ააფი
ბიზნესმენი
გამოწერა
კონსალტინგი
წიგნები
კონტაქტი
ბიზნესი (საქართველო)
ბიზნესი (უცხოეთი)
სახელმწიფო მენეჯმენტი
სამეწარმეო მენეჯმენტი
ინტერვიუ
სხვადასხვა
შეკითხვა რედაქციას
ბიზნესი (საქართველო)
გვექნება თუ არა საზეიმო განწყობა თბილისის ახალი აეროპორტის გახსნის მერე?
#3(11), 2006
საქართველოს პრეზიდენტი შანსს არ უშვებს, ყურადღება არ გაამახვილოს მისი პრეზიდენტობის პირველი ვადის განმავლობაში მიღწეულ შედეგებზე და სამომავლო არჩევნებისთვის ახალი დაპირებები არ გაახმოვანოს. მიღწევები არის, მაგრამ მოსახლეობაზე თანდათან უფრო და უფრო გამაღიზიანებელი ხდება განუწყვეტლად ამის ხაზგასმული აფიშირება. ამას განსაკუთრებით საზღვარგარეთ მცხოვრები ქართველები ამჩნევენ, როცა საქართველოში ჩამოდიან. `ვერ გავიგე, აქ სულ არჩევნებია თუ რატომ არის გაუთავებელი პიარ-კამპანიები ამ ქვეყანაში?~ _ მკითხა გაოცებით უცხოეთშიი მცხოვრებმა ერთ-ერთმა ჩემმა ნაცნობმა თბილისში ყოფნის დროს.

რატომ აშენებენ ახალ აეროპორტს

ბოლო წელიწადნახევარია, რაც ყურადღების ცენტრშია თბილისის ახალი საერთაშორისო აეროპორტის მშენებლობა, რომელიც სააკაშვილის პრეზიდენტობის პირველ ვადაში უნდა დასრულდეს. ახალმა აეროპორტმა უცხოეთიდან ჩამომსვლელებს საქართველოს აღმშენებლობის შესახებ პირველი შთაბეჭდილება უნდა შეუქმნას. დღევანდელ საქართველოში თითქმის ყველაფრის მშენებლობა არჩევნებს მჭიდროდ უკავშირდება. ამას მოწმობს ის, რომ პროექტით ადრე გახმოვანებული რიცხვი, ახალმა აეროპორტმა საათში 1500 მგზავრი უნდა გაატაროსო, ნაციონალურმა მოძრაობამ ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებთან დაკავშირებით დაბეჭდილ ჟურნალში უკვე საათში 2000 მგზავრამდე გაზარდა. როგორც ჩვენ გავარკვიეთ, ახალი აეროპორტისთვის 1500 მგზავრის გატარებაც ფანტასტიკის სფეროა, მაგრამ როგორც ჩანს, დაპირება ძალიან ადვილია, არჩევნების წინ ხალხის გაბრუება კი _ ჩვეულებრივი ამბავი.
აეროპორტის მშენებლობა მეორე წელია მიმდინარეობს და მშენებელ კომპანიასთან გაფორმებული კონტრაქტის მიხედვით წელს, ნოემბერში უნდა დასრულდეს. თანამედროვე აეროპორტი, ცხადია, ქვეყნისთვის ძალიან კარგია, მაგრამ რამდენად არის აუცილებელი საქართველოს დონეზე განვითარებული ქვეყნისთვის ახალი აეროპორტის აშენება, რომელიც 62 მილიონი აშშ დოლარი ჯდება და თანაც, ბევრი ექსპერტის შეფასებით, მშენებელ კომპანიას მართვის უფლებით საკმაოდ კაბალური პირობებით გადაეცემა?
წლების წინ დაწყებული და არაერთხელ ჩაშლამდე მისული მშენებლობის თემა დღეს კვლავ ყურადღების ცენტრშია. აეროპორტზე საუბრისას ოპოზიცია თავისას ამტკიცებს, ხელისუფლება თავისას გაიძახის და დღემდე გაუთავებელი კამათია გაჩაღებული ამ მშენებლობის მიზანშეწონილობის შესახებ. რეალურად რა ხდება აეროპორტის მშენებლობის მიღმა და რა არასწორი ნაბიჯები გადადგა საქართველოს ხელისუფლებამ, ამ თემით ჩვენც დავინტერესდით. 
