ააფი
ბიზნესმენი
გამოწერა
კონსალტინგი
წიგნები
კონტაქტი
ბიზნესი (საქართველო)
ბიზნესი (უცხოეთი)
სახელმწიფო მენეჯმენტი
სამეწარმეო მენეჯმენტი
ინტერვიუ
სხვადასხვა
შეკითხვა რედაქციას
ინტერვიუ
ინტერვიუ იურიდიული ფირმა "ბეგიაშვილი და კომპანია" ხელმძღვანელთან გიორგი ბეგიაშვილთან
#3(11), 2006
მინი-დოსიე

გიორგი ბეგიაშვილი – დაიბადა 1965 წლის 19 ნოემბერს. საცხოვრებელი ადგილის შეცვლის გამო თბილისში რამდენიმე სკოლა გამოიცვალა: თავდაპირველად სოლოლაკში #39 სკოლაში დადიოდა, ბოლოს კი 150-ე სკოლა დაამთავრა. სკოლის დამთავრებისთანავე, 1982 წელს ჩააბარა თბილისის ივ. ჯავახიშვილის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტის იურიდიულ ფაკულტეტზე. უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ,  1987 წელს მოსკოვის ლომონოსოვის სახ. უნივერსიტეტის ასპირანტურაში დაუსწრებელზე ჩააბარა. ასპირანტურაში სწავლის პარალელურად საქართველოს უმაღლეს სასამართლოში მუშაობდა. 1990 წელს იუსტიციის მინისტრის – ჯონი ხეცურიანის თანაშემწედ დაინიშნა. 1992 წელს მაშინდელ სახელმწიფო საბჭოში სახელმწიფოს მეთაურის მრჩევლად გადავიდა, თუმცა მალევე თავი დაანება და ბედი ბიზნესში სცადა. წელიწადნახევარი ბიზნეს-საქმიანობით (კომერციით) იყო დაკავებული ქალაქ მოსკოვში. 

1993 წელს ინგლისში გაემგზავრა და ორი წელი ლონდონში ერთ-ერთ კერძო იურიდიულ ფირმაში – "ნაბრო ნათანსონში" ("Nაბრრო Nატჰანსონ") მუშაობდა კონსულტანტად. 1995 წელს ლონდონიდან საქართველოში დაბრუნდა და კერძო იურიდიული ფირმა _ შპს "ბეგიაშვილი და კომპანია" დააარსა, რომელსაც დღემდე ხელმძღვანელობს.

კორ. - ბატონო გიორგი, როდის დაგებადათ კერძო იურიდიული ფირმის შექმნის იდეა?

გ.ბ. _ 1995 წელს, როდესაც კერძო ბიზნესი საქართველოში ემბრიონის სტადიაში იყო, კერძო საკუთრება კი ახალი ხილი და მენტალურად ხალხის მიდგომა საკითხისადმი ისეთი, რომ თუ სახელმწიფო სამსახური არ არის, სხვა დანარჩენი არასერიოზულია. მე რაღაც გამოცდილება, რომ არ მიმეღო, შეიძლება კერძო იურიდიული ფირმის დაარსების იდეა თავში არც მომსვლოდა, მაგრამ როდესაც ლონდონში კერძო იურიდიულ ფირმაში ვმუშაობდი, იქ ვნახე, რომ საოცრად დიდი და საოცრად შემოსავლიანი ორგანიზაციებია ეს კერძო იურიდიული ფირმები. 

