საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობაში შეტანილი ცვლილებები
გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ
- ფინანსთა მინისტრის 16.11.2022-ის #377 ბრძანებით ცვლილება შევიდა „გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ“ ინსტრუქციაში.
ცვლილების საფუძველზე დაკორექტირდა 79-მუხლი, რომელიც ეხება აქციზური მარკის ნომინალური ღირებულებას და რომელიც ამოქმედდება 01.12.2022 დან, ასევე დაკორექტირდა 792 მუხლი - შემოსავლების სამსახურის საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით შერჩეული პირის მიერ მატერიალური ფორმის აქციზური მარკების ფონური ფერები და შეფუთვის ფორმები, რომელიც უკვე ძალაშია 17.11.2022-დან.
79-ე მუხლის დაკორექტირებული მე-4 და მე-5 პუნქტების თანახმად, შერჩეული პირის მიერ მიწოდებული აქციზური მარკის ნომინალური ღირებულება განისაზღვრება:
„ა) იმპორტული ფილტრიანი და უფილტრო (მათ შორის: სიგარა, სიგარილა) თამბაქოს ნაწარმისთვის განკუთვნილ 1 000 ცალ აქციზურ მარკაზე – 18 დოლარის ეკვივალენტი ლარებში;
ბ) ადგილობრივი ფილტრიანი და უფილტრო (მათ შორის: სიგარა, სიგარილა) თამბაქოს ნაწარმისათვის განკუთვნილ 1 000 ცალ აქციზურ მარკაზე (მშრალი/ თვითწებადი) – 12 დოლარის ეკვივალენტი ლარებში;
გ) ადგილობრივი და იმპორტული ალკოჰოლიანი სასმელისთვის განკუთვნილ 1 000 ცალ აქციზურ მარკაზე – 12 დოლარის ეკვივალენტი ლარებში;
დ) ადგილობრივი და იმპორტული ლუდის ნაწარმისთვის განკუთვნილ 1 000 ცალ აქციზურ მარკაზე – 8 დოლარის ეკვივალენტი ლარებში;
ე) საგარეო-ეკონომიკური საქმიანობის ეროვნული სასაქონლო ნომენკლატურის 2401, 2403 11 000 00, 2403 19 000 00 და 2403 91 000 00 კოდებში მითითებული თამბაქოს ნაწარმისათვის განკუთვნილ 1 000 ცალ აქციზურ მარკაზე – 12 დოლარის ეკვივალენტი ლარებში;
ვ) ადგილობრივი საგარეო-ეკონომიკური საქმიანობის ეროვნული სასაქონლო ნომენკლატურის 3824 99 960 01 (3824 90 980 01) კოდში მითითებული საქონლისთვის განკუთვნილ 1 000 ცალ აქციზურ მარკაზე – 12 დოლარის ეკვივალენტი ლარებში;
ზ) იმპორტირებული საგარეო-ეკონომიკური საქმიანობის ეროვნული სასაქონლო ნომენკლატურის 3824 99 960 01 (3824 90 980 01) კოდში მითითებული საქონლისთვის განკუთვნილ 1 000 ცალ აქციზურ მარკაზე – 18 დოლარის ეკვივალენტი ლარებში.
5. შერჩეული პირის მიერ არააქციზური საქონლის – არაალკოჰოლური სასმელისთვის სავალდებულო მარკირების ნომინალური ღირებულება განისაზღვრება 1 000 ცალ ერთეულზე – 0,10 ლარით“.
79 2 მუხლის თანახმად შერჩეული პირის მიერ მატერიალური ფორმის მარკები გაიცემა შეფუთული სახით, მისი ფონური ფერი და შეფუთვის ფორმა კი განისაზღვრა შემდეგნაირად:
„ა) ადგილობრივი და იმპორტული ალკოჰოლიანი სასმელისათვის განკუთვნილი აქციზური მარკის ფონური ფერია ლურჯი, შეფუთვის შემდეგი ფორმებით:
ა.ა) ალკოჰოლიანი სასმელის აქციზური მარკა 10-ცალიანი ლენტი (თვითწებადი);
ა.ბ) ალკოჰოლიანი სასმელის აქციზური მარკა 100-ცალიანი ლენტი (თვითწებადი);
ა.გ) ალკოჰოლიანი სასმელის აქციზური მარკა 1 000-ცალიანი რულონი (თვითწებადი);
ა.დ) ალკოჰოლიანი სასმელის აქციზური მარკა 6 000-ცალიანი რულონი (თვითწებადი);
ა.ე) ალკოჰოლიანი სასმელის აქციზური მარკა 24 000-ცალიანი რულონი (თვითწებადი);
ბ) ადგილობრივი და იმპორტული ლუდის ნაწარმისთვის განკუთვნილი აქციზური მარკის ფონური ფერია ყვითელი-წითლით, შეფუთვის შემდეგი ფორმებით:
