ააფი
ბიზნესმენი
გამოწერა
კონსალტინგი
წიგნები
კონტაქტი
ბიზნესი (საქართველო)
ბიზნესი (უცხოეთი)
სახელმწიფო მენეჯმენტი
სამეწარმეო მენეჯმენტი
ინტერვიუ
სხვადასხვა
შეკითხვა რედაქციას
ინტერვიუ
ინტერვიუ საქართველოს პარლამენტის წევრ, "სტრატეგია აღმაშენებლის" გენერალურ მდივან პაატა მანჯგალაძესთან - №2(73), 2023
მინი-დოსიე 

პაატა მანჯგალაძე – დაიბადა 1979 წლის 12 აგვისტოს, სამტრედიაში. 

განათლება

1985-1996 – სამტრედიის მუნიციპალიტეტის სოფელ ნაბაკევის საშუალო სკოლა; 

1996-2001 – ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, სპეციალობა სამართალმცოდნეობა. 

2001-2004 – თბილისის ივანე ჯავახიშვილის სახელობის უნივერსიტეტის კონსტიტუციური სამართლის კათედრის ასპირანტი 

სამუშაო გამოცდილება 

2000-2001 – საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის აჭარის ფილიალის იურისტი;

2002-2004 – შპს „სანდო“ (საადვოკატო კომპანია) ადვოკატი; 

2008-2009 – საქართველოს თავდაცვის სამინისტროს რესურსების მართვისა და კონტროლის დეპარტამენტის უფროსის მოადგილე;
 
2009-2011 – საქართველოს თავდაცვის სამინისტროს რესურსების მართვისა და კონტროლის დეპარტამენტის უფროსი; 

2011-2012 – საქართველოს სახელმწიფო აუდიტის სამსახურის უფროსი აუდიტორი; 

2012-2013 – სახელმწიფო რწმუნებულის – გუბერნატორის მოადგილე, ვიცე-გუბერნატორი ლანჩხუთის, ოზურგეთისა და ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტებში; 

2014-2016 – საქართველოს პარლამენტის შტატგარეშე მოსამსახურე; 

2014-2017 – ინოვაციებისა და განვითარების ფონდის პროექტების მენეჯერი; 

2014-2017 – ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს წევრი; 

2017-დან დღემდე პარტია „სტრატეგია აღმაშენებლის“ გენერალური მდივანი; 

2020-დან დღემდე საქართველოს მე-10 მოწვევის პარლამენტის წევრი პარტიული სიით, საარჩევნო ბლოკი: „გიორგი ვაშაძე – სტრატეგია აღმაშენებელი“.

 – ბატონო პაატა, სანამ დღევანდელ პერიოდზე ვისაუბრებთ, ინტერვიუ დავიწყოთ თქვენი განათლების შესახებ. 

– სამტრედიის რაიონში ნაბაკევის შოთა რუსთაველის სახელობის საშუალო სკოლა დავამთავრე, შემდეგ ბათუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტში, იურიდიულზე გავაგრძელე სწავლა. ბოლოს, თბილისში, დოქტორანტურა დავამთავრე კონსტიტუციური სამართლის სპეციალობით. 

– პროფესიის არჩევის მიზეზი რა გახდა? 

– პროფესიის არჩევა ოჯახმა განაპირობა. მამაჩემი ეროვნულ მოძრაობაში იყო, პირადად იცნობდა ლიდერებს. ჩვენს აღზრდაზე და განათლებაზე ძირითადად დედა ზრუნავდა. ბავშვობიდან ვუყურებდი ჯერ კიდევ უზენაესი საბჭოს სხდომებს, რომლის თავმჯდომარე ზვიად გამსახურდია იყო, შემდეგ პარლამენტის სხდომებს და განსაკუთრებით მაინტერესებდა ისტორია, პოლიტიკა და სამართალი.
 
– მამათქვენი პოლიტიკაში მონაწილეობდა? 

– საკრებულოს თავმჯდომარე იყო რაიონში. 1990 წელს, ზვიად გამსახურდიამ დამოუკიდებლობის აღდგენა რომ გამოაცხადა, 11 წლის ვიყავი და ახლაც მახსოვს, ქუჩებში როგორი სიხარულით დავდიოდით საქართველოს დროშებით.

შემდეგ, 1993 წელი იქნებოდა, დაბადების დღეზე ფული მაჩუქეს და წიგნები უნდა მეყიდა. ქუთაისში, ავთანდილ დემეტრაშვილის „მსოფლიო ქვეყნების კონსტიტუციები“ ვიყიდე. წიგნში საქართველოს 1921 წლის კონსტიტუციასთან ერთად იყო ამერიკის კონსტიტუციაც. დავიწყე კითხვა და მაშინ ჩამომიყალიბდა აზრი, რომ იურისტი გამოვსულიყავი. ამ წიგნმა მნიშვნელოვნად განაპირობა ჩემი არჩევანი. 

– სკოლის შემდეგ ბათუმში განაგრძეთ სწავლა, თბილისში რატომ არ ჩააბარეთ? 

– ბათუმში ბინა გვქონდა, ასევე ძნელიც იყო იმ დროში კორუფციის გამო იურიდიულზე მოხვედრა, დიდი თანხა სჭირდებოდა. ბათუმის უნივერსიტეტში შევიტანე საბუთები. თან, სწავლისას ოჯახს ქირის გადახდა გაუჭირდებოდა, მამაჩემი უკვე აღარ მუშაობდა. 

– ბათუმში შეიძლებოდა „ჩაწყობის“ გარეშე იურიდიულზე მოხვედრა? 

– შეიძლებოდა. მაშინ ასლან აბაშიძე ცდილობდა, რომ თბილისისგან განსხვავებული გარემო შეექმნა. ჩემთვის არავის მოუთხოვია ფული. მომზადებული ვიყავი. 