თბილისის საერთაშორისო აეროპორტის ირგვლივ აჟიოტაჟი მისი მშენებლობის დაწყებამდე ბევრად ადრე ატყდა. მიხეილ სააკაშვილმა ახალი აეროპორტის აშენების სურვილი პრეზიდენტობის საწყის ეტაპზევე გამოხატა. თუმცა, სანამ სააკაშვილი ამ სურვილს ხმამაღლა გამოაცხადებდა, მანამდე ის იყო ცნობილი, რომ შევარდნაძის პრეზიდენტობისას არსებული აეროპორტის რეკონსტრუქციაზე დაახლოებით 15 მილიონი დოლარი დაიხარჯა. ახალმა პრეზიდენტმა კი ახალ მთავრობასთან ერთად ახალი აეროპორტის აშენების საკითხი დააყენა დღის წესრიგში, რომლის დაწყებამდე გაირკვა, რომ რამდენიმე წლის წინ 15 მილიონად გარემონტებული აეროპორტი საერთოდ გაუქმდებოდა.
რაც ხელისუფლებაში მიხეილ სააკაშვილის გუნდი მოვიდა, მთავრობის წევრები და ყველაზე მეტად კი თავად პრეზიდენტი ხშირად დადიან საზღვარგარეთ. ახალი ხელისუფლება მოსვლისთანავე უცხოეთში უამრავ ეკონომიკურ ფორუმებს მართავდა და ინვესტორების მოსაზიდად მსოფლიოს ყველაზე განვითარებულ ქვეყნებშიც ხშირად მოგზაურობდა. ცხადია, ლონდონის `ჰიტროუს~ და პარიზის `ორლის~ აეროპორტების შემდეგ თბილისის აეროპორტი ძალიან საწყლად გამოიყურებოდა, ჰოდა, მიხეილ სააკაშვილს სურვილი გაუჩნდა, თბილისსაც ასეთივე თანამედროვე სტანდარტების შესაბამისი აეროპორტი ჰქონოდა.
საზღვარგარეთიდან თბილისში ჩამოფრენილი მგზავრი ჩვენს დღევანდელ აეროპორტსა და თანამედროვე აეროპორტებს შორის ერთ-ერთ პირველ მნიშვნელოვან განსხვავებას იმას აღმოაჩენს, მგზავრს თვითმფრინავიდან ჩამოსვლა ტრაპის მეშვეობით ჯერ აეროპორტის ეზოში რომ უხდება და შემდეგ ავტობუსის საშუალებით უნდა მიაღწიოს აეროპორტის შენობამდე. ულტრათანამედროვე აეროპორტებში თვითმფრინავი ისე ახლოს მიდის აეროპორტის ტერმინალის შენობასთან, რომ მგზავრი პირდაპირ მოსაცდელი დარბაზიდან, ეზოში გაუსვლელად შედის თვითმფრინავის სალონში და თვითმფრინავის სალონიდან გამოსვლისასაც ეზოში სეირნობის გარეშე ხვდება შენობაში.
აღსანიშნავია, რომ ახალი აეროპორტის აშენების იდეა შევარდნაძის პრეზიდენტობისასაც განიხილებოდა. აეროპორტის მშენებლობის სავარაუდო თანხა თავიდან ასეულ მილიონამდე იყო, მოგვიანებით კი თანხა 70 მილიონამდე შემცირდა, თუმცა ეს თანხა ინვესტორს უნდა მოენახა და დახარჯული თანხა სამაგიეროდ აეროპორტიდან უნდა ამოეღო. მაგრამ წინა ხელისუფლებამ მშენებლობა ვერ გარისკა.