ბ.ა) ლუდის აქციზური მარკა 1 000-ცალიანი რულონი (თვითწებადი);
ბ.ბ) ლუდის აქციზური მარკა 10 000-ცალიანი რულონი (თვითწებადი);
გ) ადგილობრივი ფილტრიანი თამბაქოს ნაწარმისთვის განკუთვნილი აქციზური მარკის ფონური ფერია – მწვანე, შეფუთვის შემდეგი ფორმებით:
გ.ა) ადგილობრივი ფილტრიანი სიგარეტის 10 800-ცალიანი შეკვრა (მშრალი);
გ.ბ) ადგილობრივი ფილტრიანი სიგარეტის 108 000-ცალიანი შეკვრა (მშრალი);
დ) ადგილობრივი უფილტრო თამბაქოს ნაწარმისათვის განკუთვნილი მატერიალური ფორმის აქციზური მარკის ფონური ფერია ყავისფერი, შეფუთვის შემდეგი ფორმებით:
დ.ა) ადგილობრივი უფილტრო თამბაქოს (მათ შორის: სიგარა, სიგარილა) 1 000-ცალიანი რულონი (თვითწებადი);
დ.ბ) ადგილობრივი უფილტრო თამბაქოს (მათ შორის: სიგარა,სიგარილა) 10 000-ცალიანი რულონი (თვითწებადი);
დ.გ) ადგილობრივი დანარჩენი თამბაქოს 1 000-ცალიანი რულონი (თვითწებადი);
დ.დ) ადგილობრივი დანარჩენი თამბაქოს 10 000-ცალიანი რულონი (თვითწებადი);
დ.ე) ელექტრონული სიგარეტით მოხმარებისთვის განკუთვნილი ადგილობრივი სითხეების 1 000-ცალიანი რულონი (თვითწებადი);
დ.ვ) ელექტრონული სიგარეტით მოხმარებისთვის განკუთვნილი ადგილობრივი სითხეების 10 000-ცალიანი რულონი (თვითწებადი);
ე) იმპორტული ფილტრიანი და უფილტრო თამბაქოს ნაწარმისათვის განკუთვნილი აქციზური მარკის ფონური ფერია ლურჯი, შეფუთვის შემდეგი ფორმებით:
ე.ა) იმპორტული ფილტრიანი სიგარეტის 10 800-ცალიანი შეკვრა (მშრალი);
ე.ბ) იმპორტული ფილტრიანი სიგარეტის 108 000-ცალიანი შეკვრა (მშრალი);
ე.გ) იმპორტული უფილტრო თამბაქოს 10 800-ცალიანი შეკვრა (მშრალი);
ე.დ) იმპორტული უფილტრო თამბაქოს 108 000-ცალიანი შეკვრა (მშრალი);
ე.ე) იმპორტული უფილტრო თამბაქოს (მათ შორის: სიგარა, სიგარილა) 1 000-ცალიანი რულონი (თვითწებადი);
ე.ვ) იმპორტული უფილტრო თამბაქოს (მათ შორის: სიგარა, სიგარილა) 10 000-ცალიანი რულონი (თვითწებადი);
ე.ზ) ელექტრონული სიგარეტით მოხმარებისთვის განკუთვნილი იმპორტირებული სითხეების 1 000-ცალიანი რულონი (თვითწებადი);
ე.თ) ელექტრონული სიგარეტით მოხმარებისთვის განკუთვნილი იმპორტირებული სითხეების 10 000-ცალიანი რულონი (თვითწებადი);
ე.ი) ელექტრონული სიგარეტით მოხმარებისთვის განკუთვნილი იმპორტირებული სითხეების 10 800-ცალიანი შეკვრა (მშრალი)“.
ამასთან შერჩეული პირის მიერ გაცემული მატერიალური ფორმის მარკების საიდენტიფიკაციო ინფორმაცია დაშიფრული უნდა იყოს უხილავი მატრიცის/კოდის საშუალებით და დატანილი ჰქონდეს სერიული ნომერი საქონლის ნიშანდების შესახებ საინფორმაციო ბაზაში მათი გამოყენების ასახვისათვის.
ასევე 01.12.2022-დან მონაცემთა ბაზაში რეგისტრაციის მიზნით მეწარმე-სუბიექტმა და ფიზიკური პირმა შემოსავლების სამსახურს უნდა წარუდგინოს ან პროგრამულად შეავსოს #IV-021 და #IV 022 დანართების შესაბამისი სარეგისტრაციო ფორმა, შერჩეული პირი მონაცემთა ბაზაში მომხმარებლის რეგისტრაციას უზრუნველყოფს შემოსავლების სამსახურის თანხმობიდან 3 სამუშაო დღის განმავლობაში.
დანართი #IV-021
სხვა სიახლეები საგადასახადო კანონმდებლობაში
- შემოსავლების სამსახურის 03.11.2022-ის #27777 ბრძანებით ცვლილება შევიდა ამავე პირის #9021 ბრძანებაში _ „საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 269-ე მუხლის მე-7 ნაწილის და საქართველოს საბაჟო კოდექსის 163-ე მუხლის მე-11 ნაწილის გამოყენების შესახებ მეთოდური მითითების დამტკიცების თაობაზე“.