სკოლის ბოლო წლები ცუდ პერიოდში მომიწია, სკოლაც ისეთ ადგილას იყო, იქაურობას ხან სამოქალაქო ომი შეეხო და ხან მხედრიონი. მაგრამ, ვემზადებოდი მასწავლებელთან, სახლშიც ვკითხულობდი წიგნებს და გამოცდების ჩაბარება არ გამიჭირდა. 

– თქვენს ბიოგრაფიაში მითითებულია, რომ ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციაში მუშაობდით. 

– ის პერიოდი იყო, როცა 1995 წელს ქვეყანამ კონსტიტუცია მიიღო, 1997 წელს ახალი თაობის იურისტების ტალღა წამოვიდა. ასოციაციამ ბათუმში ფილიალი გახსნა. ჯერ ფილიალის თავმჯდომარის თანაშემწე ვიყავი, შემდეგ მოადგილის მოვალეობასაც ვასრულებდი. ახალგაზრდული პროექტები იყო, საკონსტიტუციო სასამართლოს ჰქონდა ასევე იმიტირებული სასამართლო პროცესები და ფინალში გავედით. ჯგუფის ხელმძღვანელი მე ვიყავი, ჯგუფის კარგი წევრები მყავდა, რომლებიც დღეს წარმატებული ადამიანები არიან. 
კონსტიტუციის მიღების შემდეგ სამოქალაქო კოდექსი მიიღეს, რომლის განხილვებშიც ჩვენც ვმონაწილეობდით. სტუდენტობისას დრო უქმად არ დამიკარგავს. არ ვიტყვი, რომ ჯოკერს არ ვთამაშობდით, მაგრამ ვსწავლობდი კიდეც. 

მადლობის მეტი არაფერი მეთქმის ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციისთვის, კარგი გამოცდილება მივიღე. 

– თქვენი პირველი სამსახურიც ალბათ „საიაში“ იყო. 

– კი, მანდ ვმუშაობდი და შრომის წიგნაკიც თინა ხიდაშელის ხელმოწერით მაქვს გახსნილი. იურისკონსულტი ვიყავი აჭარის რეგიონში – ხალხი რეკავდა ტელეფონზე და უფასო იურიდიულ კონსულტაციას ვუწევდი. მესამე კურსის სტუდენტს ჩემი შემოსავალი მქონდა. ხელფასს 100 დოლარს ვიღებდი და იმ პერიოდში თავისუფლად გვყოფნიდა მე და ჩემს ძმას. 

– პოლიტიკასთან თქვენი უშუალო შეხება როდის დაიწყო? 

– მახსოვს, 1989 წლის 9 აპრილის შემდეგ სამტრედიაში ჩამოვიდა მერაბ კოსტავა და მამაჩემმა თქვა, დიდი კაცი ჩამოდისო. არ დამავიწყდება, თეთრი წვერით იყო, მუქი პერანგი ეცვა. სამტრედიის ცენტრში, სანაყინესთან ხვდებოდა ხალხს და იქ დავინახე. 

შემდეგ უკვე ჩემს მეხსიერებაში ზვიად გამსახურდია შემოდის, დამოუკიდებლობის აღდგენა რომ გამოაცხადა. მამაჩემიც „მრგვალი მაგიდის“ წევრი იყო. ეროვნული მოძრაობის ერთ-ერთი წევრი ზვიად ძიძიგური სამტრედიელია. იქიდან მოყოლებული პოლიტიკა ჩემთვის ძალიან ახლოს იყო. 

1992 წელს, პუტჩის დროს, 5 დღის განმავლობაში მამაჩემზე ინფორმაციაც აღარ გვქონდა, არ ვიცოდით სად იყო. შემდეგ მოვიდა რამდენიმე თანამებრძოლთან ერთად, ვინც კანონიერ ხელისუფლებას იცავდა. განადგურებული იყო ეს ხალხი, მოუწესრიგებლები, წვერგაუპარსავები, მოსდევდნენ და ტყე-ტყე ფეხით იარეს. დიდი უსამართლობა გადაიტანეს დამოუკიდებლობისა და თავისუფლებისთვის მებრძოლმა ხალხმა. ამიტომ იმსახურებენ მოწიწებასა და უდიდეს პატივისცემას ჩემში. შემდეგ მხედრიონმა სამჯერ დაცხრილა ავტომატით ჩვენი სახლი. ამ ყველაფრის მიუხედავად, მამაჩემი არ გაბოროტებულა. ტყვია არ მოგვხვედრია, მაგრამ ბავშვებისთვის დიდი სტრესი იყო. 

– მამათქვენს ასე რატომ მტრობდნენ? 

– სამტრედიის საკრებულოს წევრი და გამგებელი იყო. ბოლომდე უერთგულა იდეებს. დატოვა თანამდებობები და ჩამოშორდა აქტიურ პოლიტიკას. საოჯახო მეურნეობას მისდევდა, ჩვენც ვეხმარებოდით. ეგ იყო ჩვენი შემოსავალი. 

– ბათუმში იმ პერიოდში სწავლობდით, როდესაც ასლან აბაშიძე განაგებდა ყველაფერს აჭარაში. მის მმართველობასთან რა დამოკიდებულება გქონდათ? 

– მაშინ პოლიტიკურ პროცესებში არ ვმონაწილეობდი. რაც შემიძლია ვთქვა, აბაშიძე რუსული თამაშის ნაწილი იყო, თუმცა, ერთი დადებითი მოხდა, რომ გარკვეული სტაბილურობის შენარჩუნება შეძლო აჭარაში. მამაჩემი პირადად იცნობდა აკადემიკოს ვახტანგ ბოჭორიშვილს, ასევე მუხრან მაჭავარიანს. უშუალოდ აბაშიძესთან შეხება არ გვქონია. 