დღეს ყველასათვის ცნობილია ისეთი საერთაშორისო ფირმები, როგორიცაა "კლიფორდ ჩანსი", "ესტელიანგი", რომელთა ნაციონალურ კუთვნილებას ვეღარ განსაზღვრავ, ესენი წმინდა საერთაშორისო კომერციული იურიდიული და აუდიტორული კომპანიებია. 
იდეა 1993 წელს გამიჩნდა, მაგრამ რაღა თქმა უნდა, აქ როლი იმ კერძო ფირმამ ითამაშა, სადაც მე ვმუშაობდი. მათი ინტერესებიც იყო, თავიანთი ქსელის გაფართოება უნდოდათ პოსტსაბჭოთა რეგიონებში. თავდაპირველად, ფირმა მათი ხელშეწყობითა და წახალისებით გავხსენი და ჩვენ გვქონდა ასოცირება "ნავარონ ნავანსონთან", რამდენიმე პროექტი ერთობლივად განვახორციელეთ, მაგრამ მერე ისე მოხდა, რომ სხვადასხვა პროექტებში სხვა უცხოური ფირმების ინტერესები გაჩნდა. ძირითადი ნაწილი პრივატიზაციაზე მოდიოდა, ნაწილი – ნავთობზე და გაზზე. 1995-96 წლები ბიზნეს წრეებში "პირველი კავკასიური ბუმის" სახელითაა ცნობილი, როდესაც გადაწყდა, რომ ნავთობსადენს საქართველოზე უნდა გაეარა და მაშინ დაიწყო ადრეული ნავთობსადენის მშენებლობა – "ბაქო-სუფსა". მსხვილ პროექტებზე სხვადასხვა იურიდიული ფირმები მოეძალნენ. "ნაბრო ნათანსონს" ("Nაბრრო Nატჰანსონ") იმედი ქონდა, რომ ბაზარი ექსკლუზიურად ჩაუვარდებოდა, მაგრამ ასე არ მოხდა და გაშმაგებული კონკურენცია წავიდა.
მერე შიგნით "ნაბროშიც" მოხდა ცვლილებები და პოსტსაბჭოთა რეგიონებისადმი ინტერესი დაკარგეს. ნელ-ნელა უკან დაიხიეს და დაგვრჩა მხოლოდ მეგობრული დამოკიდებულება "Nაბრრო Nატჰანსონ"- თან. 1997-98 წლებიდან დამოუკიდებელ რეჟიმში მოგვიწია მუშაობა. იმ ფაქტმა, რომ ჩვენ დასაწყისშივე ვიყავით ქართულ იურიდიულ ბაზარზე, გამოცდილების მხრივ, თავისი როლი შეასრულა.

- ზოგადად რისი თქმა შეგიძლიათ საქართველოს საკანონმდებლო სისტემაზე, რა შეიცვალა დღეს?

_ ობიექტურად რომ ავიღოთ, ჩვენი საკანონმდებლო სისტემა სხვადასხვა ობიექტური თუ სუბიექტური მიზეზებითაა დამძიმებული. სუბიექტური მიზეზი იყო ის, რომ 90-იანი წლებიდან საქართველო დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ ჩამოყალიბდა და ყოველთვის იყვნენ ძალები, რომლებიც  ცდილობდნენ, რომ კანონი თავის თავზე მოერგოთ და არა თვითონ მორგებოდნენ კანონს. პრინციპში რევოლუციური ხასიათის ცვლილება მოხდა, ქვეყნის მოწყობის სისტემა რადიკალურად შეიცვალა ერთიდან მეორით. მე სულ იმას ვამბობ, რომ კერძო საკუთრების გასახელმწიფოებრიობა უფრო იოლი პროცესია, ვიდრე სახელმწიფო საკუთრების განკერძოება. რა თქმა უნდა, ძალიან რთული გასათვლელი და შესაქმნელია სრულყოფილად მარეგულირებელი კანონმდებლობა, მით უმეტეს, როცა ეს დამძიმებულია ცალკე ჯგუფების ინტერესებით, მაშინ გამოდის რაღაც საშინელება – ჰიბრიდი. მაგრამ ამ სუბიექტურსაც თავი რომ დავანებოთ, კანონშემოქმედებითი პროცესი ხანმოკლე არაა და ის მუდმივ სრულყოფას განიცდის.
ახალ სამოქალაქო კოდექსს, ესე უხეშად თუ შევადარებთ როგორც დოკუმენტს – ძველს, მე დღემდე ვამბობ, რომ ძველი უფრო სრულყოფილი იყო თავისი შინაარსით იმ პრინციპების რეგულირებისათვის, რომელიც მაშინ არსებობდა, ვიდრე ახალი სამოქალაქო კოდექსია ამ ახალი პრინციპების რეგულირებისთვის. ამას თავისი მიზეზი აქვს. საქართველოში მოქმედი კანონები ჯერ კიდევ მოითხოვს დახვეწას და ეს დაუსრულებელი პროცესია.
ჩვენი კანონმდებლობა ძალიან ჭყინტი და ნედლია, ისეთი კანონმდებლობაა, რომელიც ხერხემალს წარმოადგენს თვითონ საკანონმდებლო სისტემის, მაგრამმეთოდურად ამას მუშაობა უნდა.