ცვლილების თანახმად ჩამოყალიბდა დანართი #3, რომელშიც მოცემულია „საგადასახადო შემოწმების ფარგლებში გამოვლენილ ქონების გადასახადის დეკლარაციაში გადასახდის თანხის შემცირების ფაქტზე ფიზიკური პირისათვის შეფარდებული სანქცისაგან გათავისუფლების ღონისძიებები“, და დანართი #4 - საგადასახადო ორგანოს მიერ გაცემული პოზიციის შესაბამისი ქმედებისათვის შეფარდებული სანქციისაგან გადასახადის გადამხდელის გათავისუფლების ღონისძიებები.
ამავე ბრძანების მიხედვით:
– აუდიტის დეპარტამენტის უფროსს მიენიჭა უფლებამოსილება, ხელი მოაწეროს დანართი #3-ით გათვალისწინებულ შემთხვევებში საგადასახადო სანქციისაგან პირის გათავისუფლების შესახებ გადაწყვეტილებას.
– მომსახურების დეპარტამენტის უფროსს მიენიჭა უფლებამოსილება, ხელი მოაწეროს დანართი #2 ის მე-6 პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში საგადასახადო სანქციისაგან პირის გათავისუფლების შესახებ გადაწყვეტილებას.
– უცხოელი დასაბეგრი პირი, რომელიც ნებაყოფლობით დარეგისტრირდა დღგ-ის პორტალზე და საგადასახადო კანონმდებლობით დადგენილი ვადის დარღვევით რეგისტრაციამდე წარადგინა საანგარიშო პერიოდის დღგ-ის დეკლარაციები, საგადასახადო კოდექსის 269-ე მუხლის მე-7 ნაწილის საფუძველზე თავისუფლდება ამავე კოდექსის 274-ე მუხლით გათვალისწინებული ჯარიმისაგან.
დანართი #3
საგადასახადო შემოწმების ფარგლებში გამოვლენილ ქონების გადასახადის დეკლარაციაში გადასახდის თანხის შემცირების ფაქტზე ფიზიკური პირისათვის შეფარდებული სანქცისაგან გათავისუფლების ღონისძიებები
საგადასახადო შემოწმების ფარგლებში გამოვლენილ, ქონების გადასახადის დეკლარაციაში გადასახადის თანხის შემცირების ფაქტზე შეფარდებული სანქციისაგან (საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 275-ე მუხლით გათვალისწინებული ჯარიმისაგან და 272-ე მუხლით გათვალისწინებული საურავისაგან), ფიზიკური პირის გათავისუფლება საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 269-ე მუხლის მე-7 ნაწილის საფუძველზე შესაძლებელია განახორციელოს აუდიტის დეპარტამენტმა, თუ არსებობს შემდეგი პირობები:
ა) საგადასახადო შემოწმება ჩატარებულია მხოლოდ ფიზიკური პირის ქონების გადასახადში, საგადასახადო ვალდებულების სისწორის განსაზღვრის მიზნით;
ბ) საგადასახადო ორგანოს მიერ ფიზიკური პირის მიერ ქონების გადასახადის დეკლარაციაში გადასახადის თანხის შემცირების ფაქტი გამოვლენილია პირველად (მიუხედავად შემოწმების აქტით მოცული შესამოწმებელი პერიოდების რაოდენობისა);
გ) საგადასახადო შემოწმების შედეგად ქონების გადასახადში წარმოშობილი საგადასახადო დავალიანება აღიარებულია, საგადასახადო ორგანოში საგადასახადო მოთხოვნის გასაჩივრებაზე უარის თქმის შესახებ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის მიერ დადგენილი წესით წარდგენილი განცხადების საფუძველზე;
დ) გადასახადის გადამხდელს საგადასახადო მოთხოვნის ჩაბარებიდან 30 დღის ვადაში სრულად აქვს გადახდილი საგადასახადო შემოწმების შედეგად დარიცხული გადასახადის თანხა ან ფიზიკური პირის პირადი აღრიცხვის ბარათზე არსებული ზედმეტობა ფარავს საგადასახადო დავალიანების მოცულობას.
დანართი #4
საგადასახადო ორგანოს მიერ გაცემული პოზიციის შესაბამისი ქმედებისათვის შეფარდებული სანქციისაგან გადასახადის გადამხდელის გათავისუფლების ღონისძიებები
1. იმ შემთხვევაში, თუ გადასახადის გადამხდელი საგადასახადო ორგანოში წარდგენილი საჩივრით მიუთითებს, რომ მის მიმართ შეფარდებული ჯარიმა შეეხება სამეურნეო ოპერაციას, რომელზეც საგადასახადო ვალდებულებების განსაზღვრისას ან/და ანგარიშგების/ადმინისტრირების წესების შესრულებისას იხელმძღვანელა ამავე ან/და ანალოგიურ სამეურნეო ოპერაციაზე საგადასახადო ორგანოს მიერ გაცემული პოზიციის შესაბამისად, შემოსავლების სამსახურის სტრუქტურული ერთეული, რომელმაც განახორციელა ჯარიმის შეფარდება, უფლებამოსილია საქართველოს საგადასახდო კოდექსის 269-ე მუხლის მე-7 ნაწილის საფუძველზე გადასახადის გადამხდელი გაათავისუფლოს შეფარდებული სანქციისაგან, თუ პირი საგადასახადო ორგანოში წარადგენს საგადასახადო ორგანოს მიერ გაცემული პოზიციის დამადასტურებელ ერთ-ერთ მტკიცებულებას, მათ შორის:
ა) საგადასახადო ორგანოს მიერ საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 46-ე მუხლის საფუძველზე გაცემულ წერილობით განმარტებას;
ბ) საგადასახადო ორგანოსთან მიმოწერას ელექტრონული ფოსტით - info@rs.ge;
გ) საგადასახადო ორგანოს განცხადებას, შეტყობინებას, განმარტებას, ვიდეო რგოლს და სხვა მტკიცებულებას
ან/და დოკუმენტს, რომელიც განთავსებულია სსიპ - შემოსავლების სამსახურის ან/და საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს ან/და სსიპ საქართველოს საკანონმდებლო მაცნეს ოფიციალურ ვებგვერდზე - www.rs.ge, www.mof.gov.ge, www.matsne.gov.ge;
დ) სხვა მტკიცებულებას ან დოკუმენტს, რომლითაც დასტურდება საგადასახადო ორგანოს პოზიცია.