ახალი და თანამედროვე რომ აეროპორტიც კარგია და მოცეკვავე შადრევნებიც რომ მშვენიერი სანახავია, საკამათო არ არის. თუმცა სხვა საკითხია, რამდენად არის სასწრაფო და აუცილებელი ახალი აეროპორტის მშენებლობა საქართველოსთვის, რომელიც სიღატაკის ზღვართან მყოფი ქვეყნების სიაშია შეყვანილი. ახალი აეროპორტის მშენებლობის მთავარი მიზეზი პრეზიდენტმა სააკაშვილმა 2 წლის წინ იმით დაასაბუთა, რომ საქართველოდან გამგზავრების და ჩამოსვლის დიდ ნაკადს ძველი აეროპორტი უბრალოდ ვერ აუვიდოდა და მგზავრთა ნაკადს ვერ მოემსახურებოდა. როგორც ხელისუფლებაში აცხადებდნენ, თბილისს სჭირდებოდა ისეთი აეროპორტი, საათში დაახლოებით 1500 მგზავრს რომ გაატარებდა და მშენებლობაც, რასაკვირველია, დაყოვნების გარეშე უნდა დაწყებულიყო.
თუმცა, რაც შეეხება მგზავრთა დიდი ნაკადის მომსახურებას, ამაზე სხვა მოსაზრებაც არსებობს. შევარდნაძის პრეზიდენტობისას გარემონტებულ აეროპორტზე სამოქალაქო ავიაციის საერთაშორისო ორგანიზაცია იკაო (IჩAO) 1998 წლის დასკვნაში წერს, რომ `1996 წელს ჩატარებული რეკონსტრუქცია წარმატებულად მიაჩნიათ და ამიტომ ახალი, ცალკე მდგომი აეროპორტის მშენებლობა არ განიხილება~. დასკვნაში ასევე მითითებულია, რომ მგზავრთა რაოდენობა საათში 1000 ადამიანამდეც რომ გაიზარდოს, განახლებული აეროპორტი მომსახურებას შეძლებს და მგზავრთა ნაკადი თუ კიდევ უფრო მოიმატებს, ახალი ტერმინალის მშენებლობის გარეშეც შესაძლებელია აეროპორტის შენობის გაფართოვება და მეტი მგზავრის მომსახურებისთვის აუცილებელი პირობების შექმნა.
მიუხედავად ამისა, სააკაშვილმა მაინც ახალი აეროპორტის მშენებლობა ისურვა და შარშან იანვარშივე მთავრობის სხდომაზე ახალი აეროპორტის სავარაუდო მაკეტის ფოტოც ააფრიალა. ფოტოზე საკმაოდ ავანგარდული ფორმის ტერმინალი იყო გამოსახული, თუმცა პრეზიდენტის ხელში არსებული ფოტო ფოტოდვე დარჩა. მას შემდეგ უამრავი პროექტი შეიცვალა და როგორც ავიაციაში მყოფი ზოგიერთი ადამიანი ამბობს, დღეს საკმაოდ მდარე ხარისხის აეროპორტის მშენებლობა მიმდინარეობს.

მშენებლობის ტენდერის პერიპეტიები

ეკონომიკის სამინისტროს გამოცხადებულ ტენდერში რამდენიმე ქვეყნის წარმომადგენელმა კომპანიებმა მიიღეს მონაწილეობა. 2005 წლის გაზაფხულზე ტენდერში გამარჯვებულად თურქული კონსორციუმი `ჩელები~ გამოაცხადეს. თანამედროვე სტანდარტების თბილისის აეროპორტის მშენებლობის უფლება მაშინ სამი კომპანიისგან შემდგარმა კონსორციუმმა მოიპოვა. ამერიკულ `ეი ენდ ჯეი~-ს აეროპორტის მართვა უნდა განეხორციელებინა, თურქულ `ჩელები~-ს _ პროექტის ფინანსური უზრუნველყოფა, ხოლო ლუქსემბურგის `ჯი-თი-ეს~-ი აეროპორტის მშენებლობასა და ინფრასტრუქტურაზე უნდა ყოფილიყო პასუხისმგებელი. გამარჯვებულ კონსორციუმს მშენებლობა 2005 წლის მაისის ბოლოს უნდა დაეწყო და 12 თვეში დაესრულებინა. ანუ აქცენტი კეთდებოდა იმაზე, რომ ახალი აეროპორტის გახსნა 26 მაისს, საქართველოს საქართველოს დამოუკიდებლობის დღეს დამთხვეოდა.