– ისიც საინტერესოა, რომ „საიას“ ყოფნა დაუშვა აბაშიძემ აჭარაში. 

– პოლიტიკაში არ ვერეოდით, მხოლოდ სამართლებრივ საკითხებზე ვიყავით ორიენტირებული. პოლიტიკურ საკითხებს რომ შევხებოდით, რასაკვირველია პრობლემა შეგვექმნებოდა. ჩემს მეგობრებს „კავეენზე“ ერთ ნომერში გათვლა ჰქონდათ – დამწკრივებულმა „თანამდებობის წარმომადგენლებმა“ გვარებით გაითვალეს და სულ გოგიტიძე-აბაშიძე-გოგიტიძე-აბაშიძე რომ „იყვნენ“, ამის გამო მშობლებს პასუხი მოსთხოვეს. 

უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ თბილისში, ასპირანტურაში ჩავაბარე. მამაჩემს კი უთხრეს, ფულის გარეშე ვერ მოხვდებაო, მაგრამ ჩავირიცხე. გამიმართლა, რომ გერმანიიდან ახალი დაბრუნებული გია ხუბუა იყო კომისიის წევრი, გამოცდაზე იყო მაია კოპალეიშვილი. ასევე იყვნენ ძველი თაობის ადამიანებიც, მაგრამ ამ ხალხმა მე შემარჩია. გია ხუბუამ გადაწყვიტა, კარგი ბიჭია, შანსი მივცეთო. მხოლოდ ერთი ადგილი იყო გამოყოფილი კონსტიტუციური სამართლის კათედრაზე და იმდენად კარგად გავიარე, რომ ჩემთვის მეორე ადგილიც დაუშვეს. ჩემთვის სასწაული იყო, რადგან სადაც ადრე 15 ათას დოლარს ითხოვდნენ, მე უფასოდ ჩავირიცხე. 

– თქვენ ასევე საადვოკატო კომპანიაშიც იმუშავეთ. 

– საადვოკატო კომპანია „სანდოში“, სადაც ნიკა გვარამია და კახა კუკავა მუშაობდნენ, გავიარე სტაჟირება. 2003 წლის არჩევნების პერიოდი იყო, თან დოქტორანტურაში ვსწავლობდი, თან უკვე პოლიტიკაც მაინტერესებდა. 

– პარტიის წევრი იყავით? 

– პარტიის წევრი არ ვიყავი, მაგრამ პოლიტიკა მაინტერესებდა. კონსტიტუციური სამართალი ისეთია, პოლიტიკით დაინტერესების გარეშე არ არსებობს. ჩემი დისერტაციის თემა იყო საპრეზიდენტო მოდელის ქვეყნებში ხელისუფლების ჰორიზონტალური და ვერტიკალური დანაწილება. ქართულ მოდელს ვიხილავდი და შევარდნაძის მაგალითზე ვამბობდი, რომ ზედმეტად კონცენტრირებულია ძალაუფლება, რაც ცუდია-მეთქი. ბოლო-ბოლო ჩვენი ოჯახის ისტორიამ იმოქმედა, რომ შევარდნაძის მიმართ ნეგატიური დამოკიდებულება მქონდა. 
     

შემდეგ ერთ-ერთმა ამერიკულმა ორგანიზაციამ კონკურსი გამოაცხადა, დასავლეთ საქართველოს რეგიონში ტრენერს ეძებდა საარჩევნო კომისიებისთვის. 2003 წელს გავიარე კონკურსი და ტრენინგებს ვატარებდი. იმავდროულად, „ნაციონალური მოძრაობის“ ლიდერებთან ერთად პოლიტიკურ პროცესებში ჩავერთე. ბევრ ლიდერს ახლოს ვიცნობდი, მაგრამ 2003 წლის არჩევნების შემდეგ ეს ნაცნობობა არ გამომიყენებია პოლიტიკური მიმართულებით მუშაობის დასაწყებად. 

– პოლიტიკაში უფრო აქტიურად ჩართვა შეგეძლოთ? 

– შემეძლო გამოყენება, ბევრს ვიცნობდი. „ვარდების რევოლუცია“ უკვე მომხდარი იყო, გავიგე, რომ პარლამენტში იურისტები სჭირდებოდათ. შევიტანე საბუთები. ერთ-ერთი მეც შემარჩიეს. იურიდიულ კომიტეტში მინდოდა მუშაობა. არჩევნებზე ტრენერად მუშაობის გამოცდილება მქონდა და ახალ გუნდს არჩევნების რეფორმის ჩემეული ხედვა შევთავაზე. მოეწონათ და გამიფორმეს კონტრაქტი. 3 წელი ვიმუშავე, სპეციალისტი ვიყავი, შემდეგ უფროსი სპეციალისტი და ბოლოს აპარატის უფროსის მოვალეობას ვასრულებდი. 

– შემდეგ თქვენ თავდაცვის სამინისტროშიც გიმუშავიათ.

– 2008 წელია, არჩევნებისთვის ვემზადებით, მივდივართ ბათუმში და ამ დროს ვიგებთ, რომ ომი დაიწყო. დავტოვე ბათუმი და ჩავედი სამტრედიაში. შემდეგ ჩავედი გორში. იქ მითხრეს, ასე ვერ მიგიღებთ, სამხედრო ბილეთი მოიტანე და სადმე ჩაგწერთო. დავბრუნდი სამტრედიაში, 9 აგვისტოს ავიღე სამხედრო ბილეთი და 10-ში გორში ვიყავი. მაგრამ, უკვე დაწყებული იყო ევაკუაცია, მოხალისეები არ სჭირდებოდათ და მხოლოდ პროფესიული არმიის გასაკეთებელი საქმეა, თბილისში დაგვჭირდებიო, – მითხრეს გორის კომისარიატში. ბოლო მატარებელი იყო, სანამ რუსები ხიდს ააფეთქებდნენ – იმას გამოვყევი. ველოდებოდით, თუ თბილისისკენ წამოვიდოდა რუსების ჯარი, შეკრების რაიონს გეტყვით და იქ მოდითო. 