2. წინამდებარე მეთოდური მითითება არ გამოიყენება, თუ:
ა) გაუქმდა ან შეიცვალა საქართველოს კანონმდებლობის ის ნორმა, რომლის საფუძველზე, საგადასახადო ორგანოს მიერ გაიცა შესაბამისი პოზიცია;
ბ) განხორციელებული სამეურნეო ოპერაცია არსებითად განსხვავდება იმ სამეურნეო ოპერაციისგან, რომელზე დაყრდნობითაც საგადასახადო ორგანოს მიერ გაიცა შესაბამისი პოზიცია.
საჯარო გადაწყვეტილება „საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 172-ე მუხლის მე-4 ნაწილის „უ“ ქვეპუნქტის გამოყენების თაობაზე“
- ფინანსთა სამინისტროს მიერ 28.11.2022 ში მიღებულ იქნა #387 საჯარო გადაწყვეტილება „საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 172-ე მუხლის მე-4 ნაწილის „უ“ ქვეპუნქტის გამოყენების თაობაზე“.
საჯარო გადაწყვეტილება განმარტავს, ზემოთაღნიშნული ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საგადასახადო შეღავათის გამოყენების საკითხს, როდესაც ხორციელდება:
ა) დაკლული ცხოველის მიწოდება.
ბ) გამოშიგნული (ახალი), ცოცხალი, გაცივებული ან გაყინული თევზის მიწოდება.
გ) იმპორტირებული ბიოლოგიური აქტივის ბიოლოგიური ტრანსფორმაციის შედეგად მიღებული სოფლის მეურნეობის პროდუქციის მიწოდება.
დ) სოფლის მეურნეობის პროდუქციის შეფუთული/ დაფასოებული სახით მიწოდება.
საგადასახადო კოდექსის 172-ე მუხლის მე-4 ნაწილის „უ“ ქვეპუნქტიდან გამომდინარე, ჩათვლის უფლებით დღგ ისგან გათავისუფლებულია, საქართველოში წარმოებული სოფლის მეურნეობის პროდუქციის (გარდა საგარეო-ეკონომიკური საქმიანობის ეროვნული სასაქონლო ნომენკლატურის 0407 11 000 00 და 0407 21 000 00 კოდებში მითითებული საქონლისა (კვერცხისა) და 0207 11 სუბპოზიციაში მითითებული საქონლისა (შინაური ქათამი აუქნელი, ახალი ან გაცივებული)) მიწოდება მის სამრეწველო გადამუშავებამდე (სასაქონლო კოდის შეცვლამდე). ამ მომცემულობიდან გამომდინარე პირი, რომელიც ახდენს სოფლის მეურნეობის პროდუქციის მიწოდებას, სარგებლობს საგადასახადო შეღავათით, თუ მიწოდებული სოფლის მეურნეობის პროდუქცია წარმოებულია საქართველოში და ამ პროდუქციის მიწოდება ხორციელდება მის სამრეწველო გადამუშავებამდე (სასაქონლო კოდის შეცვლამდე).
საგადასახადო კოდექსისა და ბასს-ის მიხედვით საკითხთან დაკავშირებული ინფორმაციის გაანალიზების შედეგად სამინისტროს გადაწყვეტილებით:
– დაკლული ცხოველის მიწოდებასთან დაკავშირებით, განმარტებულია, რომ ბიოლოგიური აქტივის სიცოცხლის პროცესის შეწყვეტა არის ბიოლოგიური აქტივიდან ნაყოფის მიღების ერთ-ერთი შემთხვევა. შესაბამისად, ნაყოფის მიღება წარმოადგენს სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობის ერთ-ერთ შედეგს, აღნიშნულის საფუძველზე დაასკვნეს, რომ სიცოცხლის პროცესის შეწყვეტით მიღებული პროდუქცია განიხილება სოფლის მეურნეობის პროდუქციად და მის მიწოდებაზე ვრცელდება სსკ ის 172-ე მუხლის მე-4 ნაწილის „უ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საგადასახადო შეღავათი.