- ქვეყანაში სიტუაცია შეიცვალა ბიზნესის განვითარების კუთხით, თქვენ როგორ შეაფასებთ ახლანდელი და რევოლუციამდელ საქართველოში არსებულ მდგომარეობას ზოგადად და თქვენ სფეროში თუ შეიცვალა რამე?

_ შემიძლია მათემატიკური განმარტებით _ მრუდე წარმოგიდგინოთ ბიზნესის განვითარების მხრივ. 1996-97-98 წლებში პიკირება მოხდა უცხოური ინვესტიციების მოზიდვის, იმიტომ რომ რაღაც სხვადასხვა მოლოდინი არსებობდა ამ რეგიონთან მიმართებაში. პირველი ნაბიჯი, რასაც უცხოელი ინვესტორები დგამდნენ, _ აფორმებდნენ კონტრაქტს ადგილობრივ კონსულტანტებთან. ამიტომ, სულ ვამბობ, რომ ჩვენი იურიდიული და აუდიტორული ფირმები იყვნენ ინდიკატორები (შეიძლება ასე ითქვას) ბიზნესის შემოსვლისა საქართველოში. ამ მონაცემებზე დაყრდნობით ვამბობ, რომ 1998 წლამდე სერიოზული დინება შეინიშნებოდა, როცა საქართველოში შემოდიოდნენ როგორც საშუალო, ისე მსხვილი ინვესტორები. 1998-2003 წლამდე რაღაც გაუგებრობის პერიოდი იყო და ესე ნელ-ნელა შესუსტდა უცხოური ინვესტიციების ნაკადი. ეს ერთი-ორი ჩვენთვის ნაცნობი მიზეზით – არასტაბილურობით, საგადასახადო კოდექსის მოუქნელობითა და დაუცველობის გამო. დღეს ტენდენციები უკვე გამოიკვეთა და აშკარად გაუმჯობესებისკენ მიდის. 2003 წლიდან ჩვენი ტიპის ორგანიზაციებზე მზარდი მოთხოვნა შეინიშნება და გაიზარდა სპექტრი იმ ინვესტორებისა, რომელთაც აქვთ ინტერესი და სურვილი საქართველოში საქმიანობის დაწყების. ამას სავსებით ობიექტურად ვამბობ. 

- თქვენი იურიდიული ფირმა საკმაოდ სპეციფიურია და ძალზედ კვალიფიციურ კადრებს საჭიროებს, როგორ ხდება კადრების შერჩევა და შემდეგ უკვე მოზიდული კადრების შენარჩუნებას როგორ ახერხებთ?