როგორც ბოროტი ხმები ამბობენ, ახალი აეროპორტის აშენება ვიღაცისთვის დიდი ფულის შოვნის შანსი იყო და ამ დიდ ფულთან თამაშმა შეიწირა გერმანული კომპანია, რომელმაც თბილისის აეროპორტის მშენებლობაში მონაწილეობის სურვილი გამოხატა. მაშინდელ ტენდერზე უამრავი პასუხგაუცემელი კითხვა დარჩა. ტენდერში გამარჯვებულად თურქული კომპანია `ჩელები~-ს გამოვლენას არაოფიციალურად აქაური `კრიშების~ დამსახურებას უკავშირებდნენ. ექსპერტთა განცხადებით, არ შეიძლებოდა საქართველოს მთავრობას `ჩელები~-ის პირობები ყველაზე უკეთეს ვარიანტად მიეჩნია.
ატეხილი ხმაურის მიუხედავად, პრეზიდენტი მიხეილ სააკაშვილი და ასევე საქართველოს მთავრობის დანარჩენი წევრები `ჩელები~-ს მაინც კარგ პარტნიორად მიიჩნევდნენ, მაგრამ კონსორციუმის შემადგენლობაში მყოფ კომპანიებს შორის მალე პრობლემებმა იჩინა თავი. `ჩელები~-ს ლუქსემბურგული კომპანია `ჯი-თი-ეს~ გამოეყო. უკვე აშკარა გახდა, თურქული კონსორციუმი საქმის გამკეთებელი რომ არ იყო. თუმცა თურქულმა კომპანიამ ხმამაღლა განაცხადა, ლუქსემბურგული კომპანიის გარეშეც შევძლებთ მშენებლობის დაწყება-დამთავრებასო. ხელისუფლებამაც ოპონენტთა ხმაურის მიუხედავად ბოლომდე სცადა `ჩელები~-სთვის შანსი მიეცა და სააკაშვილის სურვილი, რომ 2006 წლის 26 მაისს საქართველოს ახალი აეროპორტი ჰქონოდა, როგორმე შესრულებულიყო.
ბოლოს `ჩელები~-მ ფინანსური გარანტიაც ვერ წარმოადგინა და მთავრობაც იძულებული გახდა, ბოლოს და ბოლოს, ამ კომპანიასთან ურთიერთობა გაეწყვიტა. ამის შემდეგ ყოველგვარი ხმაურის გარეშე აეროპორტის აშენების უფლება ტენდერში მონაწილე და თავის დროს საქართველოს მთავრობისავე დაწუნებულ ასევე თურქულ კომპანია `ტავ-ურბანს~ გადაულოცეს და სწორედ ამ კომპანიასთან გააფორმა კონტრაქტი საქართველოს მთავრობამ 2005 წლის 6 სექტემბერს.

საქართველოს მთავრობამ თურქულ კომპანიას მილიარდების კეთების საშუალება მისცა

საბოლოო მონაცემებით, `ტავ-ურბან~-მა, რომელმაც საქართველოში `ტავ-ჯორჯია~ დააფუძნა, სახელმწიფოსთან გაფორმებული კონტრაქტის მიხედვით მიიღო თბილისის აეროპორტის მართვის უფლება 20 წლის ვადით. ამის სანაცვლოდ თურქულმა კომპანიამ უნდა ააშენოს თბილისის აეროპორტი და ამისთვის დახარჯოს 62 მილიონი დოლარი, ხოლო ბათუმის აეროპორტის მშენებლობას კი 28,5 მილიონი დოლარი უნდა მოახმაროს. 
ახალი აეროპორტების მშენებლობისთვის კრედიტის აღება თურქულმა `ტავ-ჯორჯიამ~ ევროპის განვითარების და რეკონსტრუქციის ბანკისგან (IBღD) და საერთაშორისო საფინანსო კორპორაციისგან (IFჩ)  გადაწყვიტა და მაისში ხელშეკრულებაც გააფორმა 27-27 მილიონი დოლარის სესხზე.
საქართველოს ეკონომიკური განვითარების მინისტრმა `ტავ-ჯორჯია~-ს მიმართ მხარდაჭერა ღიად გამოხატა. ჩოგოვაძის თქმით, საქართველოს მთავრობა მხარს უჭერს `ტავ-ჯორჯია~-ს, რომ ამ საფინანსო ინსტიტუტებისგან აიღოს სესხი. თუმცა როგორც თავად კომპანიაში განაცხადეს, საქართველოს მთავრობა კომპანიის საქმიანობაში არ ერევა და არც მათ გარანტს წარმოადგენს.
