მინი-დოსიე

თამარ ჩუგოშვილი დაიბადა 1984 წლის 11 აგვისტოს, გურჯაანში. 

განათლება

1990-2001 – თბილისის მე-7 გიმნაზია; 

2001-2006 – ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სამართალმცოდნეობის ფაკულტეტი, სამართლის მაგისტრის ხარისხი; 

2014-2015 – ჰარვარდის უნივერსიტეტის კენედის სახელობის სახელმწიფო მართვის სკოლა, მაგისტრის ხარისხი სახელმწიფო მართვაში. 

ასევე, გავლილი აქვს: 

2005-2006 – კემბრიჯის ადამიანური რესურსების მართვის დისტანციური სწავლების პროგრამა; 

2010 – აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის პროფესიული პრაქტიკის პროგრამა (LFP, შემდგომ – PFP) ვაშინგტონში, კონგრესის სამართლის ბიბლიოთეკაში; 

2014-2015 – ჰარვარდის ქალთა პოლიტიკური მონაწილეობის პროგრამა „ჰარვარდის მოედნიდან – ოვალურ კაბინეტამდე“. 

სამუშაო გამოცდილება

2004 – არასამთავრობო ორგანიზაცია „სამოქალაქო ინტერესების დაცვის ახალგაზრდული კავშირი“, – ორგანიზაციის დამფუძნებელი, გამგეობის წევრი და პროექტის კოორდინატორი; 

2004-2012 – „საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია" (საია), – იურისტის ასისტენტი, იურისტი; საია-ს საპარლამენტო მდივანი (2005-2010); საია-ს თავმჯდომარე (2010-2012); 

2012 – „დამოუკიდებელი და გამჭვირვალე მართლმსაჯულებისთვის“ – 32 არასამთავრობო ორგანიზაციისაგან შექმნილი კოალიციის თავმჯდომარე; 

2013-2014 – საქართველოს პრემიერ-მინისტრის თანაშემწე ადამიანის უფლებების დაცვისა და გენდერული თანასწორობის საკითხებში; ამავე პერიოდში, ევროკავშირის სპეციალური წარმომადგენლის, თომას ჰამერბერგის მთავარი საკონტაქტო პირი საქართველოს მთავრობასთან. ასევე, თამარ ჩუგოშვილი საქართველოს ადამიანის უფლებათა დაცვის პირველი ეროვნული სტრატეგიის და სამთავრობო სამოქმედო გეგმის შემუშავების ავტორია; 

2014 – ადამიანის უფლებათა სფეროში საერთაშორისო კონკურსის (HUMAN RIGHTS TULIP AWARD) შესარჩევი ჟიურის წევრი (ჰოლანდია); 

2015-2016 – აღმოსავლეთ-დასავლეთის მართვის ინსტიტუტის (EWMI) პროგრამის „კანონის უზენაესობის მხარდაჭერა საქართველოში“ (PROLOG) კანონმდებლობისა და პოლიტიკის რეფორმის პროგრამის ხელმძღვანელი; 

2016-დან – საქართველოს პარლამენტის წევრი; 

2016-2019 წლის 18 ნოემბრამდე – პარტია „ქართული ოცნება – დემოკრატიული საქართველო“-ს საერთაშორისო მდივანი და პოლიტიკური საბჭოს წევრი; 

2016-2019 წლის 18 ნოემბრამდე – საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარის პირველი მოადგილე და ამავე პერიოდში: 

– ამერიკის შეერთებული შტატებისა და ისრაელის სახელმწიფოს პარლამენტებთან მეგობრობის ჯგუფების ხელმძღვანელი; 

– ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეაში (PACE) საქართველოს პარლამენტის მუდმივმოქმედი დელეგაციის ხელმძღვანელი და ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეის სოციალისტების, დემოკრატებისა და მწვანეთა ჯგუფის ვიცე-პრეზიდენტი; 

– საქართველოს პარლამენტის გენდერული თანასწორობის საბჭოს თავმჯდომარე; 

– საქართველოს პარლამენტის ხაზინადართა საბჭოს თავმჯდომარე; 

2017-დან არის ქალ პოლიტიკურ ლიდერთა ქსელის (WPL) ელჩი საქართველოში. 

პუბლიკაციები და ჯილდოები

პუბლიკაციები: 

2007 – „ინფორმაციის თავისუფლება საქართველოში“; 

2008 – „პრეზიდენტისა და მთავრობის სარეზერვო ფონდების მონიტორინგი,“ „საქართველოს ეროვნული და საერთაშორისო ანტიკორუფციული ვალდებულებების შესრულების მონიტორინგი,“ „უმაღლესი აუდიტის სამსახურის კონცეფცია“; 

2010 – „მართლმსაჯულება საქართველოში“. 

ჯილდოები: 

2015 – ჰარვარდის კენედის სახელობის სახელმწიფო მართვის სკოლის დეკანის ჯილდო, სტუდენტურ სწავლებაში მიღწეული წარმატებისთვის; 

2018 – "საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველო"-ს ჯილდო „გენდერული თანასწორობის გაუმჯობესებაში შეტანილი წვლილისთვის"; 

2019 – ამერიკის შეერთებული შტატების განვითარების სააგენტოს (USAID) აღიარების სერთიფიკატი გენდერული თანასწორობის კუთხით საქართველოში მნიშვნელოვანი ინიციატივების განხორციელებისთვის. 

უცხო ენები: ინგლისური, რუსული. 

ჰყავს მეუღლე და ქალიშვილი.

– ქალბატონო თამარ, სანამ პოლიტიკოსი გახდებოდით, საკმაოდ დიდი ხანი არასამთავრობო სექტორში საქმიანობდით. მოკლედ გვიამბეთ თქვენი გავლილი გზის შესახებ. 

– მუშაობა სტუდენტობის დროსვე დავიწყე – „საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციაში“ (საია), როგორც სტაჟიორმა. სულ 8 წელი ვიმუშავე. ბოლოს, 2 წელი, ორგანიზაციის თავმჯდომარე ვიყავი. ეს პერიოდი ყველაზე საინტერესო იყო ჩემთვის. 

2012 წლის საპარლამენტო არჩევნების შემდეგ „საიადან“ გადავინაცვლე საქართველოს მთავრობის კანცელარიაში, მაშინდელი პრემიერ-მინისტრის – ბიძინა ივანიშვილის თანაშემწედ. 

– კანცელარიაში გადასვლა ვინ შემოგთავაზათ? 

– პირადად ბიძინა ივანიშვილმა. 

– მანამდე რა ურთიერთობა გქონდათ ბიძინა ივანიშვილთან? 