– გამოშიგნული (ახალი), ცოცხალი, გაცივებული ან გაყინული თევზის მიწოდებასთან დაკავშირებით, განმარტებულია, რომ ბასს 41-ის შესაბამისად, სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობა მოიცავს ასევე აკვაკულტურასაც, მათ შორის, თევზის მოშენებას. შესაბამისად, გამოშიგნული თევზი წარმოადგენს ბიოლოგიური აქტივის სიცოცხლის პროცესის შეწყვეტის (ნაყოფის მიღება) შედეგად მის სამრეწველო გადამუშავებამდე (სასაქონლო კოდის შეცვლამდე) მიღებულ პროდუქტს. შესაბამისად, გამოშიგნული (ახალი) თევზის მიწოდებაც გათავისუფლებულია დღგ-ისგან ჩათვლის უფლებით.
– იმპორტირებული ბიოლოგიური აქტივის ბიოლოგიური ტრანსფორმაციის შედეგად მიღებული სოფლის მეურნეობის პროდუქტის მიწოდებასთან დაკავშირებით, განმარტებულია, რომ ბასს 41-ის მიხედვით, სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობა მოიცავს სხვადასხვა საქმიანობას, მაგალითად: პირუტყვის მოშენება, ტყის გაშენება, ერთწლიანი ან მრავალწლიანი კულტურის მოყვანა, ხეხილის ბაღებისა და პლანტაციების გაშენება, ყვავილების მოშენება, აკვაკულტურა (მათ შორის, თევზის მოშენება), რომელთაც საერთო მახასიათებლები გააჩნიათ, როგორიც არის ბიოლოგიური ტრანსფორმაციის უნარი, აქედან გამომდინარე, ჩამოყალიბდა, რომ "სოფლის მეურნეობის პროდუქცია არის პროდუქცია, რომელიც მიიღება ნებისმიერი ბიოლოგიური აქტივის ტრანსფორმაციისა და ნაყოფის მიღების მართვის საქმიანობის შედეგად".
გადაწყვეტილების თანახმად სსკ-ის 172 ე მუხლის მე-4 ნაწილის ,,უ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საგადასახადო შეღავათი, მისი სარგებლობისთვის კანონმდებლობით დადგენილი კრიტერიუმების გათვალისწინებით, ვრცელდება იმპორტირებული ბიოლოგიური აქტივის საქართველოში განხორციელებული ბიოლოგიური ტრანსფორმაციის შედეგად მიღებული სოფლის მეურნეობის პროდუქციის მიწოდებაზე.
– სოფლის მეურნეობის პროდუქციის შეფუთული/ დაფასოებული სახით მიწოდებასთან დაკავშირებით განმარტებულია, რომ აღნიშნული საგადასახადო შეღავათი ვრცელდება მხოლოდ საქართველოში წარმოებული სოფლის მეურნეობის პროდუქციის მიწოდებაზე მის სამრეწველო გადამუშავებამდე, რაც ნიშნავს იმას, რომ მიწოდება უნდა მოხდეს შესაბამისი პროდუქტის სასაქონლო კოდის შეცვლამდე. ამასთან, სასაქონლო კოდი პროდუქციის გადამუშავების შედეგად იცვლება.
მოცემულიდან გამომდინარე, სსკ-ის 172-ე მუხლის მე-4 ნაწილის „უ“ ქვეპუნქტის შესაბამისად, დღგ-ისგან ჩათვლის უფლებით გათავისუფლებულია:
ა) ცხოველის, როგორც ბიოლოგიური აქტივის, სიცოცხლის პროცესის შეწყვეტით მიღებული პროდუქციის (დაკლული ცხოველი) მიწოდება;
ბ) გამოშიგნული (ახალი), ცოცხალი ან გაცივებული თევზის (სეს ესნ-ის 0301 და 0302 პოზიციები) მიწოდება;
გ) იმპორტირებული ბიოლოგიური აქტივის საქართველოში განხორციელებული ბიოლოგიური ტრანსფორმაციის შედეგად მიღებული სოფლის მეურნეობის პროდუქციის მიწოდება, მის სამრეწველო გადამუშავებამდე;
დ) საქართველოში წარმოებული სოფლის მეურნეობის პროდუქციის (მის სამრეწველო გადამუშავებამდე) შეფუთული/დაფასოებული სახით (მათ შორის, რამდენიმე სახის პროდუქტის ერთად) მიწოდება.
საჯარო გადაწყვეტილება "მარცვლეულის იმპორტისას დაცლის პორტსა და დატვირთვის პორტში საქონლის წონებს შორის სხვაობის დაბეგვრის შესახებ"
- 28.11.2022-ის ფინანსთა სამინისტროს #388 გადაწყვეტილებით, საგადასახადო ორგანოს მიერ გადასახადის გადამხდელთა დაბეგვრის არსებული პრაქტიკის ანალიზის საფუძველზე, გამოქვეყნდა საჯარო გადაწყვეტილება „მარცვლეულის იმპორტისას დაცლის პორტსა და დატვირთვის პორტში საქონლის წონებს შორის სხვაობის დაბეგვრის თაობაზე“.