_ საკმაოდ მტკივნეულად ვახერხებთ კვალიფიციური კადრის შერჩევას და მით უფრო მის შენარჩუნებას. 
დღეს-დღეობით, კვალიფიციური იურისტის მოძებნა, რომელიც სამუშაოს დაწყების მეორე დღიდანვე გაწევს კვალიფიციურ იურიდიულ მომსახურებას კლიენტისათვის, ძალიან ძნელია და შემიძლია გითხრათ, რომ შეუძლებელიც. მაგრამ ამ საკითხზე როცა ვლაპარაკობთ, ჩემი პრობლემა ეს თავად ფირმის პროფილიდან გამომდინარეობს. ჩვენ, ძირითადად ორიენტირებული ვართ უცხოელ ინვესტორებზე, რომელთაც აქვთ ინტერესი საქართველოში რაიმე სამეწარმეო საქმიანობის განხორციელებისა. ამ უცხოელმა, რომელსაც აქვს ფული და სურს დააბანდოს საქართველოში, არ იცის არც ქართული კანონმდებლობა, არც ქართული ადათობრივი სამართალი, რა ჩვევები არსებობს ბიზნესში და რა მენტალიტეტია, არა აქვს საკმარისი კონტაქტები, რომ მონახოს და სწორად შეარჩიოს კონტრაგენტები და სწორი ორიენტაცია მოახდინოს ბიზნესში. მათ სჭირდებათ სხვადასხვა სამართლებრივი დოკუმენტაციის მომზადება თავისი ბიზნეს საქმიანობისათვის. ანდა ავიღოთ ინვესტორი, რომელიც დაინტერესებულია კონკრეტული სამეწარმეო სუბიექტში ინვესტირებით, მას სჭირდება სრული იურიდიული გამოკვლევა აი ამ საწარმოს საქმიანობის. ყველაფერ ამისათვის, მას სჭირდება ადგილობრივი კონსულტანტი, აუდიტორი ან/და ბუღალტრული მომსახურება. სწორედ ჩვენ ვუწევთ უცხოურ საინვესტიციო ინსტიტუტებს და კომპანიებს იურიდიული განხრით მომსახურებას და ამისთვის არ კმარა მხოლოდ ქართული სამართლის ცოდნა. ამიტომ ამ ყველაფრიდან გამომდინარე, ჩვენთვის ძალიან რთულია კვალიფიციური კადრის შერჩევა.
ჩვენ გვქონდა პრაქტიკაში, როცა ვთხოვეთ რამდენიმე სახელგანთქმულ იურისტს თბილისში, რომ ერთად დაგვეწყო თანამშრომლობა და შემდეგ გამხდარიყო ჩვენი კომპანიის წევრი, მაგრამ რაღაც არ გამოდგა ამგვარი თანამშრომლობა წარმატებული, იმიტომ, რომ ის დამკვიდრებულია უკვე ბაზარზე და აქვს რაღაც სუბიექტური წარმოდგენები, ასევე აქვს ამბიციები და აფასებს თავის თავს საკმაოდ ძვირად, მაგრამ რეალურად ჩვენი კუთხით საქმიანობისათვის გამოუსადეგარია, არ მოვერიდები ამ სიტყვას, იმიტომ რომ ვერ ფლობს იმ ტექნიკას, რა ტექნიკაც მოეთხოვება და იქნება დამაკმაყოფილებელი ინვესტორისათვის. ამიტომ ჩვენ გვაქვს ასეთი პრაქტიკა დანერგილი კადრების მოძიების საქმეში: ჩვენ აგვყავს ძალიან ახალგაზრდა, ოღონდ მთავარი კრიტერიუმია, რომ ინგლისურ ენაში არ ჰქონდეს პრობლემა, იმიტომ რომ ჩვენთან საბოლოო პროექტი მიდის ინგლისურ ენაზე. ამიტომ ჩვენ ვეძებთ ისეთ კადრს ვისთვისაც ენის ცოდნა პრობლემას არ წარმოადგენს. ჩვეულებრივად ეს არის ან რაღაც სტაჟირებაგავლილი, ან თუნდაც "LLM"-ის ხარისხი ვისაც აქვს უცხოეთში გაკეთებული. აი ამ ორი ფაქტორის შემთხვევაშიც კი მას 2,5 წელი სჭირდება, რომ დადგეს ისეთი კვალიფიკაციის, რომ რაღაც დავალებას რომ მისცემ კაცი, გააკეთოს ისე, რომ მას რაღაც გადაკეთება და ცვლილება აღარ დასჭირდეს. მერე ასეთი კადრი რომ გაიზრდება, გამოჩნდება ვიღაცა მსხვილი ინვესტორი, რომელიც ასევე ეძებს თავისთვის შიდა იურისტს და რომელიც შესთავაზებს იმხელა თანხას, რომელსაც ჩვენ ჯერ-ჯერობით ვერ ვთავაზობთ.
კადრების პრობლემა სერიოზულია და ბოლო-ბოლო ჩვენ ამ აზრს შევეგუეთ, რომ ასეთია ეს ცხოვრება.

- თქვენ სფეროში როგორი კონკურენციაა, ჯანსაღი თუ პირიქით - არაჯანსაღი?