– როგორც უკვე აღვნიშნე, მე ვიყავი „ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის“ თავმჯდომარე, რომელიც აქტიურად იყო ჩართული 2012 წლის საარჩევნო კამპანიის პროცესებში. სხვა დამკვირვებელ ორგანიზაციებთან ერთად, რამდენიმე შეხვედრა გავმართეთ პრემიერ-მინისტრთან და, შესაბამისად, ვიცნობდით ერთმანეთს. 

კანცელარია ჩემთვის საჯარო მოხელედ მუშაობის პირველი გამოცდილება იყო. წელიწადნახევარი ვიმუშავე პრემიერ ივანიშვილთან და შემდეგ, 6 თვე – პრემიერ ღარიბაშვილთან. 

ამის შემდგომ, 2014-2015 წლებში სწავლა განვაგრძე ჰარვარდის უნივერსიტეტის კენედის სახელობის სახელმწიფო მართვის სკოლაში და მაგისტრის ხარისხი მივიღე სახელმწიფო მართვაში. 

საქართველოში დაბრუნების შემდეგ, 1 წელი ვიმუშავე ამერიკის შეერთებული შტატების განვითარების სააგენტოს (USAID) ერთ-ერთ პროექტში, რომელიც კანონის უზენაესობას ეხებოდა და უკვე ამის მერე მივიღე შემოთავაზება „ქართული ოცნების“ წევრობასა და არჩევნებში მონაწილეობაზე. 

– საარჩევნო სიაში ჩასმა ისევ ბიძინა ივანიშვილმა შემოგთავაზათ? 

– ბიძინა ივანიშვილმა და გიორგი კვირიკაშვილმა. 

– როგორ შეაფასებთ ივანიშვილის – როგორც პოლიტიკოსის საქმიანობას? 

– 2012 წლის არჩევნებამდე ძალიან მძიმე საარჩევნო გარემო იყო და ურთულეს პროცესს გადიოდა ქვეყანა. რთული იყო მაშინ ძირითადი ოპოზიციური პარტიის შექმნა და მისი მართვა. მნიშვნელოვანი ცვლილებები განიცადა ქვეყანამ და ამაში ბიძინა ივანიშვილს გადამწყვეტი როლი ჰქონდა. 

ჩემი კანცელარიაში მუშაობის პერიოდი ძალიან საინტერესო იყო. მაშინ გატარდა ყველაზე მნიშვნელოვანი რეფორმები როგორც ადამიანის უფლებების მხრივ, ისე – სხვა მიმართულებებითაც.

– 2012 წლის არჩევნების პერიოდს რომ დავუბრუნდეთ, ერთ-ერთი გახმაურებული საქმეა ბარბარე რაფალიანცის სიკვდილი. თქვენ რა პოზიცია გაქვთ, სახელმწიფომ საკმარისად იმუშავა გამოსაძიებლად? 

– ეს იყო ტრაგიკული საქმე, რომელიც უცებ გახდა პოლიტიკური, მიუხედავად იმისა, რომ ალბათ პოლიტიკური მიზეზი არ ჰქონია. მაჟორიტარმა კანდიდატებმა ისეთი განცხადებები გააკეთეს, რომლის საფუძველზეც შემთხვევამ პოლიტიკური ელფერი მიიღო. არ ვიცით, რეალურად ბარბარე რაფალიანცი როგორ გარდაიცვალა. 

– ირაკლი ღარიბაშვილმა და მანანა ბერიკაშვილმა პირდაპირ დაადანაშაულა „ნაციონალური მოძრაობა“ მკვლელობაში. 

– სამართლებრივად შედეგი არ დამდგარა, რეალურად საქმის გამოძიება არ დასრულებულა და არ ვიცით რა მოხდა. ერთ-ერთი საქმეა, რომელზეც საზოგადოებაში არის განწყობა, რომ მართლმსაჯულება ბოლომდე არ აღსრულდა. ნებისმიერი საქმე, რომელზეც გამოძიება შედეგებამდე ვერ მიდის, არის შესაბამისი ინსტიტუტების, მაგალითად პროკურატურის, სასამართლოს პასუხისმგებლობა. თუმცა, ასევე არსებობს საქმეები, რომელზეც მტკიცებულებები ვერ გროვდება და ასეთ შემთხვევებზე გამოძიება უნდა შეწყდეს. 

– ეს არ არის შეწყვეტილი საქმე. 

– კი, თაროზე შემოდებული საქმეები და გამოძიების ძალიან დიდი ხნით გაჭიანურება პრობლემაა. 

– ან პოლიტიკური მომენტია. 

 

– ხელის დადება არ მინდა, მაგრამ ფაქტია, რომ შედეგი არ დადგა. 

– „ქართულმა ოცნებამ“ 2012 წლის არჩევნების წინ ძალიან მრავალი დაპირება გასცა. როგორ ფიქრობთ, დღევანდელი გადასახედიდან, შესრულებადი იყო ის დაპირებები? 

– ჩემი აზრით, რამდენიმე ფაქტორის კომბინაცია იყო. ერთია, რომ იმდენად რთული არჩევნები იყო და იმდენად ძნელი იყო „ნაციონალური მოძრაობისთვის“ მოგება, რომელიც სრულად აკონტროლებდა ყველა სახელმწიფო უწყებას, რომ არჩევნების მოსაგებად ნებისმიერ დაპირებაზე წავიდოდა პოლიტიკური ძალა. მეორე ფაქტორი კი იყო დაპირებების გაცემა საკითხების დეტალურად არცოდნის ფონზე. 

– ანუ, არაკომპეტენტური ხალხის შემუშავებული დაპირებები იყო? 

– ტარიფებთან დაკავშირებით, ასევე საწვავის ფასთან და სხვადასხვა მიმართულებით იყო ისეთი დაპირებები, რომლის შესრულებაც ფიზიკურად შეუძლებელი იყო. თუ საკითხში გაერკვეოდა ადამიანი, ნახავდა, რომ ეს დაპირებები შეუსრულებელი იყო. არსებობდა როგორც ობიექტური საფუძველი, რომ ყველაფერი ვერ შესრულდებოდა, ასევე – სუბიექტურიც – რაღაცები შეიძლებოდა გაკეთებულიყო, რაღაც რეფორმები გატარებულიყო – განსაკუთრებით, მართლმსაჯულების მიმართულებით, თუმცა, საკმარისი არ გაკეთდა. სასამართლოს და პროკურატურის რეფორმის გატარება სრულიად შესაძლებელი იყო შესაბამისი პოლიტიკური ნების არსებობის პირობებში. 