ომის დროს დამაინტერესა სამხედრო თემატიკამ. მოგვიანებით გავიგე, რომ თავდაცვის სამინისტროში ვაკანსიები გამოაცხადეს და პარლამენტიდან გადავედი თავდაცვის სამინისტროში. 2008 წლის ოქტომბერში უკვე მანდ ვიყავი – რესურსების მართვისა და კონტროლის დეპარტამენტში. 

– დღევანდელი გადასახედიდან, რამდენად ეფექტიანად იმუშავა თავდაცვის სამინისტრომ ომამდე, ომის დროს და შემდეგ? 

– მე არ ვარ სამხედრო, თავდაცვის სამინისტროში რესურსების და კონტროლის დეპარტამენტის უფროსი ვიყავი. 

ომის გაანალიზებისას ბევრ ინფორმაციას გავეცანი, სხვადასხვა დასკვნებიც მინახავს, ყველაფერზე ვერ ვილაპარაკებ, მაგრამ ერთი ცხადია, რომ ამხელა, მასშტაბური ომისთვის ჩვენი ჯარი მზად არ იყო. სხვადასხვა მისიებში მონაწილეობა, რომელიც გულისხმობდა ტერორისტების წინააღმდეგ ბრძოლას, მაგალითად, ერაყში, სულ სხვა რეალობა და სხვა გამოცდილება იყო. საქართველო არ ემზადებოდა ასეთი მასშტაბური ომისთვის და ეს გამოჩნდა კიდეც. 

– იყო შანსი, რომ უკეთესად მომზადებულიყო ქართული ჯარი? 

– მომზადებას ვერ ვიტყვი, მაგრამ მეტი შეიარაღება და დახმარება რომ მიგვეღო დასავლური ქვეყნებისგან, თავდაცვას უკეთ შევძლებდით. 

– შემდეგ თქვენ სახელმწიფო აუდიტის სამსახურში გადახვედით, როცა უწყებას ლევან ბეჟაშვილი ხელმძღვანელობდა. გადასვლა მან შემოგთავაზათ? 

– კი, ვიცნობდი ლევანს. თავდაცვაში ბოლოს დეპარტამენტის უფროსი ვიყავი, წინა მინისტრის – დათო სიხარულიძის მიერ დანიშნული. 

შემდეგ სამინისტროში ახალი მინისტრი, ბაჩო ახალაია მოვიდა თავისი გუნდით. პირადად ბაჩოსთან არავითარი დაძაბულობა არ მქონია, მაგრამ გარკვეული მიზეზების გამო წამოსვლა მომიწია. 

2012 წლიდან გურიაში გუბერნატორის მოადგილის მოვალეობას ვასრულებდი და რეგიონულ-ინფრასტრუქტურული პროექტების კოორდინაციას ვახორციელებდი. 

მაგ დროს მოხდა ხელისუფლების ცვლილება. ბევრი გაიქცა. მიუხედავად სხვადასხვა შეთავაზებისა, მე არსად წავსულვარ. 

მატარეს პროკურატურაში გამოკითხვებზე. თავდაცვის სამინისტროში მუშაობის პერიოდზე დაიწყო გამოძიება. გაგრძელდა სულ ოთხი თვე. კვირაში ერთხელ მიწევდა მისვლა. 

– შეწყდა საქმე თუ თაროზე შემოდეს? 

– თაროზე შემოდეს, რადგან ხელჩასაჭიდი არაფერი ჰქონდათ. გამოკითხვები გამოძიებას არც ემსახურებოდა, პოლიტიკური ზემოქმედების ინტერესი იყო. იმდენად აბსურდულ საკითხებზე მიწევდა განმარტებების მიცემა, თავადაც კარგად იცოდნენ, არავითარი საფუძველი არ არსებობდა. თუმცა, არც ის უთქვამთ, საქმე დაიხურაო. თუ დაგვჭირდა, დაგიბარებთ – იყო ბოლოს ნათქვამი. 

– შემდეგ თქვენ გიორგი ვაშაძესთან ერთად დაიწყეთ საქმიანობა. თანამშრომლობის იდეა საიდან წამოვიდა? 

– 2013 წლიდან „ნაცმოძრაობის“ მენეჯმენტში ახალი გუნდი იყო და გამოსავალს ეძებდნენ, მოახლოებული არჩევნებისთვის რა უნდა გაგვეკეთებინა. რეფორმების პროექტის ერთი ვარიანტი მეც დავწერე და გენერალურ მდივანს, მიშა მაჭავარიანს გავუგზავნე. დამიბარა, შევხვდით, ვისაუბრეთ. მერე გიორგი ვაშაძეს შევხვდი. ორივეს მოეწონა იდეა და შემომთავაზეს, რეგიონულ სამდივნოებს ჩაგაბარებთო. გავხდი რეგიონული მდივანი აჭარის და გურიის მიმართულებით. 

2014 წლის თვითმმართველობის არჩევნებში გურიაში ვიყარე კენჭი და ოზურგეთის საკრებულოს წევრი გავხდი. მაგრამ უკვე უმცირესობაში ვიყავით, მხოლოდ 7 კაცი გავიყვანეთ. 

შემდეგ, კიდევ ერთი რეფორმის პროექტი დავწერე. მიმაჩნია, რომ პარტიაში ყველაფერი არჩევითი უნდა იყოს, მათ შორის პოლიტსაბჭოებიც და თავმჯდომარეც არჩევნებმა უნდა გამოავლინოს. 