_ საქართველოში ამ პროფილის ფირმები, რომელზეც ჩვენ ვსაუბრობთ, ძალიან ბევრი არ არის. სულ ასეთი რვა ან ათი შემიძლია ჩამოვთვალო და ათივესთან ჩვენ ძალიან კარგი ურთიერთობა გვაქვს, იმიტომ რომ ძალიან ხშირად გვაქვს მათთან გადაკვეთები. ნებისმიერ სამართლებრივ ურთიერთობაში არის ორი მხარე ან მეტი. ძალიან ხშირად არის ხოლმე, როცა ჩვენ წარმოვადგენთ ერთ მხარეს, ისინი კი – მეორეს, ამიტომ ხშირად ვიკვეთებით, მაგრამ ვერავისზე ვერ ვიტყვით, რომ არაკეთილსინდისიერად მოქმედებდეს. ამ სფეროში ძალიან დელიკატური და კარგი ურთიერთობა გვაქვს, მაგრამ ხშირად ხდება ხოლმე, როცა ჩვენ რაღაც კონკრეტულ პროექტში ვერ ვიღებთ მონაწილეობას ინტერესთა კონფლიქტის გამო. მაგრამ ამ შემთხვევაში ჩვენ თვითონ ვურჩევთ ხოლმე იგივე ჩვენ კონკურენტ ფირმებს. ჯერ-ჯერობით ბაზარი ძალიან დელიკატურია, ძალიან კარგი ხალხია ამ ბაზარში მონაწილე ურთიერთობიდან გამომდინარე და ვერ ვიტყვი ნამდვილად, რომ აქ არის "მგლური კაპიტალიზმის" ნიშნები – როგორც მარქსი იძახოდა. კონკურენცია აბსოლუტურად ჯანსაღია. შეიძლება გულდაწყვეტის დონეზე თქვა, ნეტა მე "დამეთრია" ეს კლიენტიო და აი ამით შემოიფარგლება. 

- საქართველოში დღეს არიან ე.წ. ელიტარული იურისტები. თქვენ თუ მიაკუთვნებთ თქვენ ფირმას ელიტარულ ფირმათა რიცხვს?

_ გააჩნია ელიტარულში რას ვიგულისხმებთ. მე როგორც ვთქვი, შიდა ბაზაარს ნაკლებად ვეხები. კერძოდ მხედველობაში მაქვს ადგილობრივი მოსახლეობის ან ადგილობრივი მეწარმეების ან მრეწველების მომსახურება. ამას ყველანაირად თავს ვარიდებ, რომ არ მოგატყუოთ, რადგან მათ მენტალიტეტი ამ ურთიერთობის ჯერ არ აქვთ ჩამოყალიბებული. 

- რა მიზეზით შეგიძლიათ საქმეზე უარის თქმა და თუ ყოფილა შემთხვევა, როცა ეს გაგიკეთებიათ?

_ საქმეზე უარი არ მითქვამს, თუ კი ამის ობიექტური მიზეზი არ ყოფილა, ვთქვათ, თუ არ ყოფილა ინტერესთა კონფლიქტი, ან თუ როდისმე წარმოვადგენდით მოწინააღმდეგე მხარეს ან თუნდაც ირიბი ურთიერთობა გვაქვს ამ კონტრაგენტთან _ კლიენტის მოწინააღმდეგე მხარესთან, ამ შემთხვევაში, ჩვენ ვალდებულები ვართ წმინდა საზოგადო ეთიკიდან გამომდინარე, რომ უარი ვთქვათ რაიმე საქმეზე. მაგრამ, ზოგადად, იცით რა ტენდენციაა იგივე ზედა ასაკის მეწარმეებთან, ისინი ვერ ხვდებიან როგორ უნდა გადაიხადონ ფული 10 ფურცელზე ჩამოყალიბებულ სტრატეგიაში, ისინი ვერ ხვდებიან რა ღირებულებას წარმოადგენს ეს 10 ფურცელი. 
ასევე ჯერ-ჯერობით არ არსებობს ის პრაქტიკა, რომ ვთქვათ, საკონსულტაციო მომსახურება გამოიყენონ იმ მომენტში, როცა რაღაცა კონკრეტულ გარიგებას ან კონკრეტულ ბიზნესს იწყებენ. ისინი მიმართავენ, ვთქვათ, ადვოკატის ან იურიდიულ მომსახურებას მხოლოდ მაშინ, როცა უკვე ძალიან გაფუჭებულია საქმე და პროცესის და სამართალწარმოების მეტი არაფერი არ შველის. გარდა მაგისა, ეთიკური თვალსაზრისითაც რაღაც ვერ არიან შემზადებული ამ სახის მომსახურებისათვის. აქედან გამომდინარე, ამ სახის საქმეებზე უარი გვითქვამს. 