იგივე, სამართლიანობის აღდგენას რასაც ვეძახით – არჩევნებიდან ერთ თვეში 20 000 საჩივარი შევიდა პროკურატურაში. ყველა შეიძლება ბოლომდე ვერ გამოგვეძიებინა, თუმცა, დიდ ნაწილზე სამართლის აღსრულება შეიძლებოდა. 

– ალბათ, სადაც პოლიტიკური ინტერესი იყო. 

– სადაც რაღაც ინტერესი იყო, შესაძლოა ის საქმეები გარკვეულწილად წინ წავიდა. 

– გამოდის, წინასაარჩევნოდ შეგნებულად, ასევე შეუგნებლად, დაპირებებში „ქართულმა ოცნებამ“ ხალხი მოატყუა? 

– ნაწილობრივ ობიექტურიც იყო მიზეზები, რატომ ვერ შესრულდა დაპირებები, მაგრამ რაღაც მიმართულებით მეტის გაკეთება ნამდვილად შეიძლებოდა. 

– თქვენ პოლიტიკაში არასამთავრობო სექტორიდან გადახვედით. რაც ხელისუფლებაში ხართ, „ოცნების“ დეპუტატების მხრიდან არასამთავრობო ორგანიზაციებზე არაერთი შეტევა ვნახეთ. 

– სხვათა შორის, ეს ყველაფერი არჩევნებში გამარჯვების მერე მალევე დაიწყო. 2012 წლიდან გამოჩნდა ჯგუფები, რომლებმაც განსაკუთრებული აგრესია გამოავლინეს. 

– თქვენივე გუნდის წევრებზეა ლაპარაკი, რამ გამოიწვია შეტევა და მათ ამ ქმედებას როგორ შეაფასებდით? 

– ზოგადად, ყველა ხელისუფლებას აქვს გამწვავებული შეგრძნება, რომ ვინც აკრიტიკებს, ის არ მოსწონს. თავიდან საკმაოდ კარგად წავიდა ურთიერთობები. მახსოვს, კანცელარიაში ვმუშაობდი, როცა პრემიერსა და არასამთავრობო ორგანიზაციებს შორის რამდენიმე შეხვედრის ორგანიზება გავაკეთე. პირველ თვეებში კარგი ურთიერთობა იყო. შემდეგ, რაც უფრო მატულობდა კრიტიკული განცხადებები, მმართველი გუნდის მხრიდან საპირისპირო კრიტიკული განწყობაც იზრდებოდა. 

არასამთავრობო ორგანიზაციები, მით უმეტეს ე.წ. „ვოჩდოგი“ ორგანიზაციები, არც ერთ ხელისუფლებას არ ეხატება გულზე. თუკი წინა ხელისუფლება საერთოდ „აიგნორებდა“ და არ იმჩნევდა, ახლანდელმა სხვა ტაქტიკა, კერძოდ, შეტევაზე გადასვლა აირჩია. მე ორივე მხრიდან მინახავს ეს ურთიერთობა – არასამთავრობო ორგანიზაციაში ყოფნისას განწყობა გაქვს პრობლემაზე ილაპარაკო, ღიად არჩიო როგორი საუბარი თუ საქციელია სწორი და, როგორი – არა, რა უნდა გაკეთდეს და რა – არა, მაგრამ, როდესაც ხელისუფლებას წარმოადგენ, ხვდები, რომ საქმის გაკეთება ბევრად რთულია. თან, ბევრია ჭკუის მასწავლებელი, საქმის გამკეთებელი კი – ცოტა. 

ყოველ შემთხვევაში, ერთ-ერთი არასწორი ნაბიჯია არასამთავრობოების წინააღმდეგ ბრძოლა. ძნელია კრიტიკის გადატანა, მაგრამ მათთან ისეთი დამოკიდებულება არ უნდა იყოს, როგორიც მტერთან. 

– 2013 წელი იყო, როცა ივანიშვილმა თქვა, რომ საია-მ ძალიან გადააჭარბა უფლებამოსილებას. ეს შესაძლოა გუნდის დანარჩენი წევრებისთვისაც სიგნალი იყო არასამთავრობოებთან დამოკიდებულებაში. 

– რაღაც მომენტში ქვეყანაში იყო განცდა, რომ ოპოზიცია უფრო სუსტია, ვიდრე არასამთავრობოები. შესაბამისად, ისინი ისე აღიქმებოდნენ, როგორც ოპონენტი ძალა და არაკეთილგანწყობასაც იწვევდნენ მმართველ გუნდში. 

– არასამთავრობოების მნიშვნელოვანი გააქტიურება „გავრილოვის ღამეს“ მოჰყვა. რამდენად სწორი იყო მართლმადიდებლობის საპარლამენტთაშორისო ასამბლეის თბილისში, პარლამენტის შენობაში გამართვა და სპიკერის სავარძლის შეთავაზება სერგეი გავრილოვისთვის? 

– ჩემი და ჩემი იმ კოლეგების პოზიცია, ვინც მმართველი ძალა და მაღალი საპარლამენტო თანამდებობები დავ-ტოვეთ, გუნდისთვის თავიდანვე იყო ცნობილი. 

რამდენიმე წლის წინ დაიწყო განხილვა იმის თაობაზე, რომ, ვინაიდან ეუთო-ს ან ნატო-ს საპარლამენტო ასამბლეა ტარდება თბილისში, ამ ასამბლეის ჩატარებასაც პოზიტიური გამოხმაურება ექნებოდა გამომდინარე იქიდან, რომ მართლმადიდებელი ქვეყანა ვართ. აზრები გუნდში მაშინვე გაიყო. ჩვენ არ დავეთანხმეთ ზემოთქმულს, მონაწილეობაზეც უარი ვთქვით და საერთოდ, ამ თემასთან მიმართებით არ ჩავერთეთ, ვინაიდან არასწორად მიგვაჩნდა ის, რაზეც საუბარი მიდიოდა. 

სამართლიანობისთვის უნდა ითქვას, რომ „ქართული ოცნება“ არ გაერთიანებულა ამ ორგანიზაციაში. საქართველო აღნიშნული ორგანიზაციის წევრი 2011 წელს გახდა და ეს იყო გიგი წერეთლის ინიციატივა. ასამბლეის აქ ჩატარებას კი ნამდვილად არ ვეთანხმებოდით, თუმცა, მაინც ჩატარდა. 

– ვინ იყო გადამწყვეტი ხმა? თვითონ ბიძინა ივანიშვილი იყო დაინტერესებული? 

– არა მგონია, რომ რაიმე ფორმით ყოფილიყო ივანიშვილი ჩართული. 

– ვიღაც ხომ იყო მომხრე? 