ვიღაცებს ჩემი პოზიცია არ მოეწონათ. იმდენად დაიძაბა ურთიერთობები, არ ვიტყვი ვინ, ერთ დღეს გამაფრთხილეს – აქ ჩვენ მოგიყვანეთ და ჩვენთან შეუთანხმებელი ქმედებები არ შედის ჩვენს ინტერესშიო. დავწერე განცხადება და დავტოვე რეგიონული მდივნის თანამდებობა. ორ კვირაში დამირეკეს პარტიიდან, გიორგი ვაშაძემ დაგნიშნა თავის თანაშემწედ პარლამენტშიო. ასე დაიწყო გიორგი ვაშაძის და ჩემი თანამშრომლობა. 

ვინაიდან მაშინ პარტიასთან ორივეს გაგვიფუჭდა ურთიერთობა, მერე ერთად დავიწყეთ ახალგაზრდული პროექტები. 2014 წელს გიორგი ვაშაძემ ინოვაციებისა და განვითარების ფონდი დააარსა და იქ ჩავერთე მეც. 

ერთი ასეთი პროექტიც გვქონდა – უცხოეთში განათლებამიღებულმა რამდენიმე ახალგაზრდამ გამოთქვა სურვილი, აქ ლექციები ჩაეტარებინა. გადავწყვიტეთ რეგიონებში წავსულიყავით და არაფორმალური განათლების კუთხით გვემუშავა. მიზანი იყო ახალგაზრდებისთვის გვესწავლებინა ლიდერობა, სწორი ორიენტაცია პროფესიის შერჩევის დროს, საჯარო გამოსვლების მანერა და ა.შ. გიორგი ვაშაძეს უკრაინაში ჰქონდა პროექტები, იქიდან აღებულ ჰონორარს აქაურ პროექტებს ახმარდა. ჩემი მანქანით ოთხი სპიკერი მივდიოდით რეგიონებში. ვატარებდით შეხვედრებს საქართველოს თითქმის ყველა ქალაქში. 

– შედეგი მოჰქონდა? 

– ხალხში ინტერესი გამოიწვია. მაგალითად, ინდიანას უნივერსიტეტის დამთავრებული სპიკერი გვახლდა, რომელიც საჯარო გამოსვლების შესახებ ელაპარაკებოდა ახალგაზრდებს. მე სამართლებრივი კუთხით მქონდა გამოსვლები, ასევე კონსტიტუციის ირგვლივ და ადამიანის უფლებებს ვუხსნიდი შეხვედრებზე მოსულებს. მთელი საქართველოს მასშტაბით დავდიოდით. ზუსტად მახსოვს, რომ 50.000 კილომეტრი გავიარეთ ჩემი მანქანით. 
     

გიორგი ვაშაძეს 2011 წლიდან ჰქონდა ჩამოყალიბებული „კომპიუტერის ცოდნის გამავრცელებელი საზოგადოება“. შემორჩენილი ჰქონდა რამდენიმე კომპიუტერი და ამ პროექტზეც ვისაც ვხვდებოდით, თან ვეუბნებოდით, ვისაც გინდათ კომპიუტერი, ინტერნეტი და სწავლა – მოგიტანთ. 

მახსოვს, ერთხელ, თიანეთში მივდიოდით, გზად გათოვდა, დაგვაგვიანდა 2 საათით. თურმე რომ გაიგეს, პოლიტიკოსთან არის დაკავშირებული ეს შეხვედრა, სკოლის დირექტორმა პროექტში მონაწილე ბავშვები სკოლიდან გამოყარა. ეს ბავშვები არ წასულან სახლებში, რადგან იცოდნენ, რომ მათთვის კომპიუტერი მიგვქონდა და სხვადასხვა თემებზეც უნდა გველაპარაკა. ნახევრადდანგრეულ მოსაცდელში ეს ოცი ბავშვი 2 საათი გველოდებოდა. მათი შემყურე დავრწმუნდი, რომ ამ ქვეყანას აქვს მომავალი. 

ამის მერე უფრო დიდი იდეა დავისახეთ და სოფელ გორდში გავაკეთეთ საზაფხულო ბანაკი, სადაც 6.000 სტუდენტს და სკოლის მოსწავლეს უმასპინძლა გიორგი ვაშაძემ. არც სანაცვლოდ ხმის მიცემა გვითხოვია არავისთვის, ამას ვერავინ დაგვაბრალებს. ფონდი დღესაც მუშაობს. 

– „სტრატეგია აღმაშენებელმა“ ბოლო საპარლამენტო არჩევნებში დამოუკიდებლად 4 მანდატის მოგება შეძელით. ამჟამად, „ნაციონალურ მოძრაობასთან“ გააფორმეთ კოალიცია. ეს ნიშნავს, რომ 2024-ში ერთიანი სიით გახვალთ არჩევნებზე? 

– ჩვენ ვცადეთ დამოუკიდებლად მონაწილეობა და შევეჯახეთ მთავარ პრობლემას. ქვეყნის განვითარების იდეების კონკურენციის ან პროექტების პრობლემა კი არ გვაქვს – ეს ყველაფერი დამუშავებული გვაქვს, მაგრამ ხალხამდე მიტანაა საჭირო. აუცილებელია დიდი რესურსი – კოორდინატორი, აგიტატორი, მედია რეკლამა, რომელსაც ფული უნდა გადაუხადო. კანონში კი წერია, რომ ყველა პარტია თანასწორია, მაგრამ თანასწორობა ბუტაფორიაა თუ შენ ფინანსურ კონკურენციას ვერ გასწევ, ოღონდ ეს ისეც არ გავიგოთ, რომ ფული ყველაფერია არჩევნებში.
 