- თუ ყოფილა შემთხვევა, როცა უკვე გაწეული მომსახურების ანაზღაურების აღებაზე გითქვამთ უარი?

_ კი, როგორ არა. საქართველოა და ძალიან ბევრი ახლობელია, მეგობარი, ნათესავი. ამ მიზეზით ანაზღაურებაზე უარი მითქვამს. ქართველ კლიენტურასთან მირჩევნია მხოლოდ მეგობრული და ნათესაური ფაქტორიდან გამომდინარე მქონდეს ურთიერთობა საქმის გამო. მათ არ დავზარდები და ეს არც ხარისხზე აისახება, აბსოლუტურად ისეთივე სრულყოფილ მომსახურებას ვუწევთ, როგორც ვთქვათ უცხოელებს.

- თქვენ როგორ აფასებთ სასამართლო სფეროში განხორციელებულ რეფორმას, კერძოდ კი მოსამართლეების, ადვოკატებისა და პროკურორების ტესტირებას? როგორ თვლით, ამ ტესტირებების შედეგები არის თუ არა მათი ცოდნის დონის განმსაზღვრელი?

_ ნამდვილად არ არის. თუ დავაკვირდებით იმ პრაქტიკას, რომელიც სახეზეა, ძალიან წარმატებულად აბარებენ გამოცდებს (ტესტებს) ახალდამთავრებული სტუდენტები, რომელთაც ჯერ კიდევ სწავლების და გაზუთხვის ჩვევა არა აქვთ დაკარგული, რომელთაც თეორიულ დონეზე ახალი გავლილი აქვთ ეს მასალა. მეთოდიკა თვითონ გამოცდებისათვის მომზადების, მე რასაც ვუყურებ, არის რა, ის კი არა, რომ რაღაც მასალა წაიკითხონ, შეისწავლონ და მერე თავისი აზრიდან გამომდინარე გასცენ პასუხი, არამედ, უდევთ ეს ხუთი ათასი ტესტი და ხდება მათი დაზუთხვა. ყველაზე ეფექტური ეს მეთოდი აღმოჩნდა. მაგრამ დამეთანხმებით, რომ ბევრი ასეთი ახლადდამთავრებული, რომელმაც წარმატებით ჩააბარა ეს გამოცდა, ვერ არის ისეთი წარმატებული სასამართლო პროცესზე, როგორც კვალიფიციური ადვოკატი, რომელსაც წლების გამოცდილება აქვს. ეს გამოცდები არ არის სწორი ინდიკატორი ცოდნის შეფასების, თუმცაღა ტესტების გადახედვა მაინც გეხმარება ცოდნის განახლებაში.

- საარბიტრაჟო სასამართლოში გატარებულ ცვლილებებზე რისი თქმა შეგიძლიათ, როგორ შეაფასებთ?