– პირველ რიგში, რა თქმა უნდა, დელეგაციის ხელმძღვანელი. შემდეგ კი, ასეთი ღონისძიებების გამართვას შესაბამისი ხელმძღვანელობის თანხმობა სჭირდებოდა. 

გუნდში მხოლოდ რამდენიმე ადამიანი ვიყავით, ვინც ვამბობდით რომ არ ღირდა ამის გაკეთება. თუმცა, რომ არ მოგატყუოთ, ასეთ შედეგებსაც არ ველოდი. უბრალოდ მიგვაჩნდა, რომ ღონისძიების აქ მასპინძლობა კარგი არ იქნებოდა. 

– მიგაჩნიათ, რომ ოპოზიციამ წინასწარ დაგეგმა და სცადა სახელმწიფო გადატრიალება და ძალოვანმა სტრუქტურებმა ეს პროცესი მაღალპროფესიონალურად აღკვეთეს? 

– წინასწარ დაგეგმილი არ მგონია ყოფილიყო. 7 წლის მანძილზე, რაც „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაშია, პირველად გაჩნდა სერიოზული საპროტესტო მუხტი. თუ არ ჩავთვლით რამდენიმე წინა ინციდენტს, პირველი შემთხვევა იყო, რამაც ხალხის პროტესტი გამოიწვია და ეს არ ყოფილა რომელიმე პარტიის ორგანიზებული აქცია. თუმცა, მე ვფიქრობ, რომ სულმა წასძლია ვიღაცებს და ჩათვალეს, რომ კარგი მომენტი იყო გამოსაყენებლად. ჯგუფური ძალადობის ორგანიზება ნამდვილად იყო, ხდებოდა შეტევა პოლიციის წარმომადგენლებზე, მათ წაართვეს ფარები, შეითრიეს ხალხის მასაში და ა.შ. თუმცა, სახელმწიფო გადატრიალების მცდელობა რამდენად იყო, არ ვიცი. ფაქტია, გამოძიება დაიწყო და წინ ვერ მიდის, მტკიცებულებები არ აქვს. სამართლებრივად, ჯგუფურ ძალადობაზე არსებობს მტკიცებულებები, სახელმწიფოს გადატრიალების მცდელობაზე კი არ გვინახავს. 

– კლუბი „ბასიანის“ შემთხვევაში, ვნახეთ, რომ პოლიცია საკმაოდ უხეშად მოქმედებდა, შევიდნენ კლუბში, ხალხი ძირს დაყარეს, რაზეც მაშინდელმა შს მინისტრმა ბოდიშიც მოიხადა და ასე დააშოშმინა ხალხი. „გავრილოვის ღამის“ შემდეგაც ოპონენტები გიორგი გახარიას პასუხისმგებლობას ხედავდნენ. თქვენ როგორ მიგაჩნიათ, გახარია როგორი შს მინისტრი იყო? 

– რამდენიმე საკითხია, რომელიც ცალსახად პოზიტიური იყო და ჩემი წამოსვლის მიუხედავად არ მერიდება ამის თქმა. შინაგან საქმეთა სამინისტროში ადამიანის უფლებების დეპარტამენტის შექმნამ ბევრი კარგი და საჭირო პროცესი დაიწყო და ამას ვაფასებ, რადგან დიდი ხანი ვითხოვდით ამ ერთეულის შექმნას. ბევრი დანაშაული, მათ შორის დისკრიმინაციული, ასევე სიძულვილით მოტივირებული, სახელმწიფომ პირველად „შეიმჩნია“ და ეს ძალიან მნიშვნელოვანია. რაც შეეხება კონკრეტულად გავრილოვის ინციდენტს და აქციის დაშლას, ფაქტია, დაშლა მძიმე შედეგების თავიდან აცილების გარეშე გაუჭირდათ. გამოძიება მიდის და გაირკვევა, ვისი პასუხისმგებლობაა. 

– ყველამ ვნახეთ, პოლიცია ხალხს ქუჩაში როგორ უსწორდებოდა, 30-ზე მეტი მარტო ჟურნალისტი დაშავდა რეზინის ტყვიებით... 

– პოლიციას უნდა ემოქმედა, მაგრამ სხვანაირად. საჭირო იყო პროტოკოლის დაცვა, რომლის შედეგადაც ალბათ ნაკლები ადამიანი დაშავდებოდა. 

– უნდა დამდგარიყო თუ არა შს მინისტრის ან ვინმე პასუხისმგებელი პირის პოლიტიკური პასუხისმგებლობა თუნდაც პროტოკოლის წესების დაუცველობის გამო? 

– პოლიტიკური პასუხისმგებლობა არავისი დამდგარა. სუბიექტური შეფასების ამბავია. მაშინ არ დამიყენებია ეს საკითხი და არ მიმაჩნია სწორად ახლა მოვითხოვო, როდესაც წამოსული ვარ „ქართული ოცნებიდან“. 

– დღესაც მიგაჩნიათ, რომ ნიკა მელიასთვის იმუნიტეტის მოხსნა სწორი იყო, თუ გუნდური პრინციპის გამო მოგიწიათ ხმის მიცემა? 

– გუნდის გადაწყვეტილების მომენტიც იყო და მეც ვეთანხმებოდი. გაცნობიერებულად დავუჭირე მხარი. როდესაც დეპუტატი ჯგუფურ ძალადობაში და პარლამენტის შენობაში შეჭრაშია ბრალდებული, ის მართლმსაჯულების წინაშე როგორც რიგითი მოქალაქე, ისე უნდა წარსდგეს. მხოლოდ ეს იყო ჩემი გადაწყვეტილების მიღების მიზეზი. 

– თუმცა, ნიკა მელიასთვის უკვე დეპუტატის უფლებამოსილების შეწყვეტაში აღარ მიიღეთ კენჭისყრაში მონაწილეობა. 

– არც ვაპირებ რომელიმე დეპუტატის უფლებამოსილების შეწყვეტას დავუჭირო მხარი. უმძიმესი დანაშაული უნდა იყოს სახეზე, რომ არჩეული დეპუტატისთვის მანდატის შეწყვეტას დაეთანხმო. 

7 წლის წინ დაწყებული სისხლის სამართლის საქმის გამოძიება, რომელიც დიდი ხნის მანძილზე გაჩერებული იყო, უცებ რატომღაც გააქტიურდა. გამოძიება შეიძლებოდა რამდენიმე თვეში დასრულებულიყო. როცა საქმეზე გამოძიება დაიწყო, მელია მაშინ რომ გაემტყუნებინათ, ეს მას არ შეუშლიდა ხელს 2016 წელს არჩეულიყო დეპუტატად. არჩეული დეპუტატისთვის 2019-ში უფლებამოსილების შეწყვეტა და ამ გადაწყვეტილებაში ჩემი მონაწილეობა, ჩავთვალე, რომ არასწორი იქნებოდა. 