როგორც საქართველოს მფრინავთა ასოციაციაში ამბობენ, საბოლოო ჯამში ეს სესხი გარკვეულწილად ისევ სახელმწიფოს და მგზავრების გადასახდელი იქნება. რაც ახალი აეროპორტის აშენება დღის წესრიგში დადგა, გაიზარდა ე.წ. მოსაკრებელი, რაც დღეისთვის ყოველ ბილეთზე 22 დოლარს შეადგენს. ანუ, ნებისმიერი მგზავრი, რომელიც თბილისის აეროპორტიდან მიფრინავს და საქართველოს ტერიტორია უნდა დატოვოს, ბილეთზე დამატებით 22 დოლარს იხდის. ეს თანხა კი აეროპორტის მმართველ კომპანიას `ტავ-ჯორჯიას~ რჩება.
თუ მთავრობას დავუჯერებთ და თბილისის აეროპორტი საათში 1500 მგზავრით იქნება დატვირთული, გამოდის მხოლოდ მოსაკრებლიდან თურქული კომპანია უზარმაზარ ფულს მიიღებს. ჩამომსვლელი და წამსვლელი მგზავრების რაოდენობა დაახლოებით თანაბარია, ამიტომ მხოლოდ 700 წამსვლელი მგზავრიც რომ ვიანგარიშოთ საათში, მაშინ 700 მგზავრის ყოველ ბილეთზე დამატებული 22 დოლარი 15400 დოლარს უდრის, დღე-ღამის განმავლობაში კი, თუ აეროპორტი მართლაც ასეთი დატვირთული იქნება, 370 000 დოლარამდე შემოსავალს მოიტანს. ეს თანხა მხოლოდ 1 წლის მანძილზე 133 მილიონ დოლარს გადააჭარბებს. ამ დროს მთლიანი ინვესტიციის მოცულობა თბილისის ახალ აეროპორტში სულ 62 მილიონი დოლარია.
მფრინავთა ასოციაციის პრეზიდენტი ალბერტ ნურბეკიანი აცხადებს, რომ საქართველოს მთავრობამ თურქულ `ტავ-ურბანთან~ კაბალური პროექტი გააფორმა და კონტრაქტის გავლენა კარგად ჩანს ავიაკომპანიებზე. საუბარია ავიაკომპანიების არათანაბარ პირობებში ჩაყენებაზე. 
ალბერტ ნურბეკიანი: `მაგალითად, 22 საათიდან დილის 6 საათამდე არათურქული ავიაკომპანიებისთვის აეროპორტის მიერ გაწეულ მომსახურებას ემატება 25 პროცენტი, ხოლო თურქული კომპანიებისთვის კი მხოლოდ 10 პროცენტი. მაგალითად, იმ ბოინგებისთვის, რომლებიც დღეს ყველაზე ხშირად დაფრინავენ თბილისის აეროპორტიდან, ტექნიკური მომსახურება არათურქულ კომპანიას 765 დოლარი უჯდება, ხოლო თურქულს 650 დოლარი. თუ არათურქული ავიაკომპანიისთვის მგზავრთა მომსახურება 415 დოლარი ღირს, თურქული კომპანიისთვის 340 დოლარს შეადგენს. ასევე მთელი მიღებული შემოსავლებიდან აეროპორტს მხოლოდ მიზერული თანხა ხვდება, დანარჩენი უზარმაზარი თანხა კი თურქებს რჩებათ. თურქული კომპანია ქართულ ავიაციას ანადგურებს. ამავე დროს, საქართველოს მოსახლეობისგან უზარმაზარ ფულს იღებს და მას ამის საშუალება კაბალური კონტრაქტის წყალობით 20 წლის განმავლობაში ექნება.~
თავად `ტავ-ჯორჯია-ში ბრალდებას უარყოფენ და აცხადებენ, რომ პირიქით, გარკვეულ შეღავათებსაც კი უწესებენ ქართულ კომპანიებს და ეს მგზავრთა რაოდებობასაც ზრდის. თუმცა მგზავრთა რაოდენობა `ტავ-ჯორჯიას~ მონაცემებითვე ძალიან მიზერულია და საათში 90 მგზავრიც სანატრელია.

