურ ვალუტაში გაცემული იპოთეკური სესხის შემთხვევაში კი, თუ მსესხებლის შემოსავალი და სესხის ვალუტა ერთმანეთისგან განსხვავდება – არაუმეტეს ათი წელი. 

2019 წლის პირველი იანვრიდან 2022 წლის პირველ იანვრამდე უცხოურ ვალუტაში გაცემული იპოთეკური სესხის რეფინანსირებისას, თუ სესხი გაიცემა უცხოურ ვალუტაში, მსესხებლის შემოსავალი და სესხის ვალუტა კი ერთმანეთისგან განსხვავდება, სესხის მაქსიმალური ხანგრძლივობა დასაშვებია იყოს 15 წელი, იმ პირობით, თუ დაცული იქნება აღნიშნული დებულების მოთხოვნები. 

"მეწარმეთა შესახებ" ახალი კანონი 

- 2022 წლის 1 იანვრიდან „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს ახალი კანონი ამოქმედდა. ახალი კანონი სამეწარმეო საქმიანობის განმახორციელებელ პირთა დაფუძნების, რეგისტრაციის საკითხებსა და პროცედურებს მოაწესრიგებს. 
კანონმდებლობიდან გამომდინარე, შეიქმნა ერთიანი ელექტრონული პორტალი, სადაც განთავსდება:
 
– რეგისტრაციის შესახებ სააგენტოს გადაწყვეტილებები; 

– სარეგისტრაციო წარმოებასთან დაკავშირებული დოკუმენტები; 

– საზოგადოების მიერ კანონმდებლობის შესაბამისად გამოქვეყნებული ინფორმაცია. 

ახალი კანონიდან გამომდინარე, საქართველოს იუსტიციის მინისტრის 2021 წლის 29 ნოემბრის #791 ბრძანებით დამტკიცდა სამეწარმეო საზოგადოებების სტანდარტული წესდებები, რომელთა გამოყენება საწარმოს სურვილის შესაბამისად შეეძლება. სტანდარტული წესდებები ხელმისაწვდომია ვებგვერდზე https://www.matsne.gov.ge/ka/document/view/5275911?publication=0 

ახალი რეგულაციებით, 2022 წლის პირველ იანვრამდე რეგისტრირებულ სუბიექტებს განესაზღვრათ ორი წლის ვადა სარეგისტრაციო მონაცემების კანონთან შესაბამისობაში მოსაყვანად. შესაბამისად, სუბიექტებს შესაძლებლობა ექნებათ საჯარო რეესტრის ეროვნულ სააგენტოს ორი წლის განმავლობაში მათთვის სასურველ დროს მიმართონ და სათანადო ცვლილებები განახორციელონ. 

იხილეთ ასევე: 

– 15.12.2021 წ. #1102-VIმს-Xმპ კანონი, „ბუნებრივი რესურსებით სარგებლობისთვის მოსაკრებლების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის შესახებ.
 
– 22.12.2021 წ. #1192-VIIრს-Xმპ კანონი, „საგადახდო სისტემისა და საგადახდო მომსახურების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე. 

– 30.12.2021 წ. ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის ზედამხედველობის სამსახურის უფროსის #ნ-15 ბრძანება, „პროფესიული სერტიფიცირების სტანდარტისა და სასერტიფიკაციო პროგრამებისა და საგამოცდო პროცესის აღიარების წესის დამტკიცების შესახებ“ ამავე პირის 2017 წლის 25 სექტემბრის #ნ-16 ბრძანებაში ცვლილების შეტანის შესახებ. 

– 31.12.2021 წ. ფინანსთა მინისტრის #366 ბრძანება, „საბიუჯეტო ორგანიზაციების მიერ ცვეთის/ამორტიზაციის ბუღალტრულ აღრიცხვასა და ფინანსურ ანგარიშგებაში ასახვის შესახებ ინსტრუქციის დამტკიცების თაობაზე“ ამავე პირის 2020 წლის 2 დეკემბრის #289 ბრძანებაში ცვლილების შეტანის შესახებ. 

მარიამ აფრასიძე