_ 1997 წელს პარლამენტმა მიიღო კანონი კერძო არბიტრაჟის შესახებ, მაგრამ ეს კერძო არბიტრაჟი განიხილავდა მხოლოდ სამოქალაქო დავებს. ცვლილება, რომელიც 2003 წელს მოხდა, მის თანახმად გააფართოეს საარბიტრაჟო და შეახეს ადმინისტრაციულ დავებსაც, კერძოდ – საგადასახადო დავებსაც. 
სიმართლე რომ ვთქვა, თავიდან მე ისიც გამიკვირდა, რატომ შეახეს ადმინისტრაციულ დავებს, იმიტომ რომ პრაქტიკას რომ გადავხედე, საერთაშორისო პრაქტიკა არ არის მაინცდამაინც ორიენტირებული, რომ ადმინისტრაციულ დავებში კერძო არბიტრაჟს მიმართოს. ევროპაში ცოტა შეზღუდულია და იქ მხოლოდ სამოქალაქო დავებით შემოიფარგლებიან, ამერიკაში კი არბიტრაჟი იხილავს ადმინისტრაციულ დავებს საგადასახადოსთან მიმართებაში.
მე მაინც მგონია და ამას ვერ გავექცევით, დღეს-დღეობით მაგ თვალსაზრისით, ყოველ შემთხვევაში აქამდე, სასამართლო საგადასახადო დავებთან მიმართებაში დამოუკიდებელი არ იყო. ყოველთვის იყო სასამართლოზე დიქტატი, რომ იმ საქმეში, სადაც ერთ-ერთი მხარე საბიუჯეტო ორგანიზაციაა, დავა უნდა მის სასარგებლოდ გადაწყდეს. ძალიან იშვიათი შემთხვევაა, როცა პირიქით მომხდარა. ეს ასეთი სტრატეგიაა ახლა, როდესაც, მოდი ასე ვთქვათ ბრჭყალებში – როდესაც "სახელმწიფოს ფორმირება ხდება".
ძალიან რთულია ჯერ-ჯერობით ასეთ დაუღვინებელ საზოგადოებაში, როგორშიც ვართ, შენ შეარჩიო სწორი საარბიტრაჟო ინსტიტუტები, რომელთა მიუკერძოებლობაშიც დარწმუნებული იქნები. ასე რომ, ამ სიტუაციაში ძნელია გააკეთო დასკვნა, ისე ჯობდა თუ ასე ჯობია.
ჩემი აზრით, ჯობია ხალხმა რაღაც გვემა განიცადოს, ვიდრე საზოგადოება მივა იმ დონემდე, რომ თუნდაც, რაღაც ელემენტარული საზოგადოებრივი მართლშეგნება, მართლწესრიგი ჩამოყალიბდეს.
კრიტიკა ძალიან იოლია. ისე, როცა ჩემი თავი ჩამიყენებია მთავრობის ადგილზე, რა გინდა, რომ აი ამ საზოგადოებას, სადაც ყველა ორიენტირებულია იმაზე, რომ სახელმწიფოს რამე წაგლიჯოს, რაც კი მოხვდება ხელში სახლში წაიღოს, ჯიბეში ჩაიდოს, ძნელია რამე გადაწყვეტილების მიღება ასეთ საზოგადოებაში, როცა ბერკეტებთან ხარ და უნდა მართო. 

- ისე, თქვენ ხომ არ გქონიათ ან ახლაც ხომ არა გაქვთ სურვილი პოლიტიკური ან საზოგადოებრივი საქმიანობის დაწყების?

_ ეს სურვილი მქონდა 5-10 წლის წინ, მაგრამ რაც დრო გადის, ეს სურვილი მეკარგება. მე თავადაც ვრწმუნდები, რომ არა ვარ ისეთი ტიპი, რომელიც შეიძლება წარმატებული პოლიტიკოსი გახდეს. შინაგანად ვგრძნობ, რომ ახლა, რომ აიღო და ჩამსვა პარლამენტში, ვერ ვიდეპუტატებ. ამიტომ ძალიან ბედნიერი ვარ იმ ნიჭით, რომელიც მაქვს ცხოვრებაში და შეცვლას არ ვაპირებ. 

- რაიმე განსაკუთრებული ან ხმაურიან საქმეს თუ გაიხსენებთ?

_ კი, იყო ბევრი სკანდალური საქმე, მაგრამ ისეთი, რომ რაღაც განსაკუთრებული იყოს, არა. 1995 წლიდან მოყოლებული ჩვენ "ბი-პის" ვუწევდით კონსულტაციას, ასევე საქართველოში მოქმედი ნავთობისა და გაზის უცხოური ფირმების 70 % ჩვენი კლიენტურა იყო. ბევრ საერთაშორისო ფირმას ვუწევდით მომსახურებას და სკანდალებს, რომ არ მოგატყუოთ, თავს ვარიდებთ. 

- თქვენი აზრით, რა თვისებებია საჭირო იმისთვის, რომ წარმატებული იურისტი გახდე?