მიკვირს ჩემი კოლეგების, რომლებიც გვეუბნებიან, „ნაციონალურ მოძრაობასთან“ ხომ არ აითქვიფებითო? თუ ქვეყანა ევროპულ პერსპექტივას კარგავს, რა დროს პარტიული იდენტობის გადარჩენაა? მართლა ძალიან მიყვარს ბრენდი „სტრატეგია აღმაშენებელი“, გიორგი ვაშაძესთან ერთად მეც მაქვს მონაწილეობა მიღებული მის შექმნაში, ლოგო და სახელიც ერთად მოვიფიქრეთ და კონცეფციაც ერთად დავწერეთ, მაგრამ ახლა ერთიანობაა მთავარი. 

როგორც ზვიადისთვის და მერაბისთვის თავისუფლება იყო ეროვნული იდეა, დღეს ევროპა არის იგივე მასშტაბის იდეა. უნდა ვუთხრათ ყველას, რომ ევროპა არის მშვიდობა, ჩვენი ტერიტორიული მთლიანობის გარანტი. თუ ამას ვერ აცნობიერებ, პოლიტიკაში არ უნდა იყო. მაგრამ არიან პროდასავლური პარტიები, რომლებსაც პირველ რიგში ის აღელვებთ, ერთიანობის შემთხვევაში ვისი ბრენდი იქნება მთავარი. 

გაერთიანებული შტაბი შევქმენით, გიორგი ვაშაძეა შტაბის უფროსი, მუდმივ კოორდინაციაში ვართ უსამართლოდ ტყვეობაში მყოფ სააკაშვილთან, დავიქირავეთ ამერიკული კომპანია, იქ არიან კონსულტანტები, რომლებიც ბორის ჯონსონის მრჩევლები იყვნენ. 

საარჩევნო ანალიზი გავაკეთეთ. „ქართული ოცნება“ რა მესიჯით ცდილობს ხალხის დაჯერებას? მშვიდობა გამოაცხადეს პროდუქტად, რომელიც თითქოს თვითონ შექმნეს. ყველა ავტოკრატი ამას ამბობს, მე თუ არ ვიქნები, არეულობა დაიწყებაო; ასევე, ოპონენტებზე ამბობენ „ესენი არიან ჩვენი ეროვნულობის და სარწმუნოების მტრებიო“. ვინ მეუბნება მაგას, სტიქაროსანი ვიყავი 8 წელი. ქრისტიანობით და რწმენით მანიპულირება არ არის ქრისტიანობა. არ მჯერა კამერების წინ პირჯვრის გადაწერის და სხვის დასანახად ლოცვის. 

– ევროკავშირის კანდიდატის სტატუსი მოგვცეს. თქვენი შეფასებით, ვისი დამსახურებაა: უკრაინაში ომის და ევროპის მხრიდან საქართველოს მიმართ ავანსად ნდობის გაცემის თუ ხელისუფლების, ან თუნდაც ხალხის? 

– მადლობა ქართველ ხალხს, უკრაინას და უკრაინაში მებრძოლ ქართველ ბიჭებს. ევროპა არის ნამდვილი მშვიდობა და უსაფრთხოება. ფაქტია, ქართველმა ხალხმა მოუგო ხელისუფლებას და აიძულა ეღიარებინა დამარცხება და ეზეიმა ევროკავშირის კანდიდატის სტატუსის მიღება. 

– თუ გაქვთ მოლოდინი, რომ ევროკავშირის რეკომენდაციებს, რომელიც ჯერ „12 რეკომენდაცია“ იყო, შემდეგ „9 დათქმა“, „ქართული ოცნება“ შეასრულებს და უკვე მოლაპარაკებების გახსნის ეტაპზე გადავა?
 
– იმიტაციას შექმნის, თითქოს ასრულებს. რაც თქვეს, 12 რეკომენდაციიდან 3 შესრულდაო, რომელიც არაპოლიტიკურია. ქალთა ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლასთან დაკავშირებული რეკომენდაცია, სახალხო დამცველის დანიშვნა და საქართველოს სასამართლოების მიერ სტრასბურგის სასამართლოს გადაწყვეტილებების აღსრულება. არცერთი მათგანი „ქართული ოცნებისთვის“ არ იყო გადამწყვეტი მნიშვნელობის. ყველა დანარჩენი რეკომენდაცია: პოლარიზაციის დასრულება, დეოლიგარქიზაცია, საარჩევნო რეფორმა, ანტიკორუფციული პოლიტიკის გაძლიერება და ა.შ, სადაც პოლიტიკური ინტერესი იყო – არ შეასრულა და არ შეასრულებს. აქედან კარგი გამოსავალი 2024 წლის არჩევნებია, რომ შევცვალოთ ხელისუფლება და დაჩქარებული წესით გავხდეთ ევროკავშირის წევრი. 

– მოლაპარაკებების გახსნის მოლოდინი არ გაქვთ? 

– გაიხსნება მოლაპარაკებები, მაგრამ „ქართული ოცნება“ არცერთ შემთხვევაში არ და ვერ შეიყვანს საქართველოს ევროკავშირში. რატომ? იმიტომ რომ მათ თქვეს – ევროპას გვირჩევნია მურუსიძის სასამართლო, ანტიკორუფციულ პოლიტიკას გვირჩევნია კორუფცია, გვირჩევნია სახელმწიფოს ხარჯზე ჩარტერული რეისებით ვიფრინოთ, ევროპაშიც ვიაროთ და არც ევროპული მანქანები მოვიკლოთო, უფრო მეტიც, არა მხოლოდ ევროპას, საქართველოსაც კი ურჩევიათ ივანიშვილი. ქვეყანა თუ ევროკავშირის წევრი გახდება, ესენი ვეღარ მოიპარავენ და მაგას დათანხმდებიან? 

– „სახელმწიფო მოხელე“ ჰქვია ჩვენს რუბრიკას. თქვენი შეფასებით, როგორ იცვლება დამოკიდებულება ამ ინსტიტუტის მიმართ უშუალოდ სახელმწიფო მოხელეების მიერ და ჩინოვნიკებს თუ აქვთ გააზრებული ის პასუხისმგებლობა, რასაც ეს პოზიცია აკისრებთ? 