მოცემული გადაწყვეტილებით, დაასკვნეს, რომ მარცვლეულის CIF პირობით იმპორტისას, დატვირთვისა და დაცლის პორტებში საქონლის წონებს შორის დაფიქსირებული ნაკლებობის გამო, საქონლის მიმღებს არ წარმოეშობა საგადასახადო ვალდებულებები მოგების გადასახადის ან დღგ-ის ნაწილში.
მსჯელობის მიხედვით, სსკ-ის 983 მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, ამ კოდექსით გათვალისწინებული სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობის ანდა ძირითადი საშუალების დანაკლისი ითვლება მისი გამოვლენის მომენტში ამ საქონლის უსასყიდლოდ მიწოდებად და, შესაბამისად, სსკ-ის 97-ე მუხლის პირველი ნაწილის „გ“ ქვეპუნქტის საფუძველზე იბეგრება მოგების გადასახადით, ხოლო სსკ-ის 160-ე მუხლის მე-3 ნაწილის „თ“ ქვეპუნქტის თანახმად, საქონლის დანაკლისი განიხილება დღგ-ით დასაბეგრ ოპერაციად, თუმცა მარცვლეულის საქართველოს პორტებში CIF პირობით იმპორტისას, დატვირთვისა და დაცლის პორტებში დაფიქსირებულ წონებს შორის შესაძლოა არსებობდეს სხვაობა, მიუხედავად იმისა, რომ სრულდება ყველა შემდეგი პირობა, როგორიც არის საქონლის გემში დატვირთვის დასრულებისას ტრიუმების დალუქვა საბაჟო ორგანოსა და საერთაშორისო სურვეირული კომპანიის წარმომადგენლის თანდასწრებით, საქონლის აწონვა პორტში არსებულ, საბაჟო ორგანოს მიერ აღიარებულ და დაკალიბრებულ სასწორზე და სხვა. აქედან გამომდინარე განმარტებულია, რომ საქონლის წონებს შორის სხვაობის გამომწვევი მიზეზები შეიძლება იყო როგორც ტექნიკური, ასევე ბუნებრივი, როგორებიცაა საქონლის სხვადასხვა სასწორზე აწონვა, ამ სასწორების დაკალიბრების მეთოდი, მარცვლეულის ბუნებრივი თვისებები (შრობა, ტენიანობის ცვლილება და სხვა).
საერთაშორისო სავაჭრო პალატის მიერ გამოქვეყნებული საერთაშორისო წესებით, კერძოდ, „საერთაშორისო სავაჭრო ტერმინების“ (Incoterms – International commercial terms) თანახმად, ტერმინი CIF (cost, insurance, freight/ ღირებულება, დაზღვევა და ფრახტი) გულისხმობს, რომ გამყიდველი უზრუნველყოფს მყიდველის მიერ მითითებულ პორტამდე საქონლის საზღვაო ტრანსპორტით გადაზიდვის ორგანიზებას და შესაბამისი ხარჯების გაწევას. საქონლის შემთხვევითი დაღუპვის, დაკარგვის ან დაზიანების რისკი მყიდველზე გადადის მას შემდეგ, რაც საქონელი ჩაიტვირთება გემზე.
მოცემულიდან გამომდინარე, გადაწყვეტილება განმარტავს, რომ როდესაც მიმწოდებელთან საქონლის მიწოდებაზე ხელშეკრულება გაფორმებულია ინკოტერმსის CIF პირობით და საქონლის მიწოდებას მიმღების გადმოცლის პორტამდე სრულად უზრუნველყოფს მომწოდებელი, საქონლის განკარგვა მისი მიმღების მიერ მიმდინარეობს მხოლოდ საქონლის ამოტვირთვის შემდგომ, გენერალურ აქტში დაფიქსირებული წონის ოდენობით, აღნიშნული საქონელი, მისი მიმღების მიერ მის განკარგვამდე ანუ საქონლის ამოტვირთვამდე, არ უნდა იქნეს განხილული ამ საქონლის მიმღების სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობად.
შესაბამისად, საქონლის მიმღებს დატვირთვის და დაცლის პორტებში საქონლის წონებს შორის დაფიქსირებული ნაკლებობის გამო, არ წარმოეშობა საგადასახადო ვალდებულებები მოგების გადასახადის ან დღგ-ის ნაწილში.
საფინანსო სფეროში შეტანილი ცვლილებები
- ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის 07.11.2022 ში მიღებული #156/04 ბრძანებით დამტკიცდა საგადახდო მომსახურების პროვაიდერის მიერ საბარათე ინსტრუმენტის შესახებ სტატისტიკური ანგარიშგების ფორმების შევსების და წარდგენის ინსტრუქცია.
აღნიშნული ინსტრუქციის მიზანია განსაზღვროს საბარათე ინსტრუმენტის შესახებ სტატისტიკური ანგარიშგების ფორმების მომზადებისა და ეროვნულ ბანკში წარდგენის მეთოდოლოგიური საფუძვლები.