როგორ გაატარებს საათში 1500 მგზავრს აეროპორტი, როცა 100 მგზავრიც სანატრელია

როგორც `ტავ-ჯორჯია~-ში ოფიციალურად განაცხადეს, თბილისის აეროპორტით დღეში საშუალოდ 2100 მგზავრი სარგებლობს. ეს კი საათში მხოლოდ 87 მგზავრს უდრის. უფრო მცირე მონაცემები აქვთ საქართველოს მფრინავთა ასოციაციაში. მათი განცხადებით, იანვარში თბილისის საერთაშორისო აეროპორტმა გაატარა 38 846 მგზავრი. ეს ციფრი საშუალოდ დღეში შეადგენს 1253 მგზავრს, რაც საათში დაახლოებით სულ 52 მგზავრს უდრის. თებარვალში მგზავრთა რაოდენობა არის 33 848. დღეში საშუალო ციფრი არის 1209 მგზავრი, ხოლო საათში კი დაახლოებით 50 მგზავრი გამოდის. მარტის მონაცემებზე დაყრდნობით თბილისის საერთაშორისო აეროპორტში საშუალოდ 52 მგზავრი სარგებლობდა. დაახლოებით ანალოგიური ციფრებია დანარჩენ თვეებშიც და გასულ წლებს რომ შევადაროთ ფრენების რიცხვი, არც ამ მხრივ არის დიდი მატება. ხელისუფლება კი ისეთი აეროპორტის მშენებლობას იწყებს სასწრაფოდ და გადაუდებლად, რომელიც საათში 1500 მგზავრს მოემსახურება.
როგორც ეკონომიკის განვითარების მინისტრი ინტერვიუებში ხშირად იმეორებს, აეროპორტის გამტარუნარიანობა მალე იქნება 1500 მგზავრი საათში. ჩვენ მგზავრთა რაოდენობის მიახლოებით გაანგარიშება ვცადეთ იმ თვითმფრინავების მოცულობის გათვალისწინებით, რომლებიც ყველაზე ხშირად დაფრინავენ თბილისის აეროპორტიდან. 
ტუ-134 იტევს 70 მგზავრს, ბოინგ-737 დაახლოებით 100 მგზავრს, ტუ-154 კი მაქსიმუმ 140 მგზავრს გადაიყვანს. ყოველ თვიმფრინავზე საშუალოდ თუ 100 მგზავრს ვიანგარიშებთ, მაშინ აეროპორტმა საათში 15 თვითმფრინავის მომსახურება მაინც უნდა შეძლოს. მაგრამ ავიაციაში ჩახედული ხალხის თქმით, მხოლოდ სამი გასასვლელის მქონე აეროპორტი საათში 15 თვითმფრინავს ტექნიკურად ვერანაირად ვერ მოემსახურება. სანამ ყოველი მგზავრი რეგისტრაციას, საბაჟო კონტროლსა და ასევე სხვა უამრავ პროცედურებს გაივლის საკმაო დროა საჭირო. ავიატორების თქმით, საათში ათასხუთასი მგზავრი რომ გაატაროს, აეროპორტს სულ მცირე 8-9 გასასვლელი მაინც უნდა ჰქონდეს. 
თურქულმა კომპანიამ გაზაფხულზე დაბეჭდილ საკუთარ სარეკლამო ჟურნალში მიუთითა, რომ თბილისის ახალი აეროპორტი წელიწადში მოემსახურება 2,5 მილიონ მგზავრს. თუ ამ ციფრს ერთ დღეზე გადავიანგარიშებთ, მაშინ გამოდის, რომ დღეში აეროპორტს შეუძლია საშუალოდ 6 850 მგზავრი გაატაროს, საათში კი მგზავრთა მაქსიმალური რაოდენობა 285 ადამიანს აღწევს. თუ აეროპორტს მხოლოდ სამი გასასვლელი ექნება, ექსპერტთა განცხადებით, საათში 285 მგზავრის მომსახურება შესაძლებელია და რეალური, მაგრამ რაც შეეხება 1500 მგზავრს, ეს მხოლოდ გაზვიადება და უაზრო დაპირებაა.