საქმის გამოძიებისთვის დეპუტატის იმუნიტეტის მოხსნასა და დეპუტატის მანდატის ჩამორთმევას შორის ძალიან დიდი სხვაობაა. 

– ბოლო-ბოლო, მაინც პოლიტიკური მოტივით მოხდა მანდატის ჩამორთმევა. 

– როდესაც 7 წლის წინანდელი საქმე აქტიურდება, რა თქმა უნდა, კითხვებიც ჩნდება. 

– როგორ მიგაჩნიათ, არის თუ არა პოლიტპატიმრები ქვეყანაში დღეს? 

– არის საქმეები, სადაც ძალიან ბევრი კითხვა და სერიოზული ეჭვებია, განსაკუთრებით ბოლო პერიოდში მომრავლდა ასეთი საქმეები, სადაც ოპოზიციური პოლიტიკური პარტიების წარმომადგენლები ან ლიდერები ფიგურირებენ, თუმცა, მე პოლიტპატიმრის ტერმინს არ ვიყენებ. ძალიან მძიმე ტერმინია და მარტივად მისი გამოყენება არ შეიძლება. 

– „გავრილოვის ღამის“ შემდეგ ისეთი ხალხი დააპატიმრეს და მათ შორის ზოგიერთი დღესაც საპატიმროშია, ვინც არანაირად არ ყოფილა პოლიტიკური პარტიის წარმომადგენელი და ან უნივერსიტეტის თანამშრომელი იყო, ან სხვა სფეროს წარმომადგენელი და მხოლოდ საპროტესტო მიტინგზე მივიდა. არიან თუ არა ის ხალხი პოლიტიკური ნიშნით დაკავებულები? 

– ბევრი იყო ადმინისტრაციული წესით დაკავებული და მალევე გამოუშვეს. 

– ზოგი შემდეგ ისევ შეაბრუნეს. 

– რა მუხლითაც დაიწყო გამოძიება, ყველამ ვნახეთ, რომ იყო ქმედებები, რომლის დაშვებაც არ შეიძლება. დაუშვებელია პოლიციაზე ძალადობა – ეს უბრალოდ უნდა გავიგოთ. შეიძლება ძალიან არ მოგწონდეს რაღაც, მაგრამ პოლიციელს ფარი წაართვა, იძალადო – არ შეიძლება. მიმაჩნია, რომ ვინც არ უნდა იყოს, ამაზე პასუხი უნდა აგოს. 

– „გავრილოვის ღამის“ შემდეგ რამ გამოიწვია მაჟორიტარული არჩევნების დაპირების მიღება? ივანიშვილმა ერთპიროვნულად გადაწყვიტა თუ გუნდთან ერთად? 

– მე ვესწრებოდი რამდენიმე შეხვედრას, სადაც პროპორციულ სისტემაზე გადასვლის შესახებ მსჯელობა იყო. ამის ერთ-ერთ მიზეზს მაღალი საპროტესტო მუხტი და ბევრი ადამიანის მოთხოვნა განაპირობებდა. მე მგონია, რომ დაპირება, რომელიც გაიცა, იყო სრულიად სერიოზული და მისი შეუსრულებლობა არ ყოფილა გათვლილი. ჩვენ ვმსჯელობდით, თუ რას გამოიწვევდა პროპორციული სისტემა 2020 წლის არჩევნებზე, რა შედეგებამდე მიგვიყვანდა და რა პროცესებს განაპირობებდა მომავალი წლების განმავლობაში. 

დაპირების ცვლილება და შეუსრულებლობა რა მომენტში გადაწყდა, ვერ გეტყვით, ვინაიდან ეს ყველაფერი ჩემ გარეშე მოხდა. 

– საკონსტიტუციო ცვლილებების შეტანისას მთელმა პარლამენტმა დაადასტურა, რომ მხოლოდ 2024 წლიდან ამოქმედდებოდა პროპორციული არჩევნები. ანუ, პროპორციულ სისტემას მაშინ მთელი „ოცნება“ დაეთანხმა. 

– ეს იყო 2017 წელს. უნდა აღინიშნოს, რომ რამდენიმე დეპუტატი ყოველთვის იყო „ქართულ ოცნებაში,“ ვინც მკაფიოდ და ღიად ეწინააღმდეგებოდა პროპორციულ საარჩევნო სისტემას. 

ზოგადად, კონსტიტუციის შეცვლას 113 ხმა სჭირდება. რამდენიმე ადამიანი ამბობდა, რომ ცვლილებას არ დაუჭერდა მხარს. საჭირო იყო ოპოზიციის ხმები, რათა 2020 წელსვე პროპორციული სისტემით ჩატარებულიყო არჩევნები. „ქართული ოცნების“ დეპუტატთა დიდი ნაწილი ხმას აძლევდა ცვლილებებს, თუმცა, ეს არ იყო საკმარისი და როგორც უკვე აღვნიშნე, ოპოზიციის ხმები გვჭირდებოდა. ოპოზიცია კი გავიდა სამუშაო ჯგუფიდან და თქვა, რომ ცვლილებებს მხარს არ დაუჭერდა. არადა, შეთავაზებული იყო პროპორციული სისტემა 2020 წლიდანვე. მაშინ მილიონი საბაბი მოძებნეს, თუ რატომ არ უნდა მიეღოთ მონაწილეობა საკონსტიტუციო ცვლილებებში. 

გამომდინარე იქიდან, რომ ოპოზიციამ ცვლილებებს ხმა არ მისცა და დავრჩით მხოლოდ ჩვენ, ჩვენივე შიდა კომპრომისი იყო 2020-ის ნაცვლად შემდეგი არჩევნების პროპორციულით ჩატარება. თუმცა, გავრილოვის ამბებმა განაპირობა საკითხის შემობრუნება და 2020-ის პროპორციულზე საუბრის განახლება. 

– „გავრილოვის ღამის“ შემდეგ იყო რეალური რესურსი, რომ პარლამენტს მიეღო პროპორციულ სისტემაზე გადასვლის ცვლილება? 

– იყო, რადგან უკვე მხოლოდ „ქართული ოცნების“ დიდ ნაწილს კი არა, ოპოზიციასაც სურდა პროპორციულზე გადასვლა. თუმცა, უკვე შემდგომ, მოულოდნელად ამდენი ხალხი აღმოჩნდა წინააღმდეგი, ისინიც, ვინც, სხვათა შორის, კენჭისყრის წინა დღესაც, პროპორციულ სისტემას უჭერდა მხარს. ვთქვათ, „ქართული ოცნების“ 15 დეპუტატსაც რომ არ მიეცა ხმა, ცვლილებები მაინც გადიოდა, მაგრამ 35-მა თუ მეტმა აღარ დაუჭირა მხარი და, შესაბამისად, საკითხი ჩავარდა. 