სტატისტიკური ანგარიშების ფორმები („საგადახდო მომსახურების პროვაიდერის მიერ საბარათე ინსტრუმენტის ემისია და ამ ინსტრუმენტით განხორციელებული ოპერაციები (F1 ფორმები)" (დანართი #1) და „საგადახდო მომსახურების პროვაიდერის საბარათე მოწყობილობები და მათი საშუალებით განხორციელებული ოპერაციები (F2 ფორმები)“ (დანართი #2)) და „ინფორმაცია საბარათე ინსტრუმენტის ანგარიშგების ფორმების შევსებაზე საგადახდო მომსახურების პროვაიდერის პასუხისმგებელი პირის შესახებ“ (დანართი #4) ეროვნულ ბანკს უნდა წარედგინოს ელექტრონულად ხელმოწერილი, ელექტრონული სახით, მისამართზე: payments@nbg.gov.ge ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილ ვადებში.
მოცემული ბრძანებით განსაზღვრული და წარმოდგენილია ინსტრუქციები საგადახდო მომსახურების პროვაიდერის მიერ საბარათე ინსტრუმენტის ემისიის, ამ ინსტრუმენტით განხორციელებული ოპერაციებისა და საგადახდო მომსახურების პროვაიდერის საბარათე მოწყობილობების საშუალებით განხორციელებული ოპერაციების - F2 ფორმების შესახებ.
ინსტრუქცია ვრცელდება ეროვნული ბანკის მიერ რეგისტრირებულ მიკროსაფინანსო ორგანიზაციებსა და საგადახდო მომსახურების პროვაიდერებზე, რომლებიც ახორციელებენ საბარათე ინსტრუმენტების გამოშვებას ანდა ექვაირინგს. პროვაიდერი ვალდებულია დანიშნოს სტატისტიკური ანგარიშგების ფორმების შევსებაზე პასუხისმგებელი პირი.
სხვა ცვლილებები
- პარლამენტის მიერ 02.11.2022-ში მიღებული #1980-IXმს-Xმპ კანონით ცვლილება შევიდა „ადგილობრივი მოსაკრებლების შესახებ“ კანონში, რომელიც ამოქმედდება 01.01.2023-დან.
ცვლილების მიხედვით საკრებულოს მიერ დაწესებული მოსაკრებლის ოდენობა ახალასაშენებელი ობიექტის პროექტით გათვალისწინებული განაშენიანების ინტენსივობის კოეფიციენტის (k-2) საანგარიშო ფართობის თითოეული კვადრატული მეტრისთვის ინდივიდუალური საცხოვრებელი სახლის მშენებლობისთვის არ უნდა აღემატებოდეს 4 ლარს, საკურორტო ზონაში სამრეწველო ობიექტის მშენებლობისთვის 11 ლარს და ყველა სხვა მშენებლობისთვის კი 10 ლარს.
ამასთან გასათვალისწინებელია, რომ მშენებლობის (გარდა განსაკუთრებული მნიშვნელობის რადიაციული ან ბირთვული ობიექტების მშენებლობისა) ნებართვისათვის მოსაკრებლის ოდენობა 2025 წლამდე განსაზღვრულია შემდეგნაირად:
– საკურორტო ზონაში სამრეწველო ობიექტის მშენებლობისთვის მოსაკრებლის ოდენობა 2023 წლის 1 იანვრიდან 2024 წლის 1 იანვრამდე არ უნდა აღემატებოდეს 7 ლარს, 2024 წლის 1 იანვრიდან 2025 წლის 1 იანვრამდე კი 9 ლარს.
– ზემოთნახსენები მშენებლობების გარდა ყველა სხვა მშენებლობისთვის მოსაკრებლის ოდენობა 2023 წლის 1 იანვრიდან 2024 წლის 1 იანვრამდე არ უნდა აღემატებოდეს 6 ლარს, ხოლო 2024 წლის 1 იანვრიდან 2025 წლის 1 იანვრამდე − 8 ლარს.
- ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის ზედამხედველობის სამსახურის უფროსის მიერ 15.11.2022-ში მიღებული #ნ-10 ბრძანებით განისაზღვრა აუდიტორების/აუდიტორული ფირმების მიმართ მოკვლევის ჩატარების წესი, რომელიც ამოქმედდება 01.01.2023-დან.
აღნიშნული წესი განსაზღვრავს „ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის შესახებ“ კანონის და ამ კანონით გათვალისწინებული სამართლებრივი აქტების შესრულებასთან დაკავშირებით სამსახურის მიერ საკითხის მოკვლევის ჩატარების წესსა და მეთოდოლოგიას, სამსახურის ინიციატივით ან წარდგენილი განცხადების თუ საჩივრის საფუძველზე აუდიტორთან/აუდიტორულ ფირმასთან მიმართებით მოკვლევის საქმისწარმოების პროცედურებს, წარმოებაში მონაწილე პირებს, მოკვლევაში მონაწილე პირთა უფლებებსა და მოვალეობებს.
სამსახურის მიერ მოკვლევის შედეგად მიღებული ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი, რომელიც აუდიტორს თუ აუდიტორულ ფირმას აკისრებს სანქციას, ძალაში შესვლისა და იმ სუბიექტის ინფორმირების შემდეგ, დაუყოვნებლივ გამოქვეყნდება სამსახურის ვებგვერდზე არანაკლებ 5 წლის ვადით, მხარეების მიერ ამ გადაწყვეტილების გასაჩივრების შესახებ ინფორმაციის მითითებით.