თბილისის ახალ აეროპორტს მხოლოდ სამი გასასვლელი ექნება. თუმცა თურქეთის ქალაქ იზმირის აეროპორტს, რომელიც ასევე `ტავ-ურბანმა~ ააშენა, 9 გასასვლელი აქვს. თბილისის აეროპორტის პროექტი კი ძალიან სუსტია. ამასთანავე არ შეიძლება ასეთი აეროპორტის მშენებლობა 62 მილიონი აშშ დოლარი დაჯდეს. როგორც მფრინავთა ასოციაციაში ამბობენ, `ტავ-ჯორჯია~-ს აგვისტოს დასაწყისში ჯერ კრედიტიც არ ჰქონდათ აღებული. `ეს კი იმას ნიშნავს, რომ თურქული კომპანია პროექტზე 62 მილიონს არ ხარჯავს და აეროპორტიდან მიღებული შემოსავლებიც ყოფნის იმ პროექტის განხორციელებისთვის, რასაც თბილისის აეროპორტში აკეთებენ~, - ამბობს მფრინავთა ასოციაციის პრეზიდენტი ალბერტ ნურბეკიანი. 

ინციდენტი

სექტემბერში `ტავ ჯორჯია~-ს მნიშვნელოვანი ინციდენტი შეემთხვა. მას შემდეგ, რაც ეკონომიკის განვითარების მინისტრმა აეროპორტის მშენებლობა საგანგებოდ მოინახულა, პომპეზურადაც დახვდნენ და თურქული კომპანიის და საქართველოს მთავრობის წევრებმაც კიდევ ერთხელ განაცხადეს, რომ თბილისის ახალი აეროპორტი აუცილებლად გაატარებს 1500 მგზავრს; ახალი აეროპორტი რეგიონში ყველაზე საუკეთესო შენობა იქნებოდა; და კიდევ ის, რომ საქართველომ აეროპორტის აშენება ყველაზე ღირსეულს მიანდო, რომ ორიოდე დღეში გაუთვალისწინებელი რამ მოხდა: ტერმინალის შენობის სახურავი ჩამოინგრა და 6 თურქი მუშა მოიყოლა, მათ შორის ორი ძალიან მძიმედაც დაშავდა.
`ტავ ჯორჯია~-მ მომხდარი მცირე ინციდენტად შეაფასა და განაცხადა, რომ `აეროპორტის მშენებლობა დაგეგმილი რეჟიმით გრძელდება~. თუმცა ამ შემთხვევამ ოპონენტებს კიდევ ერთხელ მისცა პრეტენზიების გამოთქმის საშუალება. მათი თქმით, ამან მშენებლობის ხარისხი წარმოაჩინა და თანაც მიუხედავად მთავრობის ხშირი ლაპარაკისა, რომ `ტავ-ურბან~-მა ქართველები დაასაქმა, ეს სინამდვილეს არ შეესაბამება. `აბა ექვსივე დაშავებული მუშა თურქი რატომ აღმოჩნდა? აქედანაც ჩანს, რომ თურქები თბილისის აეროპორტის მშენებლობაზე ქართველებს თითქმის არ ამუშავებენ~.
ბოლოს კი ერთ საინტერესო და უცნაურ ფაქტზე შევჩერდეთ: აეროპორტის მშენებლობის კონტრაქტში უამრავ სხვადასხვა პირობასთან ერთად ერთი მნიშვნელოვანი პირობაა ჩადებული. ხელშეკრულების მეთხუთმეტე პარაგრაფში მშენებლობის ვადებთან დაკავშირებით ასეთი წინადადება წერია:
`მხარეები თანხმდებიან, რომ საზეიმო გახსნის ცერემონიალი იქნება 2006 წლის 23 ნოემბერს ან მანამდე იმ შემთხვევაშიც კი, თუ მშენებლობა ვერ დასრულდება ნებისმიერი მიზეზის გამო~.
ასე რომ, როგორც ჩანს, ყველაზე მთავარი კვლავ ზეიმი ყოფილა!

თემურ იობაშვილი