– "ნაციონალური მოძრაობის" მმართველობისას, სახელმწიფო მოხელეებში ინიციატივა იყო წახალისებული. თავდაცვის სამინისტროში ვიყავი, პარლამენტში, აუდიტის სამსახურში თუ გუბერნიაში, სულ მოძრაობა და „დრაივი“ იყო. პარლამენტში მუშაობისას, გვიანობამდე ვრჩებოდი და მეტროს დაკეტვის დროს ვუყურებდი, რომ არ დამგვიანებოდა. „ქართული ოცნების“ შემთხვევაში სახელმწიფო მოხელეებისთვის ინიციატივა დასჯადია. არც არავინ იჩენს ინიციატივას. მხოლოდ ხელფასიდან ხელფასამდე, ტენდერიდან ტენდერამდე არიან; სად დაისვენონ, სად ჩაიცვან, სად მოიპარონ – სულ ესაა ამათი ამოცანა. 

– როგორ შეაფასებდით მიხეილ სააკაშვილის მდგომარეობას როგორც პატიმრის, და პერსპექტივას – როგორც პოლიტიკოსის? 

– ყოველთვის კარგი ურთიერთობა მქონდა მიხეილ სააკაშვილთან, განსაკუთრებით 2018 წლიდან. საპრეზიდენტო არჩევნების წინ კოალიცია „ძალა ერთობაშია“ ჩამოვაყალიბეთ. მაშინაც გიორგი ვაშაძე იყო შტაბის უფროსი. თვითმმართველობის არჩევნებზე 17% ჰქონდა „ნაცმოძრაობას“ ნაჩვენები, გამოყოფილი იყო „ევროპული საქართველო“, პარტია თითქმის დაშლის პირას იყო მისული, მაგრამ ყველამ ერთად შევძელით, დავაყენეთ ფეხზე და 38%-მდე აიღო გრიგოლ ვაშაძემ. ახლა უკეთეს პირობებში ვართ. ბოლო შედეგით 30%-ია მხარდაჭერა და გვჯერა გავაუმჯობესებთ. 

ოღონდ, უნდა ვთქვათ, რომ "ნაციონალური მოძრაობა" არის მიხეილ სააკაშვილის პარტია და სწორედ მას აქვს ელექტორალური წონა. ეს არის რეალობა. 

რაც შეეხება პოლიტიკურ პერსპექტივას, სააკაშვილს ვხედავ დიდ პოლიტიკაში. არ ვთვლი, რომ წარსულის პოლიტიკოსია. იმ მასშტაბის ელექტორალური წონა აქვს და იმდენი აქვს ქვეყნისთვის გაკეთებული, რომ ვერ გადაიქცევა ვიღაცის ნება-სურვილზე მოსიარულედ. ახლა მთავარია, ადამიანი გადარჩეს. 

რაც შეეხება გამარჯვების ფორმულას, „გამარჯვების კოალიცია“ ქართველ ხალხთან ერთად აუცილებლად მიაღწევს საბოლოო გამარჯვებას, რადგან ჩვენ ვიპოვით საერთოს არა მხოლოდ ჩვენი პარტიების მხარდამჭერებთან, არამედ ყველა იმ ადამიანთან, ვისთვისაც ძვირფასია საქართველო, ქვეყნის მომავალი, ძვირფასია საკუთარი ოჯახების და შვილების მომავალი; ვისაც სჯერა და სურს ერთიანი, ძლიერი, ევროკავშირის წევრი საქართველო. 

– მიხეილ სააკაშვილის გათავისუფლების შანსს თუ ხედავთ? 

– სალომე ზურაბიშვილმა რომც შეიწყალოს, მაინც ახალ ბრალს წარუდგენენ და არ გამოუშვებენ – ასე ვფიქრობ. ახლა უნდა გადარჩეს, როგორც გვწერს და ამბობს, არის მხნედ. გათავისუფლების ყველაზე კარგი შანსი არჩევნების მერეა. 

– იმ შემთხვევაში, თუ ოპოზიციამ მოიგო. 

– რომ ვთქვა, მხოლოდ ჩვენ ავიღებთ 51%-ს, მოვატყუებთ ხალხს. მაგრამ, ოპოზიციური კოალიცია თუ გამსხვილდება, მოიგებს. თუ 2020 წლის არჩევნების მსგავსად ოპოზიციური პარტიები ცალ-ცალკე გავლენ, 2-3 პარტიის გარდა, ბარიერს ვერავინ გადალახავს. 

"ქართულ ოცნებას" ფულით ვერ მოუგებ. პირველი, სწორედ მაგ რესურსის წყარო გადაუკეტა ოპონენტებს. 800 ლარამდე უჯდება თითო ხმა, მაგრამ ახერხებენ ამ რესურსის მობილიზებას. 

ბოლო მდგომარეობით, „ოცნების“ რეიტინგი შემცირებულია. 

ჩვენ გეოპოლიტიკური არჩევნების წინაშე ვართ. ბევრი უშვებს იმ შეცდომას, რა შეცდომასაც მეც ვუშვებდი წლების მანძილზე. არჩევნებს ჩვენ ვუდგებოდით კლასიკური ევროპული დემოკრატიის სტანდარტებით. კონსულტანტებიც, ვინც გეგმავს კამპანიას, კლასიკურ კამპანიებს გეგმავენ. არის პარტია, უნდა შეხვიდე კონკურენციაში, იდეების მარკეტია და უნდა აჯობო. ჯერ ერთი, საქართველოში მხოლოდ იდეების შეჯიბრი არ არის და მეორეც – შენ „ქართულ ოცნებას“ როგორც პარტიას კი არ ებრძვი, ებრძვი ხელისუფლებაში შეზრდილ ინსტიტუციას, უპირისპირდები რუსულ პროპაგანდას. 