_ გულისხმიერება და საქმის სიყვარული. თუ არ გრძნობ საქმეს და სიამოვნებას არ განიჭებს ამის კეთება, წარმატებას ვერ მიაღწევ. ერთი მეგობარი მყავდა და მასზე ძალიან მწყდება გული. მან გარკვეული პერიოდის შემდეგ მითხრა, იცი რა, გიორგი, ეს ჩემი საქმე არ არის, კი მესმის, მაგრამ სიამოვნებას ვერ ვიღებო. ის ბიზნესით დაკავდა და დღეს საკმაოდ წარმატებული ბიზნესმენია. მეც მქონდა სხვადასხვა სახის შემოთავაზება, მაგრამ ეს საქმე ვარჩიე, რადგან ძალიან დიდ სიამოვნებას მანიჭებს თითოეული წარმატებული პროექტი და საქმე, რომელშიც მონაწილეობა მიმიღია. რომ გადავხედავ 1995 წლიდან მოყოლებული, რამდენ კომპანიას გავუწიე მომსახურება, სულ ფილმი "არაჩვეულებრივი გამოფენა" მახსენდება. იმიტომ მსიამოვნებს, რომ არის ძალიან დიდი რაოდენობა პროექტებისა, რომელშიც მონაწილეობა მივიღეთ და ამას ქართული ბიზნესისათვის და საქართველოს ეკონომიკური განვითარებისათვის კარგი შედეგი მოუტანია. 

- თავისუფალი დრო თუ გაქვთ და როგორ ატარებთ მას?

_ მაქსიმალურ დასვენებას თავისუფალი დროის შემთხვევაში მაინც აქტიური დასვენება მაძლევს. ზამთარში გუდაურში მიყვარს ხშირად სიარული. 

- თქვენს ოჯახზე რისი თქმა შეგიძლიათ?

_ მყავს ერთი ფსიქიატრი მეუღლე, რომელიც უფასო კონსულტაციებს მიწევს და რაღაცა დასკვნებს აკეთებს ხოლმე. ამასწინათ ფილმს ვუყურებდი და გრძნობები ამიჩქროლდა – ერთი-ორი ცრემლი გადმომივარდა თვალიდან. მეუღლემ შემომხედა და მითხრა, რა არის, გიორგი, "ასაკობრივი ჭკუასუსტობა" ხომ არ დაგემართაო. აი ასეთ შეფასებებს აკეთებს ხოლმე ზოგჯერ (იცინის _ მ.ვ.)
ჩემი მეუღლე ძალიან აქტიურადაა ჩართული თავის პროფესიულ საქმიანობაში. ის ინტენსიურად თანამშრომლობს ერთ-ერთ ბრიტანულ უნივერსიტეტთან. ისეთ მნიშვნელოვან პროექტებს ახორციელებენ, რომელიც ნამდვილად ახალი სიტყვაა ფსიქიატრიაში. ორი ვაჟი გვყავს, 11 და 12 წლისანი არიან. ვცდილობთ ისინი ჯანსაღი ფასეულობებით აღვზარდოთ. 

- სხვა სახის ბიზნესისადმი რა დამოკიდებულება გაქვთ?

_ მქონდა მცდელობა, რომ პარალელურად სხვა ბიზნესებშიც მეცადა ბედი, მაგრამ დავრწმუნდი ერთ რამეში, იმ ბიზნესს, რომელსაც შენ ვერ უთმობ სათანადო დროს, არ შეიძლება წარმატება ჰქონდეს. ყველანაირი, თუნდაც მცირე ბიზნესი, დიდ ენერგიას და დროს მოითხოვს. მაშინ, როცა ერთ საქმეზე და ბიზნესზე ხარ ორიენტირებული, ცდილობ, რომ ეს საქმე წარმატებული იყოს, სხვა გვერდითი ბიზნესებისთვის დრო არ გრჩება. 

- თქვენ ერთ-ერთი მედია-პროექტშიც მონაწილეობდით და რატომ ჩამოშორდით?

_ კი, ერთ-ერთი ამჟამად პოპულარული ჟურნალის დამფუძნებელი ვიყავი, მაგრამ ისევ და ისევ დროის უკმარისობის გამო უარი ვთქვი. ასევე დროის უკმარისობის ბრალია, რომ თქვენ ჟურნალს _ "ბიზნესი და მენეჯმენტს", მართალია, ვიცნობთ, მაგრამ, სამწუხაროდ, დეტალურად არა.

- გმადლობთ საინტერესო საუბრისათვის.

ესაუბრა: მარინე ვარდოშვილი