– ვინ იყო ამ „ამბოხის“ სცენარის ავტორი? 

– ეს ჩემი გასარჩევი არ არის. ფაქტია, პირობა არ შესრულდა, ვინ რა როლი შეასრულა, ეს უკვე მეორეხარისხოვანია. 

– რაც „ოცნება“ დატოვეთ, ცალკე პოლიტიკურ ძალად ჩამოყალიბებას აპირებთ, „ოცნების“ ოპოზიცია იქნებით თუ რა გეგმები გაქვთ? 

– ვერ გეტყვით. ძალიან არაპროგნოზირებადი გარემოა ქვეყანაში. ჩვენ ისიც არ ვიცით, არჩევნები როდის ჩატარდება, რა სისტემა იქნება – შერეული, სხვანაირი შერეული თუ პროპორციული... მოლაპარაკებები გრძელდება. შეუძლებელია ახლა პროგნოზის გაკეთება. 

– ხელისუფლების შემოთავაზებული პრინციპი 100 პროპორციული პლუს 50 მაჟორიტარი – შესაძლებელია? 

– არ მგონია, რომ 100+50 ვერსიაზე შეთანხმება მოხდეს. კონსტიტუციაში გვიწერია, რომ 2020 წლის არჩევნების ჩატარებისთანავე, ძალაში შედის პროპორციული სისტემა. ამიტომ, ახლანდელი შემოთავაზება, რომ კვლავ შერეული პრინციპი შევინარჩუნოთ, თუნდაც 100+50 და ეს გავრცელდეს წელსაც და ყველა მომდევნო არჩევნებზეც – ამას ვინ დაეთანხმება? 

„ქართული ოცნება“ მარტო ვერ გაიტანს ამ ცვლილებას, სჭირდება სხვა დეპუტატების ხმებიც. ამიტომ, რთულია პროგნოზირება, როდის და როგორი არჩევნები გველოდება. 

– თქვენ და თქვენი კოლეგები, ვინც „ოცნება“ დატოვეთ, ბოლომდე რჩებით 2020 წელს პროპორციული სისტემით არჩევნების მომხრეებად? 

– კი. 

– შესაძლებელია კი წელს არჩევნები პროპორციული სისტემით ჩატარდეს? 

– არა, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ არასწორად მიმაჩნდეს წელსვე პროპორციული არჩევნების მოთხოვნა. 

– თეორიული შანსი მაინც თუ რჩება? 

– მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუკი მასობრივი საზოგადოებრივი მოთხოვნა იქნება, რომ 2020-ის არჩევნები პროპორციული სისტემით ჩატარდეს. ასეთ დროს ალბათ მოუწევდა ხელისუფლებას დათანხმება. 

– იურიდიულად თუ არის შესაძლებელი? 

– ჯერ კიდევ არის. საჭიროა კონსტიტუციის ცვლილება, რასაც, თავის მხრივ, სჭირდება მინიმუმ 3 თვე. თუ თებერვალში ინიციატივა დარეგისტრირდება, სახალხო განხილვები დაიწყება და მარტი-აპრილი საპარლამენტო განხილვებს დაეთმობა, მერე მოჰყვება საგაზაფხულო სესიაზე კენჭისყრა, ანუ თეორიული შესაძლებლობა არსებობს. მაგრამ, სრულიად არარეალისტურია ამაზე საუბარი. ვერ წარმომიდგენია, რომ წლევანდელი არჩევნები პროპორციული სისტემით ჩატარდეს. 

– თქვენი დამოკიდებულება თემირლან მაჩალიკაშვილის საქმესთან დაკავშირებით – ადეკვატურად მოიქცა ხელისუფლება და საგამოძიებო სამსახურები? 

– რამდენჯერმე მაქვს ნათქვამი და იგივე პოზიციაზე ვრჩები – ჩვენ პარლამენტში გვქონდა სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის მაშინდელი ხელმძღვანელის, ვახტანგ გომელაურის მოსმენა. პროცესი იყო დახურული, ვინაიდან გავეცანით საქმის ისეთ დეტალებს, რომლებიც კონფიდენციალობის გამო საჯარო განხილვის საგანი ვერ გახდებოდა. მე, როგორც ერთ დეპუტატს, არ მაქვს განცდა, რომ ეს ისეთი საქმეა, რომელზეც უნდა შეიქმნას საპარლამენტო საგამოძიებო კომისია. ეს იყო ტრაგიკული შემთხვევა, ადამიანს დაეღუპა შვილი, რაც ადამიანურად არის ძალიან მძიმე, მაგრამ საქმეში არის ბევრი ისეთი გარემოება, რომელზეც გამოძიება საჯაროდ ვერ საუბრობს. 

– გამოძიებამ ისიც არ თქვა, ტერორიზმთან კავშირში იყო თუ არა გარდაცვლილი... 

– აქ სხვა რამეშია საქმე – საზოგადოება ენდობა თუ არა გამოძიების შედეგებს. ოპერაცია განაპირობა ოპერატიულმა ინფორმაციამ. გამოძიება დაიწყო იმ პოლიციელებზე, ვინც იმ ოთახში იყვნენ და მათ ქმედებებზე. მოკლედ, ბევრს ვერ ვილაპარაკებ ამ საქმეზე, რადგან მეც კონფიდენციალურ პირობებში მაქვს ინფორმაცია. 

– ანაკლიის პორტის პროექტზე რას ფიქრობთ – პროექტის განხორციელების შეფერხება უკავშირდება ხელისუფლების პოლიტიკურ გადაწყვეტილებას თუ ინვესტორების ბრალი იყო? ოპონენტები ამბობენ, რომ ხელისუფლებამ მშენებლობას ხელი შეუშალა და ასევე „ოცნების“ წევრმა რომან კაკულიამაც თქვა, რომ ანაკლიის პროექტის განხორციელება რუსეთს გააღიზიანებდა. 

– მე ძალიან გამაკვირვა რომან კაკულიას განცხადებამ. ის თქვა, რასაც კონსორციუმი იძახდა მთელი ამ ხნის განმავლობაში. მე ამ ყველაფერს ვხედავდი როგორც კონფლიქტს დამკვეთ სახელმწიფოსა და შემსრულებელ კონსორციუმს შორის. შემსრულებელს ვალდებულებები ჰქონდა, რომელიც დროში ჭიანურდებოდა და დამკვეთს გაუჩნდა პრეტენზიები. თუმცა, რომან კაკულიას განცხადება სულ სხვა ფერს აძლევს სიტუაციას. 