მოცემული ბრძანების თანახმად:
სამსახურს, საკუთარი ინიციატივით, შეუძლია დაიწყოს მოკვლევა აუდიტორის/აუდიტორული ფირმის მიმართ, რისკზე დამყარებული მიდგომის საფუძველზე. ასევე, მოკვლევის დაწყების საფუძველი შესაძლებელია იყოს დაინტერესებული პირის განცხადება ან/და საჩივარი. სამსახურის ან/და დაინტერესებული პირის ინიციატივა მოკვლევის დაწყების თაობაზე უნდა ეფუძნებოდეს გონივრულ ეჭვს იმის შესახებ, რომ დარღვეულია კანონმდებლობის შესაბამისი მოთხოვნა.
სამსახური უფლებამოსილია მოკვლევის დაწყებამდე ან/და მოკვლევის დაწყების შემდგომ განახორციელოს კომუნიკაცია აუდიტორთან/ აუდიტორულ ფირმასთან/გარიგების პარტნიორთან, ასევე, ნებისმიერ ფიზიკურ/იურიდიულ პირთან, ადმინისტრაციულ ორგანოსთან ან/და იმ პროფესიულ ორგანიზაციასთან, ვისი წევრიც არის შესაძლო დარღვევასთან დაკავშირებული პირი.
სამსახური ან მოკვლევაში მონაწილე პირი უფლებამოსილია საჭიროების შემთხვევაში მოკვლევაში ჩართვის მიზნით მოიწვიოს სპეციალისტი ან/და დარგის ექსპერტი.
პირი, რომლის მიმართაც მიმდინარეობს მოკვლევა, უფლება აქვს დასაბუთებული მოთხოვნით მიმართოს სამსახურს და აცილება მისცეს სამსახურის იმ თანამშრომელს, რომელიც ჩართულია მოკვლევის პროცესში და პირადად, პირდაპირ ან არაპირდაპირ დაინტერესებულია საქმის შედეგით, ან თუ არის სხვა ისეთი გარემოება, რომელიც ეჭვს იწვევს მის მიუკერძოებლობაში.
მოკვლევის მიზნებისათვის სამსახურს უფლება აქვს, მოკვლევის დაწყების შესახებ აუდიტორის/ აუდიტორული ფირმის ინფორმირების შემდგომ, ამ უკანასკნელის თანხმობით და მასთან შეთანხმებულ დროს, ადგილზე შეამოწმოს შესაბამისი აუდიტორი/ აუდიტორული ფირმა.
მოკვლევის პროცესში არ შეიძლება მონაწილეობდეს სამსახურის თანამშრომელი, თუ ის წარმოადგენს დაინტერესებული მხარეს, საქმეში მონაწილე დაინტერესებული მხარის ან მისი წარმომადგენლის ნათესავია, შრომით ურთიერთობაშია საქმეში მონაწილე დაინტერესებულ მხარესთან, საქმეში მონაწილე დაინტერესებული მხარის ან მისი წარმომადგენლის ოჯახის წევრია ან არსებობს კანონმდებლობით გათვალისწინებული სხვა საფუძვლები.
მოკვლევის შედეგად წარდგენილი დოკუმენტაციის, ინფორმაციის თუ სხვა მტკიცებულების საფუძველზე გამოვლენილი სამართალდარღვევის შემთხვევაში, სამსახური მიიღებს საბოლოო გადაწყვეტილებას აუდიტორისთვის/აუდიტორული ფირმისთვის კანონმდებლობის შესაბამისად პასუხისმგებლობის დაკისრების შესახებ.
იხილეთ ასევე:
– 21.11.2022-ის მთავრობის #532 დადგენილება, საქართველოს მცირე და საშუალო მეწარმეობის განვითარების 2021−2025 წლების სტრატეგიის 2023−2025 წლების სამოქმედო გეგმის დამტკიცების შესახებ.
– 21.11.2022-ის ფინანსთა მინისტრის #382 ბრძანება „საბაჟო სამართალდარღვევის საქმის წარმოების წესის, საბაჟო სანქციის აღსრულების უზრუნველყოფის ღონისძიებებისა და მათი განხორციელების წესის“ დამტკიცების შესახებ“ ამავე პირის 2019 წლის 27 აგვისტოს #254 ბრძანებაში ცვლილების შეტანის თაობაზე.
– 29.11.2022-ის საჯარო სამართლის იურიდიული პირის „აწარმოე საქართველოში“ დირექტორის #ს 110 ბრძანება, „სახელმწიფო პროგრამის „აწარმოე საქართველოში“ მიკრო და მცირე მეწარმეობის ნაწილის 2022 წლის რაუნდის ჩატარების ვადების დამტკიცების შესახებ“ ამავე პირის 2022 წლის 16 მარტის #ს-23 ბრძანებაში ცვლილების შეტანის შესახებ.
– 22.11.2022-ის ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის ზედამხედველობის სამსახურის უფროსის #ნ-11 ბრძანება, პროფესიონალი ბუღალტრების ეთიკის კოდექსის ქართულ ენაზე სამოქმედოდ შემოღების შესახებ.
მარიამ აფრასიძე