კანდიდატის სტატუსის მოცემა სწორედ რომ რუსეთისთვის სილის გაწვნის ტოლფასია. სტატუსი რომ არ მოეცათ, გამოიყენებდა რუსული პროპაგანდა და იტყოდა, რომ სტატუსი არ მოგვცეს, ევროპამ მიგვატოვაო. 

ახლა არსად მიდის ევროპა, არც რუსეთს გაუმარჯვია, მარცხდება. საქართველოდან კი თავისუფლების და ევროპის იდეამ გაიმარჯვა. 

ჩვენი მიზანია საქართველომ ევროკავშირთან ერთად მოიპოვოს მშვიდობიანი ცხოვრებისა და განვითარების უფლება. 

– სალომე ზურაბიშვილის ბოლოდროინდელი პროევროპელობა რეალურია თუ ესეც ივანიშვილის თამაშად მიგაჩნიათ? 

– ზურაბიშვილის პროევროპელობას კითხვის ნიშნის ქვეშ არ ვაყენებ. შეკითხვები გვქონდა ბიძინა ივანიშვილთან კონტაქტთან დაკავშირებით. ივანიშვილი არ არის ისეთი ბრიყვი, რომ მხოლოდ ერთ პოლუსს დაეყრდნოს. სალომე სჭირდებოდა დასაბალანსებლად – ასე ვამბობდით. მაგრამ, ასევე ჩერჩილიც უნდა გავიხსენოთ, რომელიც ამბობდა, რომ პოლიტიკაში არ არსებობს მუდმივი მტრები და მეგობრები. მე ვფიქრობ, სალომეს საკმაოდ აქვს პოლიტიკური ამბიცია. 

– გაქვთ მოლოდინი, რომ შეიძლება რამე ისეთი ნაბიჯი გადადგას, რაც ივანიშვილის ინტერესებს ეწინააღმდეგება? 

 ის არის ევროპაში, ემიგრანტების ოჯახში გაზრდილი. შეიძლება, „სისხლის ყივილმა“ იმუშაოს და თავისუფლებისკენ წავიდეს, დამოუკიდებელი პოლიტიკური თამაში სცადოს. მით უმეტეს, 2024 წლის არჩევნები ამის შესაძლებლობას აძლევს.
 
– როგორ ფიქრობთ, საკუთარ თავს სახელმწიფო სამსახურში უკეთ გრძნობთ თუ კერძო სექტორში, სადაც ასევე გაქვთ მუშაობის გამოცდილება? აგრეთვე, მომავლის გეგმები როგორია – პოლიტიკაში ხანგრძლივად ყოფნას აპირებთ? 

– ზოგადად, ხალხი წყვეტს ვინ წავა და ვინ დარჩება პოლიტიკაში. ასე მგონია, რომ ჩვენს გუნდს, „სტრატეგია აღმაშენებელს“ ჯერ არ გვითქვამს ჩვენი მთავარი სიტყვა. ოპტიმისტურად ვარ განწყობილი. საქართველო უნდა გახდეს ევროპის ნაწილი, უნდა იყოს ძლიერი ქვეყანა და აფხაზეთი და სამაჩაბლო ერთიანი საქართველოს შემადგენლობაში ვნახოთ. 
     

– წეღან ამბობდით, რომ პოლიტიკაში მუდმივი მტრები და მეგობრები არ არსებობენო. თუ გაქვთ მოლოდინი, რომ დღევანდელი „ქართული ოცნების“ წარმომადგენლებთან მომავალში თანამშრომლობას შეძლებთ? 

– „რუსული კანონის“ დამტკიცებამ გამოაჩინა, რომ „ოცნებაში“ ყველა ერთნაირად არ ფიქრობდა. რამდენიმე მათგანს ეყო გამბედაობა და კანონს მხარი არ დაუჭირა. ამის გამო დაისაჯნენ კიდეც, რადგან საკუთარი აზრის ქონა „ქართულ ოცნებაში“ დანაშაულად ითვლება. „ქართულ ოცნებაში“ კიდევ არიან ადამიანები, რომლებიც ყველაფერზე ხელის მომწერები არ არიან. კი მისცეს ხმა „რუსულ კანონს“, მაგრამ, მე მაინც ადამიანში სიკეთის გამარჯვების მჯერა. 

– ოჯახის შესახებ რას გვეტყვით? 

– ოჯახი და შვილები ჩემთვის ყველაფერია, მაგრამ ვერიდები პოლიტიკაში ჩემი ოჯახის და ბავშვების ზედმეტად შემოყვანას. ეს არის ჩემი არჩევანი. 

– თავისუფალ დროს როგორ ატარებთ? 

– თავისუფალ დროს ჩემთვის მარტო ყოფნა და ფიქრი მირჩევნია. ადრე უფრო მეტს ვკითხულობდი, ახლა ნაკლები დრო მაქვს. ზოგი რომ ამბობს, ნადირობა მიყვარსო, მე არ მანიჭებს სიამოვნებას, რამის მოკვლა არ მიზიდავს. 

– სპორტი თუ გაინტერესებთ? 

– ბავშვობაში ვჭიდაობდი. 1990 წელს, ჯერ კიდევ საბჭოთა კავშირი იყო, მე და ჩემი ძმა საქართველოს ნაკრებთან ერთად ვიყავით მოსკოვში და გავხდით ტურნირის პრიზიორები. ეროვნული მოძრაობის, სამფერიანი დროშაშემოხვეულები ავედით დაჯილდოებაზე. მაგრამ, 1993 წლიდან, ქვეყანა რომ აირია, აღარ მიჭიდავია. 

ამჟამად, სოფელში როცა ჩავდივარ, ფეხბურთს თუ ვითამაშებ ხოლმე. ასევე მიყვარს ფეხით სიარული და ცხენით ჯირითი. 

ესაუბრა თემურ იობაშვილი