საერთო ჯამში, მნიშვნელოვანია ეს პროექტი განხორციელდეს. ფაქტია, კონსორციუმი ვეღარ ააშენებს, რადგან კონტრაქტი გაწყდა. მნიშვნელოვანია გაირკვეს, ქვეყანას სურს თუ არა ეს პორტი. თუ კონსორციუმმა ვერ გააკეთა, მაშინ სასწრაფოდ უნდა მოვძებნოთ ის, ვინც გააკეთებს. თუ სახელმწიფო ამბობს, რომ საერთოდ არ გვინდა ანაკლიის პორტი – ეს უკვე მოცემულობას ცვლის. ამის შემდეგ როგორ გაგრძელდება პროცესი, ეს გვაჩვენებს თუ რა მოხდა რეალურად. 

– ბოლო პერიოდში ძალიან გახშირდა ამერიკელი კონგრესმენების და უკვე სენატორების კრიტიკული წერილები საქართველოს მთავრობის მიმართ. თქვენი აზრით, რამდენად მნიშვნელოვანი სიგნალია საქართველოსთვის ეს წერილები და როგორ შეაფასებდით მმართველი გუნდის წარმომადგენლების რეაქციას? 

– რეაქციები არის არასწორი და შემაშფოთებელი. ასეთი განცხადებაც მოვისმინე მმართველი გუნდის წარმომადგენლისგან, რომ ამერიკაში 500-მდე კონგრესმენია და დიდი ამბავი, თუ მხოლოდ 5-მა გამოხატა საქართველოს მიმართ კრიტიკაო. 

500-მდე კონგრესმენი შესაძლოა არის, მაგრამ მათგან ერთია საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდომარე ქვედა პალატაში და ერთი – სენატში. ასევე, საქართველოსთან მეგობრობის ჯგუფის თანათავმჯდომარე არის ორი კონგრესმენი. სწორედ ამ ხალხზე ვართ დამოკიდებული ძალიან ბევრ საკითხში. 

კონგრესმენების დიდ ნაწილს საქართველოსთან შეხება არ ჰქონია, მხოლოდ თეორიულად იციან რუკაზე, რომ ეს ქვეყანა არსებობს. არც გადაკვეთა ჰქონიათ, არც შეხება. ვინც ჩვენზე წლებია მუშაობს და ვინც გვეხმარება, ის ხალხია ჩვენთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი. სწორედ 3-4 კაცია, ვინც მეგობრობის ჯგუფის 40 წევრს წარმოადგენს. 

– ეს რა არის – არაკომპეტენტურობა თუ საკუთარი მომხრეების დამშვიდების მცდელობა? 

– გააზრების პრობლემა ნამდვილად არ არის. ეს იყო იმ ადამიანების მესიჯი, რომლებმაც უბრალოდ არ იციან თავი რითი იმართლონ. 

– ამერიკელი კონგრესმენების და სენატორების კრიტიკის პარალელურად ევროპარლამენტში მინისტრ ციხელაშვილს და მის მოადგილეს მოუწიათ მძაფრი კრიტიკის მოსმენა. ევროპარლამენტში მიღებულ კრიტიკაზეც ადეკვატური რეაქცია აქვთ? 

– შთაბეჭდილება დამრჩა, რომ ევროპარლამენტში კრიტიკა მიაჩნიათ ევროპის სახალხო პარტიის (EPP) შეტევად და არა მთლიანად საგარეო კომიტეტის მოსაზრებად. მძიმე დღეშია ხელისუფლება, შეტევები მოდის ყველა მხრიდან და ძალიან უჭირთ გამკლავება. 

– ვინ არის შექმნილ მდგომარეობაზე პასუხისმგებელი – ბიძინა ივანიშვილი? 

– მე ვფიქრობ, რომ საერთო პასუხისმგებლობაა. მე რატომ წამოვედი? რომ მეთქვა ეს ივანიშვილის პასუხისმგებლობაა და მე არაფერ შუაში ვარ-მეთქი, დავრჩებოდი. მე ჩემს წილ პასუხისმგებლობას ვგრძნობ ყველაფერზე, რაც იმ პერიოდში მოხდა, როცა „ქართულ ოცნებაში“ ვიყავი. ლიდერებს, რიგით წევრებთან შედარებით, მეტი მოეთხოვებათ, მაგრამ გუნდის წევრობა უკვე ნიშნავს, რომ ატარებ გარკვეულ პასუხისმგებლობას. 

არასწორი გადაწყვეტილებები შესაძლოა პარტიის ხელმძღვანელობამ მიიღო, მაგრამ პრობლემები რეალობად აქცია პარლამენტმა. იმ ხალხმა, ვინც ხელი მწვანე ან წითელ ღილაკს დააჭირა. ამ ხალხის ხელით არის საქმე გაფუჭებული და პასუხისმგებლობაც ერთიანი მგონია. 

– ბოლო პერიოდში იუსტიციის მინისტრმა და სახალხო დამცველმა ერთმანეთს შეუტიეს – როგორ მიგაჩნიათ, თეა წულუკიანის დამოკიდებულება ციხეებში არსებულ მდგომარეობასთან დაკავშირებით რამდენად ადეკვატურია და ზოგადად, როგორი მინისტრია? 

– თეა წულუკიანი როგორი მინისტრია, ამაზე არ ვისაუბრებ. რაც შეეხება ციხეებში არსებულ მდგომარეობას, ერთი რამ ცხადია – 2012 წელთან შედარებით ძალიან არის შეცვლილი უკეთესობისკენ. თუმცა, არსებულ პრობლემებზე საუბრისას, სახალხო დამცველზე თავდასხმა, პირად შეურაცხყოფაზე გადასვლა და მცდელობა, რომ გააჩუმო, რათა მომავალში მეტი შენიშვნა აღარ გამოთქვას, არის სრულიად მიუღებელი. თავისუფლად შეიძლებოდა საქმიანი განხილვა ყოფილიყო და მსჯელობა წარმართულიყო პრობლემების გამოსწორებაზე. ასეთი მიდგომით არასდროს მოუგია ხელისუფლებას. 

– თქვენ ამბობთ, რომ დღეს ციხეებში 2012 წელთან შედარებით ბევრად უკეთესი მდგომარეობაა. ადრე გვესმოდა, რომ ადმინისტრაცია პატიმრებს ზედმეტად ხისტად ეპყრობოდა, ახლა კი გვესმის, რომ ციხეში ე.წ. ქურდული სიტუაცია დაბრუნდა. თავად იუსტიციის სამინისტრომ გაავრცელა კადრები, ციხის თანამშრომლებს პატიმრები როგორ შეურაცხყოფას აყენებენ და ზოგჯერ ხელსაც ურტყამენ. 

– ეს ყოველთვის ხდება. ციხეში ძალიან რთული კატეგორიის ხალხია და რთული სამართავია. არ მაქვს ინფანტილური დამოკიდებულება, რომ იქ იდეალური ატმოსფერო უნდა იყოს. საქმე იმაშია, რომ უნდა გველაპარაკა ზუსტად იქ არსებულ მდგომარეობაზე – მაგალითად, პატიმრების არაფორმალურ გავლენაზე – იზრდება, მცირდება თუ რა ეტაპზეა. სამწუხაროდ, რეალობაში საუბარი გადავიდა სულ სხვაგან და დაიკარგა ფოკუსი. ის რომ 2012 წლამდე საშინელი ვითარება იყო ციხეებში, ეს საყოველთაოდ აღიარებული ფაქტია. მე მაგალითად, როგორც საია-ს თავმჯდომარეს, ჩვენი ადვოკატები (ვინც პატიმრებს ხვდებოდნენ) მაწვდიდნენ ინფორმაციას იქ არსებულ ვითარებაზე, ხოლო, ციხის კადრების შემდეგ კი – კიდევ უფრო მკვეთრად გამოჩნდა სურათი. 

– საია ახლაც ამბობს რომ ციხეებში უამრავი დარღვევებია. 

– პრობლემები არის, რაზეც ისაუბრა სახალხო დამცველმა. სანაცვლოდ, მისი გალანძღვა ვნახეთ. სახალხო დამცველი იმისთვის არსებობს, რომ დაიცვას ადამიანის უფლებები. ადამიანის უფლებებს კი მხოლოდ სახელმწიფო არღვევს. მოქალაქე თუ მოქალაქეს ცემს ან მოკლავს, სახელმწიფოს ვალდებულებაა დამნაშავეს შესაბამისად აგებინოს პასუხი. როდესაც უმაღლესი თანამდებობის პირები სახალხო დამცველს მოსთხოვენ საკუთარი თავების დაცვას, ეს იმის მანიშნებელია, რომ ან ვერ აცნობიერებენ სახალხო დამცველის ფუნქციას, ან – არ უნდათ, რომ შეიმჩნიონ. 

– ბოლო პერიოდში საპროტესტო აქციებზე, მათ შორის ახალი წლის წინა ღამესაც პარლამენტის წინ დააკავეს ხალხი. მოწმეები ხშირად ერთი და იგივე პოლიციელებია ერთი და იგივე ჩვენებით, დაკავებულებსაც ერთი და იგივე ბრალით ასამართლებენ. ხალხი ამბობს, რომ ფალსიფიცირებულია საქმეები. გიორგი რურუასთვის იარაღის ჩადებაზეა ლაპარაკი, რადგან ექსპერტიზამ ვერ დაუმტკიცა, რომ იარაღი მას ეკუთვნოდა... არ მიგაჩნიათ რომ ყველაფერი წესრიგში არ არის? 

– ყველაფერი წესრიგში ნამდვილად არ არის. მიუხედავად იმისა, რომ ადმინისტრაციულ საქმეებზე წინა ხელისუფლების დროს საოცარ გადაცდენებს ჰქონდა ადგილი, ეს არ გვაძლევს იმის უფლებას, რომ ვთქვათ – დღეს პრობლემა არ არის სამართალდამცავებსა და მართლმსაჯულების სისტემაში – ეს არასწორია. თუმცა, მდგომარეობა ისეთი მძიმე არ არის, როგორიც ადრე იყო. 

– მიგაჩნიათ, რომ სისტემა შესაცვლელია? 

– სისტემა საჭიროებს ეფექტიან რეფორმებს, განსაკუთრებით პროკურატურის და სასამართლოს დონეზე. იქ არ გატარებულა ისეთი რეფორმები, რომლებიც თვისობრივად შეცვლიდა ინსტიტუტების მუშაობას. 

– როგორ შეაფასებთ ე.წ. "ტროლების" მეშვეობით ხელისუფლების სასურველი მესიჯების გავრცელებას და ასევე ოპონენტების დისკრედიტაციას? განსაკუთრებით მას შემდეგ, რაც „ფეისბუკის“ ადმინისტრაციამ საქართველოში შექმნილი მრავალი ყალბი ანგარიში გააუქმა. 

– დღეს, ნებისმიერი ცივილიზებული ქვეყნისთვის დეზინფორმაციის გამოგონება-გავრცელება სირცხვილია. ამას აკეთებს რუსეთი და ებრძვის მთელი მსოფლიო. როდესაც იმ ქვეყნების გვერდით ვხვდებით, სადაც „ფეიკ ნიუსების“ შექმნა-გავრცელება ხდება, უკვე ძალიან უხერხულია. 

– ვინ არის პასუხისმგებელი? 

– ვინც აკეთებს, ის. მარტო „ქართული ოცნება“ და ხელისუფლება არ არის. ოპოზიციასაც ჰყავს ასეთი "ტროლები", რომელიც, საკუთარ თავზეც გამომიცდია. ყალბი ანგარიშებით „კიბერბულინგი“ ძალიან უსიამოვნო და არასწორი რამეა. 

არასამთავრობო ორგანიზაციებს ჰქონდათ წინადადება, რომ პარლამენტს დაეწყო შესწავლა. ეს არ არის სისხლის სამართლის თემა, რომ ამით გამოძიება დაინტერესდეს. ეს პოლიტიკური შესწავლის საგანია. 

– მომავლის გეგმებზე რას გვეტყვით – 2020-ში აპირებთ დეპუტატობისთვის ბრძოლას თუ არასამთავრობო სექტორს უბრუნდებით? 

– არ ვიცი ჯერ, იმდენად არაპროგნოზირებადი გარემოა, რომ ვერ გეტყვით რა იქნება. 

– დასასრულს, თავისუფალი დრო თუ გაქვთ და როგორ ატარებთ? 

– თავისუფალი დროის ქონის დიდი გამოცდილება არ მაქვს, ეს ბოლო დროს უფრო გამოჩნდა. თუ დრო მაქვს, ჩემს 9 წლის შვილთან, ნინისთან ერთად ვარ. ასევე, მიყვარს კითხვა და მოგზაურობა – ეს ჩვენი საერთო ჰობია. 

ესაუბრა თემურ იობაშვილი